Tot 30 juni 2019 wordt werk van de fotografe Kati Horna (Hongarije 1912 – Mexico 2000) tentoongesteld in het Cobra Museum in Amstelveen. Na grote overzichtstentoonstellingen in Mexico-Stad, Madrid en Parijs wordt haar werk nu voor het eerst in Nederland getoond onder de titel Kati Horna, compassie en engagement.


Kati Horna wordt in 1912 als Katalin Deutsch Blau geboren in het destijds politiek onrustige Boedapest. Het geweld, onrecht en de angst waar zij in haar jeugd mee geconfronteerd wordt, vormen haar als fotograaf. Haar verblijf in Berlijn in 1931 is eveneens bepalend. Niet alleen vanwege de dreiging van Hitlers bewind, maar ook door haar kennismaking met bekende fotografen uit de Hongaarse fotografie zoals Robert Capa (waarmee ze een levenslange vriendschap opbouwt), László Moholy-Nagy en Simon Guttman. Uiteindelijk wordt de dreiging van de opkomende nazi’s te groot, verlaat ze Berlijn en gaat ze terug naar Boedapest. Ze volgt een privéopleiding bij de destijds bekende fotograaf József Pécsi die haar laat experimenteren met collages en fotomontages.

In 1933 verhuist Kati Horna naar Parijs, in navolging van haar vriend Robert Capa. Hier ontwikkelt ze zich verder als fotograaf, en legt ze de straten en cafés van Parijs vast. Grote bekendheid als fotograaf verwerft Kati Horna echter pas een aantal jaar later door een propagandaopdracht van de Spaanse republikeinse overheid. Ze fotografeert tussen 1937 en 1939 de Spaanse Burgeroorlog. Als een van de weinige vrouwen aan het front brengt ze de republikeinse troepen in beeld die tegen de dictator Franco vechten. Vooral de gevolgen van de oorlog op het dagelijks leven, in het bijzonder dat van vrouwen en kinderen, wekken haar interesse. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vlucht Kati Horna naar Mexico-Stad waar ze de rest van haar leven blijft wonen. Hier wordt ze een van de meest actieve fotografen van de stad met talrijke publicaties op haar naam in kranten en tijdschriften.

Kati Horna behoorde tot een generatie jonge fotografen die gedwongen werd Hongarije te ontvluchten door de opstanden in de jaren dertig van de vorige eeuw en de dreiging van de Nazi’s. Onder hen waren onder meer Eva Besnyö (Hongarije, 1910 – Nederland, 2003) en Ata Kandó (Hongarije, 1913 – Nederland 2017), die zich beiden later in Nederland vestigden. Van hen wordt in deze tentoonstelling werk getoond in aanvullende presentaties.


Kati Horna – Spaanse Burgeroorlog, Spanje 1937.

Kati Horna – Vrouw met mand, Spaanse Burgeroorlog, Teruel, Spanje 1937.
Tijdens de Spaanse Burgeroorlog werd hevig gevochten bij de stad Teruel. Nadat de stad korte tijd met succes was verdedigd door Republikeinen, viel ze in handen van de troepen van Franco. De slag bij Turuel betekende het militaire keerpunt in de Spaanse Burgeroorlog. De strijd eiste vele levens aan beide zijden en betekende een uitputting van hun middelen. Toen de Republikeinen eenmaal verslagen waren, begon een lange uittocht van een grote groep mensen. Kati Horna fotografeerde zowel de gevechten als de stroom mensen die de stad ontvluchtten.


Kati Horna – Spaanse Burgeroorlog, Almeria, Spanje 1937.
De foto’s maakte ik in het Cobra Museum van de originele foto’s van Kati Horna.

De opening van de fototentoonstelling Kati Horna kun je hier bekijken.