Sinds de 13e eeuw worden wollen stoffen in Leiden gekeurd en van een lood voorzien. Het meest voorkomende type lakenlood bestaat uit twee ronde loden schijven die met elkaar verbonden zijn door een lip. Na keuring werden deze schijven om de rand van de stof geslagen. Met behulp van stempels en aambeeld, pers of tang zette de stempelmeester merktekens in het lood. Meestal plaatste hij aan één zijde het stadswapen van de plaats van herkomst. Voor Leiden waren dat twee sleutels of een klimmende leeuw. Informatie over kwaliteit, kleur en afmeting van het weefsel werden op de andere zijde gestempeld.
Langwerpige ijzeren stempel voor lakenloodjes (17e-18e eeuw), kegelvormig en met een smalle steel, met een rond stempelvlak waarop in spiegelbeeld het wapen van Leiden staat, afgebeeld als een gekroond schild met daarin twee sleutels. Tussen twee parelranden loopt in spiegelbeeld het rondschrift ‘VERWE VAN LEYDEN’.
IJzeren stempel (17e-18e eeuw) met een lange, ronde steel, het uiteinde afgeplat en gedeeltelijk ingescheurd. In het midden van het stempelvlak een afbeelding van een mannenkop met tulband: een Turk. Langs de rand een stippelrand met het rondschrift ‘LEIDS TURCX OVER KYCKER’, het eerste en laatste woord van elkaar gescheiden door een kroon.
IJzeren stempel met op het stempelvlak de voorstelling van een leeuw, verdedigend het wapen van Leiden. In het omschrift: ‘T LEYDS GROOT DOVBEL STAEL 1687’ en een kroon. De stempel is rond en naar boven taps toelopend.
Deze stempels en lakenloodjes liggen in een vitrine op de expositie Zeven Eeuwen Leids Laken in De Lakenhal in Leiden.
Dank Berthi voor dit fantastische “laken loodjes” verhaal. Heb al heel wat goeie tentoonstellingen in de Lakenhal gezien. Ze geven ook vaak hele leuke textiel kennis boekjes uit. Bezoek aan dit museum is echt een aanrader. Groeten Anneke.
Zulke soort berichten of berichten met historische informatie lees ik zeer graag ;en ik weet ook dat laken een wollen stof is en niet verward mag worden met laken als beddengoed.
@Anneke Landeweer-Vahrenkamp, Zeven Eeuwen Leids Laken is niet zo’n grote expositie. Zeker leuk om te bezoeken als je in Leiden bent, maar op de een of andere manier had ik hele hoge verwachtingen en dat is niet goed.
@Mia Hendrikx, klopt helemaal!
Ik heb een oud garderobekleed van mijn grootouders waar een loodje aan hangt. Ik kan niet precies meer lezen wat er op staat. Wel een grote T in het midden. Bestaat er een lijst met loodjes stempels?
@Claudi Margry, ik weet niet of er een lijst bestaat. Het lijkt me het beste om dit proberen te achterhalen via Google.
Ik heb nog een mooi lakenloodje van leiden liggen uit 1602