Het is al warm, maar het wordt nog warmer en de hitte zal een aantal dagen aanhouden zodat we op een hittegolf uitkomen. Het KNMI geeft zelfs met ingang van zaterdagochtend 9.00 uur code oranje uit voor hitte in de provincies Zeeland, Noord-Brabant, Gelderland en Limburg. Verder stond er al in het hele land – met uitzondering van de Wadden – code geel uit. Voor de provincies die niet naar code oranje gaan blijft code geel staan. De waarschuwing staat op dit moment uit tot en met zondag, maar de kans is groot dat deze later verlengd wordt, het KNMI verwacht dat de hitte tot (zeker) halverwege volgende week aanhoudt. Gaan we verkoeling zoeken in het water?


De foto’s zijn gemaakt door Ralph Crane voor LIFE Magazine, 1959. De badmutsen zijn ontworpen door Betty Geib.

De container van H&M op de Dam in Amsterdam tijdens de verbouwing van de winkel.

De heftige discussie over mondkapjes tijdens de coronacrisis woedt voort. Is het nu verstandig om mondkapjes te dragen in openbare ruimten, drukke winkelstraten of zelfs altijd buitenshuis? Voorstanders vinden een mondkapje een meerwaarde hebben, ook al zou het gering zijn. Wetenschappers vragen zich af of het iets toevoegt aan de al geldende maatregelen. Bovendien lijken de besmettingen nu vooral plaats te hebben op plekken waar het dragen van een mondkapje moeilijk is, tijdens feestjes in de privésfeer of in de kroeg.

Op een aantal drukke plekken in Amsterdam en Rotterdam is vanaf vandaag het dragen van een mondkapje verplicht. De nieuwe maatregel moet ervoor zorgen dat het coronavirus zich niet verder verspreidt. De veiligheidsregio’s doen een experiment met de mondkapjesplicht, die losstaat van de regel om anderhalve meter afstand te houden. Het dragen van een niet-medisch mondkapje, zowel op straat als in winkels, is volgens de veiligheidsregio’s nodig op plekken waar het krap en druk is en waar andere maatregelen onvoldoende werken of leiden tot ongewenste economische effecten.

Afgelopen zondag in Maastricht, waar het toch behoorlijk druk was in enkele winkelstraten en de mensen te dicht bij elkaar liepen, zag ik weinig mondkapjes. Blijft dit zo of komt daar binnenkort eveneens een mondkapjesplicht?

Deze afbeelding op een ansichtkaart vond ik afgelopen zondag in een winkeltje in Maastricht. Het eerste waar ik op dat moment aan dacht was mondkapjes. De tekst Spanish Flu 1918 op de achterzijde van de kaart bevestigde mijn vermoeden. Maar uit ervaring weet ik inmiddels dat je veel moet controleren. Na een zoektocht op internet kwam ik de foto regelmatig tegen met de vermelding Spanish Flu 1918. Uiteindelijk vond ik het goede bericht over deze foto die in Het Leven uit 1913 had gestaan: ‘Dames hoeden mode. Sluiers. Twee Amerikaanse millionairs vrouwen in lange rokken begonnen met dragen van een sluier, nagevolgd door Berlijnse vrouwen. Ze lopen gearmd over straat. Plaats onbekend, 1913.’

Foto: Collectie Spaarnestad

In het Fotomuseum aan het Vrijthof bezocht ik gisteren de tentoonstelling Streetlife die tot en met 27 september 2020 is te zien. Het museum laat foto’s zien van de Amerikaanse fotograaf Jamel Shabazz en Hans Rietveld (Maastricht).

Jamel Shabazz (New York, 1960) groeide op in Brooklyn en is al 45 jaar actief als fotograaf. Zijn iconische foto’s zijn veelvuldig gepubliceerd en gebundeld in negen monografieën. Daarnaast is zijn autonome werk opgenomen in de collecties van musea als het Whitney Museum of American Art (New York), The Bronx Museum of the Arts (New York) en het Smithsonian National Museum of African American History & Culture (Washington). In 2018 ontving Shabazz een Gordon Parks Foundation Award.

