Art Quilts in Nederland – Henk Lijding

Vandaag gaat de expositie Art Quilts in Nederland van start. Gelijktijdig verschijnt het rijk geïllustreerde boek Art Quilts in Nederland van kunsthistoricus en art quilt-kenner Henk Lijding.


‘Art quilts vormen een nog jonge tak van textielkunst’, lees ik. Maar wat is een art quilt? Henk Lijding geeft hiervoor de volgende omschrijving: ‘Het is om te beginnen beeldende kunst. Art quilts verbeelden iets. Een idee, een onderwerp, gevoelens, emotie. Hun vormgeving wordt door dat idee gedragen. Weinige laten alleen een mooie vorm zien. Art quilts hebben meestal een titel die dat idee of die vorm benoemt. Of, tegendraads, er een andere wending aan geeft. En, zoals elke verbeelding, roepen ze interpretaties op die de art quilter er mogelijk niet in gelegd heeft.’
Technisch gesproken is een art quilt een werk waarin textiel of geweven materialen het uitgangspunt zijn, ten minste gedeeltelijk bestaande uit twee lagen in enige vorm met elkaar verbonden, zonder vormbeperkingen. Aan de hand van deze definitie geeft Henk Lijding uitleg over de afgebeelde kunstwerken in het boek.

De auteur heeft zelf de selectie van art quilts gemaakt voor het boek. De vormgeving speelde hierbij een belangrijke overweging. Het onderwerp moest voldoende zeggingskracht verbeelden en originaliteit was onmisbaar.


Op een heldere manier geeft Henk Lijding uitleg en zijn visie over art quilts, maar hij durft geen voorspelling te doen hoe art quilts over vijf of tien jaar er uitzien. Deze tak van textiele werken is nog vrij jong (circa 20 jaar) en vol in ontwikkeling.

Het boek bevat vijf hoofdstukken waarbij het hoofdstuk ‘Art quilts en kunst’ uitgebreid onder de loep wordt genomen. Wanneer is iets kunst? Wordt dit bepaald door de kunstwereld? Vragen waar lang over gediscussieerd kan worden. Een hoofdstuk over ‘Quilts en art quilts’ mag niet ontbreken. Van Dale geeft als omschrijving voor quilt: een doorgestikte deken, dekbed. Het woord quilt is afgeleid van het Latijnse culcita, een matras of kussen. Via het Franse woord cuilte werd dit later quilt. Drie lagen textiel – de bovenste laag ofwel de top, de vulling en de achterzijde – worden met stiksels (het doorpitten) bijeen gehouden. De quilt kan zowel een versierende als een praktische functie hebben. In oorsprong zijn art quilts artistiek door ontwikkelde non-figuratieve traditionele quilts. Het textiel en de basistechnieken zijn dezelfde, maar art quilters hebben daar een scala aan nieuwe technieken en materialen toegevoegd. Art quilts hebben dus een artistieke lading die traditionele quilts missen, hoe mooi ze vaak ook zijn, schrijft Henk Lijding.


Een van de eerste personen die een nieuwe weg insloeg met het quilten was Jette Clover. In 1990 ging zij werken bij het Textielmuseum in Tilburg. Als quilter zag zij de creatieve mogelijkheden en als kunsthistorica wist zij de ontwikkelingen in een breed perspectief te plaatsen. Zij haalde in 1991 de expositie Contemporary Quilts USA naar Tilburg. Dat was de eerste grote tentoonstelling waarop vrije interpretaties van traditionele patronen te zien waren. Veel van de latere art quilters kwamen toen met elkaar in contact.


Met de uitleg en bespreking van art quilts heeft Henk Lijding een prachtig boek samengesteld waar menig beginnend art quilter inspiratie uit kan halen en de ’traditionele’ quilter zijn/haar gedachten over kan laten gaan.


Art quilts in Nederland van Henk Lijding is een rijk geïllustreerd boek met 110 full colour afbeeldingen (veel foto’s zijn gemaakt door John Drop die ook de merk- en stoplappen voor mijn boek heeft gefotografeerd) van art quilts, gemaakt door 65 art quilters en beeldend kunstenaars. Het is een uitgave van WBooks, ISBN: 978 90 663 0044 6, prijs € 19,95.

De tentoonstelling Art quilts in Nederland is te zien tot en met 20 mei 2013 in Arti legi te Gouda. Elke dag geopend van 12.00 tot 17.00 uur.

