Liefdesknoop


Wieteke van Zeil bespreekt wekelijks voor de Volkskrant opmerkelijke en veel betekende bijzaken in de beeldende kunst. Op 1 september 2018 kwam de liefdesknoop aan bod.

Wieteke van Zeil: ‘Henry Lee was van 1559 tot 1590 de champ van Elizabeth, en in dit vreemde portret laat hij dat zien. Zijn mouw is een beetje vlak geschilderd, ik had er nooit uit kunnen opmaken welke stof de Vlaamse schilder wilde weergeven, maar volgens National Portrait Gallery is het geborduurd linnen. Zwart en wit waren de kleuren van de koningin, net als rood en goud en dit hele portret is daarmee in haar kleuren geschilderd, een symbolische manier om loyaliteit te tonen. … De liefdesknoop staat hier voor Lee’s verbond met de koningin. De cirkels op de mouw zijn gestileerde armillairsferen – een symbool dat Elizabeth zelf ook droeg. Er is geen hemellichaam of aardbol in te herkennen, zoals eigenlijk hoort bij een armillairsfeer, maar de symboliek spreekt bijna voor zich; de harmonie van het universum en de plek van de wereld tussen de sterren, plus in het algemeen kennis en wijsheid.’