Hans Rietveld (Den Haag, 1942) volgde een grafische opleiding aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht waar hij sinds 1970 woont. Hij combineerde zijn werk als graficus met fotografie en had een grote interesse en nieuwsgierigheid in mensen. Voor de fotograaf waren Johan van der Keuken en Ed van der Elsken belangrijke tijdgenoten en inspiratoren.



‘Rude Boy’, Brooklyn, New York (stad), 1981. Jamel Shabazz: ‘Deze broer was een van de meest dappere cats (cool persoon) in Flatbush, Brooklyn. Helaas zou hij het leven laten in een zeer gewelddadige confrontatie kort nadat deze foto werd genomen.’


‘Young Boys’, East Flatbush, Brooklyn, New York (stad), 1981. Jamel Shabazz: ‘Terwijl ik door de laan liep in East Flatbush, Brooklyn, mijn oude buurt, kwam ik deze shorties (jong, nieuw in het spel) tegen. Ik benaderde ze gelijk en voerde een gesprek over het belang van aandacht voor verschillende obstakels die ze zullen tegenkomen en die ze op een dwaalspoor kunnen brengen. Ik was oprecht bezorgd over hun toekomst. Naarmate de tijd verstrijkt, zullen velen van hen de ontberingen van het straatleven tegenkomen. De jongen links, wiens naam AZ is, zou de straten overleven als een roos in het beton en een gerespecteerde hiphopartiest worden. die zijn stem gebruikt om positiviteit te inspireren.’


‘The Last Look’, Brooklyn, New York (stad), 1980. Jamel Shabazz: ‘Deze foto is van een oude vriendin van mij van de middelbare school, die ik in jaren niet had gezien. Er werden geen woorden uitgewisseld, maar haar blik sprak tot mijn ziel. Zonder dat ik het wist, zou dit de laatste keer zijn dat onze ogen elkaar zouden ontmoeten.’


‘The Love Connection’, New York (stad), circa 1988. Jamel Shabazz: ‘Vriendschap en liefde zijn twee essentiële componenten waar ik naar op zoek ben bij het maken van afbeeldingen.’

MaaikeW: ‘Kenmerkend voor de Schokkerdracht is de vlindervormige muts met loshangende kinbanden en de kleurige bovenkleding. Aan het eind van de 18e eeuw wordt de dracht met het oorijzer en de gesteven muts bij veel Schokker vrouwen populair. Hierbij wordt over de ondermuts een “hul” van gesteven linnen met een zilveren oorijzer op het hoofd geklemd. Een bont gekleurde “kraplap” bedekt het bovenlijf. Hierover een jakje “het kletje”. Onder de blauw/zwart gestreepte bovenrok dragen de vrouwen een aantal onderrokken. De schort “de boezel” wordt in vouwen geperst. Een halsdoek van geruite stof maakt het geheel af. Een halsketting van bloedkoralen geeft de welstand van de draagster aan.’

MaaikeW: ‘De voorwerpen op dit schilderij lijken niet bij elkaar te horen. Wat mij opviel was de pop die met haar rug naar ons toe is geschilderd, rechts zit nog een kleine pop, aanzienlijk minder deftig gekleed. Ook bij dit schilderij van Matthijs Röling ging ik voor de theedoek, al is deze niet meteen zichtbaar naar een merk als DDD te relateren. Wellicht heeft dat te maken met het in een dominante kleur schilderen waarbij wel alle tinten rood worden weergegeven. Dit schilderij en die van de DDDDD theedoek vormen met nog 2 schilderijen de doorbraak van Röling. Op zijn werk staan vaker doeken en poppen afgebeeld. p.s. Ik stond net de was van de lijn te halen en kreeg commentaar van Gerben en Famke (19 en 17) op mijn DDD theedoeken uit 2008 met rozet erop: het waren geen droogdoeken meer; zo versleten en kapot zijn er een paar. Ik weet nog dat ik indertijd alle theedoeken meenam uit de winkel omdat ik ze zo mooi vond en dat is zo gebleven… .’

Collectie Stegeman’s Textiel.
Op het eerste gezicht lijkt de zwart-witte stof een gewoon patroon, pas als je inzoomt zie je een soort tempeltje en Chinese mannetjes met een karretje. De paarse lijkt ook een gewoon bloemenstofje, maar dichterbij zie je een oosters paviljoen en poppetjes, vogels en een zeilboot. Dit zijn hele oude onderdoeken van de Staphorster klederdracht.

Staphorst is al regelmatig aan bod gekomen op dit blog. De berichten die ik geplaatst heb zijn gemakkelijk terug te vinden via de witte zoekbalk rechtsboven. Uit de vele verslagen geef ik twee links: De laatste kledingveiling van 2014 in Staphorst en Zonnige dag in Staphorst.

Een groot detail uit dit werk van Tilleke is gebruikt als illustratie door Novo Amor. Volgende liedjes komen binnenkort uit met details uit andere borduurwerken van Tilleke.
Singer-songwriter Ali Lacey uit Wales – artiestennaam Novo Amor – heeft in Nederland onder andere in Paradiso en Vredenburg opgetreden. Hij wil zijn nieuwe vinylplaat illustreren met borduurwerk van Tilleke Schwarz. Recent heeft hij zijn eerste single gelanceerd op de bekende sociale media en de komende maanden volgt er meer en omstreeks november de vinylplaat. Te zijner tijd komt er ook merchandise (tasje, T-shirt etc.), waarschijnlijk in 2021 als zijn internationale optredens (USA, Azië etc.) weer door kunnen gaan. Wie weet loopt Tilleke volgend jaar in een T-shirt met haar werk erop. Men denkt er zelfs over om een borduurpatroontje te verstrekken zodat de fans dit op hun kleding kunnen borduren.

Hier kun je naar muziek van Novo Amor luisteren.

MaaikeW: ‘Ik realiseerde me dat ik jou een herinnering aan textielpost nooit verteld heb, dus bij deze. Ik moest in blok 2 van dit studiejaar 2019-2020 stage lopen in groep 7. Uiteraard was de eerste les een kennismakingsles om mij zelf te introduceren bij 27 10/11-jarigen. Hiervoor nam ik een aantal voorwerpen mee zoals een gezinsfoto, een merklap en een aantal textielpostkaarten van jou: de kaart met Amalia erop, een sinterklaaskaart en een kaart met dames in klederdracht erop. Deze roerige groep wist direct wie het meisje op de kaart was en de sinterklaaskaart werd bewonderd terwijl ik ook de achterkant met sinterklaaspostzegel liet bewonderen. Wat klederdracht was, wisten ze, mijn eerste leerlingen uit mijn stagegroep. “Wat een bijzondere hobby heb jij!” Klonk het. Leuk hè!’

Maaike, erg leuk om zo’n fijne reactie van je leerlingen te krijgen!


MaaikeW: ‘In 2010 lanceerde je Textielpost op je weblog en wat had ik daar veel plezier in! Zo veel plezier dat ik nu 10 jaar later nog steeds textielpost stuur. Het is zo ontzettend leuk om een textielkaart van jou te ontvangen en zelf op zoek te gaan naar leuke kaarten. Daarna thuis, blijven de kaarten liggen totdat ze aan de beurt zijn: wat kan ik vinden aan informatie over het afgebeelde. Ik heb in deze jaren heel wat kennis opgedaan op deze manier, het brede zoeken naar textielkaarten was voor mij een hele fijne uitdaging. Je adres schrijf ik uit mijn hoofd op, dat mag duidelijk zijn. Dat zal even wennen zijn eind juli/medio augustus 2020 als ik geen textielkaarten meer hoef te sturen omdat je stopt met je weblog en textielpost. Eigenlijk stopte je daar al mee op 3 maart 2014. Je had toen ruim 600 textielkaarten ontvangen. Maar ik geloof niet dat ik de enige was die ze toch bleef sturen omdat het zo leuk was! Ik denk dat we in deze 10 jaar hooguit een handvol “dubbele” textielkaarten hebben verstuurd, dat wil wat zeggen.’

Twee prachtige ‘borduur’kaarten van De Handwerk Boetiek.