Historische borduurpatronen uit de 19e eeuw

Diny Mensink: ‘Mijn blog Historische borduurpatronen uit de 19e eeuw is kortgeleden van start gegaan. Op dit blog zal ik op gezette tijden berichten plaatsen die als onderwerp de karakteristieke borduurpatronen uit deze periode hebben.

In het eerste gedeelte van deze eeuw verschenen er met de hand ingekleurde patronen, die met een speciale techniek werden ingekleurd op een gedrukt raster. Daarna kwamen de diverse handwerktijdschriften in opmars. In hun beginperiode waren de borduurpatronen die werden bijgevoegd nog met de hand ingekleurd. Gaandeweg werd overgegaan naar eenvoudige vierkleurendruk. In de latere jaren werd het drukwerk steeds beter en mooier, maar werden de ontwerpen voor borduurpatronen vaak van mindere kwaliteit en soms onderwerp van kritiek door critici. In de tweede helft van de 19e eeuw kwamen leporello (zigzag) gevouwen boekjes in de handel, die – behalve kleine motiefjes en randjes – voornamelijk kruissteek en witwerk alfabetten bevatten, bedoeld om textiel te merken. Deze boekjes werden gedrukt en waren bedoeld om de borduurster te inspireren en hen daarnaast te stimuleren bepaalde borduurgarens te kopen. De boekjes werden steeds mooier en uitgebreider en er was grote concurrentie onder de verschillende uitgevers, zoals Sajou, Alexandre, Rouyer in Frankrijk en Heinrich Kühn in Duitsland.


Deze periode is voor mij een zeer boeiende tijd en mijn verzameling handgekleurde borduurpatronen, patronen die werden uitgegeven als bijlage bij tijdschriften en de leporello gevouwen boekjes is inmiddels redelijk uitgebreid te noemen. Mijn verzameling draagt sinds 2013 de naam: “Gerards-Mensink collectie”, omdat ook mijn man zeer actief meedenkt en veel historisch onderzoek voor zijn rekening neemt.
Vanaf 2009 ben ik vrijwilliger bij het regionaal Archief Rivierenland voor de “Atlas Landwehr-Vogels”, die daar is ondergebracht. Dit zijn duizenden borduurpatronen, maar ook objecten die er mee hebben te maken uit de 19e eeuw en geschonken onder bepaalde voorwaarden door de familie Landwehr-Vogels. Voor mij dus een eldorado! Ik beschrijf voor het archief elk afzonderlijk borduurpatroon en object en de meesten zijn inmiddels ook voorzien van een digitale foto. De afronding van deze beschrijvingen nadert zijn voltooiing.

In de loop der jaren heb ik zoveel kennis over dit onderwerp vergaard, dat het jammer zou zijn om er niets mee te doen. Inmiddels ben ik bezig met het schrijven van een boek. De werktitel van het boek is Kleurrijke borduurpatronen uit de 19e eeuw en gaat met name over de hand ingekleurde borduurpatronen, de herkomst, de uitgevers en de techniek die gebruikt is voor deze speciale en vaak prachtige borduurpatronen.

Het blog schrijf ik met als doel het onderwerp borduurpatronen uit de 19e eeuw wat meer bekendheid te geven aan de mensen die belangstelling hebben voor de geschiedenis van borduurpatronen. Deze periode is niet zo bekend, omdat het vaak om Biedermeier motieven gaat, die door slechts een kleine groep gewaardeerd wordt. En onbekend maakt onbemind!
En natuurlijk zal ik op gezette tijden iets over de vorderingen van mijn boek melden. Zoals het er nu uitziet, zal het boek in het voorjaar van 2017 verschijnen en de presentatie ervan wordt gekoppeld aan een tentoonstelling in Museum de Kantfabriek in Horst, waar dan ook handgekleurde borduurpatronen tentoongesteld worden uit de Atlas. Over de verdere invulling van de tentoonstelling wordt nog nagedacht. Ook daarover zal ik op gezette tijden op mijn blog melding maken.

Tenslotte zijn door lezers van mijn blog opmerkingen en vragen mogelijk. Deze zal ik zo goed mogelijk inhoudelijk beantwoorden in een van mijn berichten. Ook aanvullingen en tips zijn van harte welkom, want het zelf bloggen is voor mij nieuw. Veel plezier bij het lezen en bij het bekijken van de mooie borduurpatronen en boekjes die ik in mijn berichten zal plaatsen!’

8 gedachten over “Historische borduurpatronen uit de 19e eeuw

  1. Wat bijzonder en geweldig dat deze patronen bewaard blijven! Wij komen ze in de Walcherse streekdracht vaker tegen. Onlangs nog originele oude teruggevonden, echt geweldig! Ik ben benieuwd naar het komende boek!

  2. Wat geweldig dat er nog mensen zijn die al dit werk willen doen om aan de patronen en geschiedenis bekendheid te geven en er een boek over willen maken!

    Dank je Berthi voor de felicitatie-ja,ik ben een gezegend mensenkind!
    gezellige avond
    groetjes,Truus

  3. hoi Berthi,

    John en ik hebben tijdens de borrel na de opening van jou merklappenexpo in Goes
    uitgebreid gepraat met Diny en haar man.
    geweldig enthousiaste mensen !

    gr. Ton

  4. Dat die tentoonstelling er aan zat te komen in Horst wist ik.
    Maar nu ook uitkijken naar het boek van Diny……leuk!!

  5. Beste,
    Ik volg op dit moment een opleiding borduren en haute-couture.
    Als opdracht voor examen heb ik een opdracht gekregen om een bepaalde periode uit te lichten.
    Heb hiervoor Belle epoque gekozen.
    Eind 19de eeuw begin 20ste eeuw.
    Moet die periode omkaderen en dat is geen probleem.
    Maar moet ook een borduurwerk bespreken op kleding of interieur ,welke steken en materialen er gebruikt werden.
    Tot hiertoe nog niets gevonden.
    Kan u mij daar bij helpen?
    Groeten,
    Sophie

  6. Hallo Berthi,
    Voor de verkoop van het Handwerkfestijn hebben wij meerdere met de hand ingekleurde borduurpatronen gekregen. Wij willen deze voor een reële prijs verkopen en zorgen dat deze op een goede plek terecht komen. Op jouw blog las ik dat Diny Mensink expert is en wij willen graag met haar in contact komen. Kan jij haar mailadres sturen naar marjaleijtens@kpnplanet.nl ?
    Bij voorbaat hartelijk dank. Groet, Marja Leijtens

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *