Vandaag las ik in de Volkskrant een interessant artikel over de kimono’s van het Japanse eiland Amamioshima die als topstukken bekend staan waarvoor nog niet zo lang geleden zo’n € 9000 werd neergeteld. Maar die glorietijd is voorbij. Door het oprukken van de westerse mode en de aanhoudende crisis is de vraag naar de duurdere kimono’s ingestort.
‘Kazuhiko Kanai (56) verft de elegante kimono’s waar dit subtropische eilandje beroemd om is op de traditionele manier: hij loopt met een bundeltje zuivere witte zijde naar een naburig rijstveld en gooit het in de modder. Kanai is een van de laatsten die nog werken volgens de oude methode van het modderverven, dorozome geheten, waarbij de zijde door het ijzer in de bodem de donkerbruine kleur krijgt van banketbakkerschocolade. En dat is nog maar één stap in het lange productieproces, dat wel een jaar kan duren. Maar dan heb je ook een kimono met de mooiste glans en de knapst geweven patronen van heel het land’, lees ik in het artikel.
Van de 20.000 eilanders (op een totaal van 73.000) die 20 jaar geleden nog in de kimonobranche werkten zijn er nu nog maar 500 over. Ook is de zijdeproductie ingestort. In 1972 werd er nog genoeg zijde gemaakt voor 284.278 kimono’s, vorig jaar was dat nog maar voldoende voor 5340 stuks. Amamioshima is zwaarder door de crisis getroffen dan de meeste andere kimonocentra doordat de eilanders vasthouden aan een complex distributienetwerk van inkopers, tussenhandelaren en detaillisten. Niettemin aarzelen de eilanders om het oude distributiesysteem op te geven, zowel uit plichtsbesef jegens de tussenpersonen als uit angst voor verandering. Dat maakt het eiland representatief voor Japan als geheel, dat maar mondjesmaat vernieuwingen doorvoert in zijn stagnerende economie.
Foto’s: Kentaro Takahashi/The New York Times
Meer informatie over de kimono kan je lezen via deze log en hier zie je foto’s van de expositie Geisha in het Rijksmuseum Volkenkunde in Leiden. De tentoonstelling loopt tot 6 april 2015.