Zijden Pracht – Kimono’s uit de Kubota collectie


Itchiku Kubota brak als kunstenaar met de traditionele kimono, het icoon van de Japanse kleding. In het begin van zijn carrière waren de individuele kimono’s ontworpen om te dragen. Het woord kimono betekent ook letterlijk ‘draagding’. Deze werken bestaan vooral uit modellen in de kosode-stijl, de kimono met korte mouwen die wordt gedragen door de gehuwde vrouw. Later verschijnen er kimono’s met lange mouwen. Deze boden hem de mogelijkheid de totale schildering beter uit te laten komen en de mouwen zo te integreren in het geheel. Dit type heet de furisode, de kimono voor meisjes en ongehuwde jonge vrouwen.

Kubota ontwikkelde een eigen visie op de kimono als kledingstuk. De traditionele kimono vond hij niet meer van deze tijd. Het vergt dagwerk om een vrouw te laten kleden, ze moet naar de kapper en ze kan zich nauwelijks bewegen. Dat past niet bij moderne vrouwen. Hij zei daarover: ‘Wil de Japanse kimono belangrijk blijven vandaag de dag, dan is een modernisering de eerste vereiste. We moeten verder gaan dan de onwrikbare traditie waarin de kimono wordt gezien als een uniform dat aan vaste regels moet voldoen. Deze starheid in het Japanse denken is een van de zaken die ik graag nieuwe adem in wil blazen.’

Hij zag zijn kimono’s graag gedragen worden en liet de strenge voorschriften los die bij de kimonodracht horen. Zijn modellen droegen hoge hakken en geen slippers (zori), moderne sieraden, opvallende make-up en waren modern gekapt. De kimono werd niet strak op zijn plaats gehouden door de traditionele ceintuur (obi), maar viel bevallig als een vorstelijk gewaad om het lichaam van de vrouw. Zijn kimono’s werden draagbare kunstwerken, waarbij de aandacht naar de rugzijde werd verlegd. Hij ontwierp ook kimono’s in opdracht, voor traditionele Japanse theatervormen als kabuki en voor dansvoorstellingen.


Vanaf 1983 werkte hij aan zijn series (Mount Fuji, Oceans, Symphony of Light) die als kunstgewaden worden beschouwd. Deze kimono’s waren niet bedoeld om te dragen, maar om te bekijken.


Nagori. Wind op de golven – 1980 – Tie-dye en inktschildering op crêpe zijde (chirimen).
Hier creëerde Kubota een meesterlijke asymmetrische balans door gebruik te maken van een diagonale stroming van water, lichtjes aangeroerd door de wind, dat de groepjes bloemen, zachtjes uit elkaar houdt. De tere, afgebonden en met inkt geschilderde bloemen doen denken aan Kubota’s geliefde tsujigahana. Het patroon op deze kimono in de furisode-stijl laat zien dat de decoratie op de lange mouwen een belangrijk onderdeel van het totale ontwerp uitmaakt, anders dan bij de kosode, de kimono met de korte mouw.


Gen. Florale elegantie – 1984 – Tie-dye en inktschildering op crêpe zijde (chirimen).
De onregelmatige banen die diagonaal over de kimono golven, geven het ontwerp een sterk gevoel van levendigheid. Elke bloem heeft zijn eigen elegantie die nog eens versterkt wordt door de tie-dye die als kleine juwelen schitteren.


Yu. De lente nadert de besneeuwde bergen uit de serie Symphony of Light – 1991- Tie-dye en inktschildering op crêpe zijde (chirimen) ingeweven met zilverdraad in de inslag.
Dit schilderachtige beeld van de bergen die opkomen uit de mist doet denken aan de klassieke Chinese landschapskunst. Meer dan de meeste andere kimono’s uit de collectie maakt deze kimono indruk door het uitvoerig gebruik van inktschilderingen en de nauwkeurig gekozen kleuren.

De tentoonstelling Zijden Pracht – Kimono’s uit de Kubota collectie is te zien tot en met 31 mei 2015 in het SieboldHuis in Leiden.

Bron tekst: SieboldHuis
Foto’s: Berthi Smith-Sanders

Een video over het levenswerk van Itchiku Kubota kun je hier bekijken.

6 gedachten over “Zijden Pracht – Kimono’s uit de Kubota collectie

  1. Vorige week in Leiden ook in het Sieboldhuis geweest: een juweel van een tentoonstelling, ik zat een lange tijd op een bankje in de zaal waar de kimono’s hingen en liet al dat moois binnen komen.

  2. @Dorien, inderdaad schitterende kimono’s! Toen ik vorige week woensdag aan het einde van de middag in het SieboldHuis kwam, was het er ontzettend druk. Blijkbaar hadden veel mensen besloten om na het bezoek aan de Pieterskerk naar het SieboldHuis te gaan.

  3. Mijn schoonzus was ook zo lyrisch over deze tentoonstelling waar ze al een tijdje geleden was geweest.
    Het zit er helaas niet in om daar ook heen te gaan.Gelukkig kan ik deze foto’s bekijken en het filmpje.
    gezellige avond
    groetjes,Truus

  4. Van deze kimono’s kan je alleen maar genieten! Ze zijn SUPER prachtig en de technieken zijn fantastisch gebruikt. Wij zijn wezen bewonderen en hebben er speciaal een dagje Leiden voor op ons programma gezet tijdens ons tiendaagse bezoek aan Nederland! GEWELDIG! Ga de tentoonstelling bezoeken, als je kunt!

  5. Zaterdag was er nog steeds veel belangstelling. Ben je ook nog naar het Volkenkundig museum geweest Berthi? Daar waren ook kimono’s te bewonderen. En inderdaad jezelf in deze dracht steken kost nogal wat tijd!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *