Op 16 december was Paleis Het Loo al in kerstsfeer waar ik je door middel van verschillende foto’s een indruk van wil geven.


De kerstdecoratie begint bij het hek van het paleis.


De kerstboom met mandarijntjes en kerstkransjes in de balzaal.

De kerstboom in de hal van het paleis met op de achtergrond een schilderij van Thérèse Schwartze waarop we koningin Wilhelmina (1880-1962), prins Hendrik (1876-1934) en prinses Juliana (1909-2004) zien, 1915. In de kledij van de Oranjes uit de 17e eeuw worden de leden van de koninklijke familie hier opgevoerd als Frederik Hendrik, Amalia van Solms en hun oudste dochter Louise Henriëtte, prinses van Oranje en gravin van Nassau. Dit groepsportret werd geschilderd naar een foto van de verkleedpartij die als verrassing voor de vijfde verjaardag van prinses Juliana werd georganiseerd. Thérèse Schwartze werkte bijna een jaar aan dit doek en rekende hiervoor een honorarium van 20.000 gulden. ‘Eene reuzensom’, vond Wilhelmina. ‘Schandelijk duur’, noteerde haar secretaris Van Geen op de rekening.


De kerstboom in de kelder van het paleis.

Koning Willem II (1792-1849) en koningin Anna Paulowna (1795-1865) organiseerden vaak concerten, danspartijen en diners. In de late uren werden de feestelijkheden onderbroken met een souper voor een klein gezelschap. In deze zitkamer van Willem II is zo’n souper te zien, maar dan in Russische kerstsfeer. Koningin Anna Paulowna was afkomstig uit Rusland. Ze hield haar leven lang contact met haar Russische familie en omringde zich in haar paleizen met Russische voorwerpen. Ze hield ook Russische gebruiken in ere en was zeer trouw aan haar Russisch-orthodoxe geloof, in al haar paleizen liet ze een Russische kapel inrichten. Een aquarel laat zien hoe de paleizen in Sint-Petersburg met kerst werden versierd: hoge naaldbomen met Chinese lampions, kleurige kralenkettingen en kaarsen en rondom de bomen tafels. Appels, gedroogde pruimen, mandarijnen en zoetzuur banket waren lekkernijen die tijdens het Russische kerstfeest werden geserveerd.


Tot omstreeks 1860 hadden kerstbomen vaak nog een versiering met natuurlijke materialen, zoals appels en dennenappels. Opvallende decoraties zijn de vergulde uitgeblazen eieren, symbool van hoop op nieuw leven na de donkere wintertijd. Sterren behoorden tot de favoriete kerstdecoraties van koningin Sophie (1818-1877) (aan de wand een portret van koningin Sophie), die zelf regelmatig een sterrendiadeem droeg.


De kerstboom in de zitkamer van prins Hendrik (1876-1934).

De kerstboom in de zit-slaapkamer van prinses Juliana (1909-2004). Het is niet precies bekend hoe de kerstboom in de vertrekken van prinses Juliana op Het Loo was versierd. Wel is bekend dat in de jaren 1920-1930 veel witte uitvouwbare kerstklokken van papier aan het hof werden geleverd. De toilettafel, juwelenkast, schoenenkast, schoorsteenspiegel en art-deco zitmeubelen zijn door prinses Juliana zelf besteld uit de catalogus van de firma Pander & Zonen in Den Haag.