11 gedachten over “Art Quilts in Nederland – Henk Lijding

  1. Mooi Berthi zoals je het boek van Henk aanhaalt en aandacht aangeeft.
    Ga je ook naar de tentoonstelling?
    Voor mij helaas te ver en te druk nu met de bruiloft van de jongste.
    Mijn inhuldigingsmerklapje komt eraan-wat tegenslag met de camera.
    gezellige avond
    groetjes,Truus uit Drenthe

  2. Mijn oom Emmo zou dit ook heel mooi gevonden hebben. (van galery Emmo en Carmin in Rotterdam.) Helaas in 2011 overleden.

    In 1973 inspireerde hij me al ook ook eens zoiets te gaan doen. Ben er nooit aan toegekomen.

    Gr. van J.

  3. Dit gaat wel wat verder dan een leuke hobby… ik zie b.v. de naam van Jette Clover ( kijk bij Google voor haar portret van Nelson Mandela) is het toeval die naam Clover ?? dat zijn toch ook hulpstukjes voor Handwerksters??

  4. 1990 de eerste?? Wat denk je van de quilts van Leslie Gabriëlse? waren die niet van de zeventiger jaren? of vergis ik mij en gaat het hier over een andere kunstvorm?

  5. Samen met veel textielkunstenaars de opening meegemaakt.
    Prachtige overzichtstentoonstelling. Bezoek zeer zeker de moeite waard. Boek is al in te zien in de bibliotheek van Museum de kantfabriek. Binnenkort ook te koop in de museumwinkel.

  6. @Truus uit Drenthe, het is een prachtig boek met een heldere uiteenzetting over art quilts. Alhoewel ik denk dat de discussie over dit onderwerp nog lang niet is afgesloten. Prima toch. Laten we vooral met elkaar in gesprek blijven en gedachten uitwisselen. Samen komen we verder!

    Jammer dat de tentoonstelling zo kort is. De komende dagen ben ik in Veldhoven voor mijn nieuwe boek en het weekend erop in Leens voor mijn boek en daarna naar Maastricht, gewoon voor mijzelf!:-) Dan blijft er dus niets over, want doordeweeks staan ook diverse afspraken in mijn agenda genoteerd.

    Leuk, leuk! Ik kijk uit naar je inhuldigingsmerklapje. Deze komt op mijn blog en in de fotogalerie te staan met de volgende ronde. Er staan alweer nieuwe inhuldigingsmerklapjes geduldig te wachten om geplaatst te worden.
    Inmiddels is het toch een prachtig project en hebben we met velen een schitterend tijdsdocument geborduurd!

    @Jantje Delger, tjee zeg, ik wist niet dat Emmo een oom van je was. Het was vreselijk om het bericht te lezen dat Emmo en Karmin waren overleden na een auto-ongeluk en dat nog zo kort geleden. Heel triest.

    Misschien moet je alsnog beginnen aan een art quilt…

    @Licia Huizer, misschien is de naam Clover toeval…

    @Monica, in het boek wordt ook werk van Leslie Gabriëlse afgebeeld. Of er een tentoonstelling van zijn werk alleen is geweest voor 1991 is best mogelijk, maar Henk Lijding praat over een eerste grote expositie waar werken van meerdere art quilters waren te zien.

  7. Een drukke maand voor jou…veel plezier , er zal wel veel moois te zien zijn,.
    tIs wel van t ” ene eind van t” land naar t”andere.

  8. Sinds ik de eerste aankondiging over dit boek las staat die al op mijn lijstje om een boekenbon aan te besteden.
    Ik ben heel benieuwd naar de visie en uitleg van Henk Lijding en welke quilts er zoal in dit boek afgebeeld staan.
    Heb ik toch iets erover als het me niet lukt om de tentoonstelling te bezoeken.

  9. It’s not a quilt until it’s quilted. Een regeltje uit de quiltwereld en dat klopt ook. Je schrijft het al over de uitleg in van Dale: een quilt heeft drie lagen die plaatselijk aan elkaar gemaakt zijn door quilten of afknopen. Maak je een kunstwerk dat deels uit een enkele laag en deels uit twee lagen bestaat dan maak je een wandkleed, kunstig of niet. De vraag roept zich op waarom de wandkleden-kunstwereld zo graag bij de quiltwereld wil horen. In de borduurwereld maken we dat onderscheid ook: schoollap, merklap, borduurlap, stoplap, elk met zijn eigen kenmerken.

  10. @Marcella, je hebt een punt om goed over na te denken. Voor mij is een quilt een doek/deken die uit drie lagen bestaat en deze worden met elkaar verbonden door middel van doorstikken. Maar ja, wie ben ik? Ik ben geen quiltster, maar heb wel veel affiniteit met de oorsprong.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *