Textielpost – Amstelveen

In de log van 12 februari 2012 vertel ik je over Annette van Waaijen. Zij zal de lay-out van het merklappenboek op zich gaan nemen. Sinds de kennismaking met Annette stuurde ze mij meerdere keren textielpost. Hoogste tijd om deze post te plaatsen op mijn blog.


Annette: ‘Het was heel leuk om life met je kennis te maken. Ik verheug me er op om je nieuwe boek vorm te gaan geven, dus ga maar snel schrijven. Wie weet tot snel.’


Annette: ‘Wat is een ansichtkaart? Is een papier met bericht en adressering op een bepaald formaat ook al een ansichtkaart? Tot snel.’

Voor de definitie van ansichtkaart haal ik de Dikke van Dale uit de boekenkast. Op bladzijde 170 staat het woord ansicht omgeschreven als prentbriefkaart. Ik blader door naar pagina 1924 en tref bij prentbriefkaart de omschrijving: ‘briefkaart waarop aan de ene zijde een afbeelding is afgedrukt, “ansicht”.’ Wikipedia geeft de volgende verklaring: ‘Een ansichtkaart (ook ansicht of prentbriefkaart) is een kaart met op de ene zijde een afbeelding. In de eerste tijd, eind negentiende eeuw, noemde men het ook wel aanzichtkaart. Dit verklaart direct de term: het is een kaart met een aangezicht, dan wel een plaatje voorop. Het woord is ook een verkorting van het Duitse Ansichts(post)karte.’

Wikipedia: ‘De ontwikkeling van de ansichtkaart begint in de loop van de tachtiger jaren van de negentiende eeuw toen de postwet in zowel Oostenrijk als Duitsland zo werd aangepast dat het monopolie op het uitgeven van postkaarten kwam te vervallen. In de loop van de negentiger jaren van de negentiende eeuw begon de prentbriefkaart vooral in Duitsland aan een grote opmars, want ze werden verzameld bij de vleet. Bij de oorspronkelijke ansichtkaarten was de hele achterkant gereserveerd voor de adressering. Men noemt deze kaarten voorlopers. Tot 1905 mocht in Nederland de achterkant van een prentbriefkaart alleen gebruikt worden om naam, adres en woonplaats op te schrijven. Het verzonden bericht bestond dus uit weinig meer dan de afbeelding, want het was op de voorkant niet toegestaan om er iets op te schrijven. Dit had te maken met de lage frankeerwaarde. Het verzenden van kaarten met een bericht was veel duurder.

Kort hierna begonnen andere landen met het introduceren van een gedeelde achterkant. Bij deze kaarten is de achterzijde in tweeën gedeeld: rechts komt het adres te staan (hier zijn lijntjes voorgedrukt) en links is ruimte voor een bericht. Zo kon de zegetocht van de ansichtkaart als communicatiemiddel beginnen. De voorzijde werd nu exclusief bestemd voor het beeld.’ Zo is het dus nog steeds waardoor ik prachtige korte geschreven verhaaltjes ontvang op de textielkaart.


Annette: ‘Modifications.’


Annette: ‘Bijgaand een dubbele textielpost. De kaart met naald en draad heb ik jaren geleden een keer in Berlijn gekocht, mooi voor je verzameling. Lukt het goed met schrijven? Bijgaand ook een bericht over Realisme 12, misschien ben je in de buurt, dan is het leuk om te gaan kijken. Een heel vrolijk en vruchtbaar 2012!’


Annette: ‘Alhoewel geen ansicht, wel te mooi om niet voor de textielpost te sturen! Kwam bij mijn moeder uit de kast, jaren geleden.’


Op het lapje stof staat Helena van der Schalcke afgebeeld. Zij werd in circa 1648 geschilderd door Gerard ter Borch II (1617-1681). In die tijd was het heel gebruikelijk om kinderen als kleine volwassene te portretteren. Deze kaart hoort thuis in de kaartenserie Voor het kind.

9 gedachten over “Textielpost – Amstelveen

  1. Leuke textiel post kreeg je van haar. Schiet je nu al lekker op met je boek schrijven? Ik begin steeds nieuwsgieriger te worden hoe het er uit zal gaan zien. Succes met de laatste loodjes.

  2. Heerlijk verhaal over de herkomst van de ‘aanzichtkaart’, leuke oorsprong en verbastering ook, ik heb altijd gedacht dat de naam ansichtkaart uit het Duits kwam. Mijn favoriet in je leuke serie vandaag is echt het schaap met het mutsje, geweldig!! Fijne zonnige dag!

  3. Beeldige kaarten en oook leuke erbij Het schaap vind ik super en het kleine meisje het handwerkje geeft een heel leuk resultaat met alle rijtjes ,Zou dit een oefenlapje geweest zijn ?? fijne dag Basje

  4. Dit zijn enige kaarten, leuk dat we eens weten wat een ansichtkaart is, hier in Vlaanderen wordt nog steeds ‘prentbriefkaart’ gebruikt als juiste Nederlandse benaming, ik vrees dat men de wenkbrauwen zou fronsen als je zou vragen waar je een ‘ansichtkaart’ kan vinden…

  5. En dat allemaal uit Amstelveen, waar we morgen naar toegaan: Cobra-museum.

    Ik kan me van vroeger herinneren dat mijn moeder onderscheid maakte tussen een ansichtkaart en een prentbriefkaart. Ansichtkaarten, daarop stonden afbeeldingen van stadsgezichten, foto’s van landschappen e.d. en die stuurde je als je op vakantie was. Prentbriefkaarten stuurde je als iemand jarig was. Er kon ‘hartelijk gefeliciteerd’ op staan maar eigenlijk was dat onhandig want als je zomaar een kaartje stuurde dan moest dat niet dáármee bedrukt zijn. Het huis was te klein als iemand het in z’n hoofd haalde om een ansichtkaart te sturen voor een verjaardag, tenzij die iemand natuurlijk toevallig op vakantie was….Mensen die zo vreselijk conventioneel zijn, zijn meestal voor zichzelf het lastigst.

  6. Bij deze textielpost vond ik het zeer toepasselijk om eens de uitleg van de ansichtkaart/prentbriefkaart onder de loep te nemen. En dan zie je dat de ansichtkaart/prentbriefkaart in zijn huidige vorm eigenlijk helemaal nog niet zo oud is. De indeling zoals die nu is, moet absoluut blijven. Ik herinner me nog goed dat je meer porto moest betalen voor verzending zodra je de achterkant van de kaart helemaal had beschreven. Vandaar dat je veel oude kaarten met alleen een korte groet vindt. Gelukkig is dit veranderd en ontvang ik textielkaarten met een mooi kort verhaaltje. Uiteraard verstuur ik dan zelf ook een textielkaart die aan de achterkant vol geschreven wordt door mij. Juist de tekst geeft extra toegevoegde waarde!

    @Hilde, jullie hebben in België altijd zo’n prachtige woorden en prentbriefkaart is in principe de ‘juiste’ benaming. Kom ik bij jullie op bezoek dan vraag ik vortaan in de (museum)winkel naar een prentbriefkaart! Zoals Mieke S schrijft stuur je een ansichtkaart vanaf je vakantieadres, bijvoorbeeld van een stadsgezicht. Nu ik deze omschrijving heb geplaatst, moet ik de tekst van mijn flyer in principe aanpassen…
    Maar goed, van de andere kant heeft iedereen het hier over een ansichtkaart en begrijpen we elkaar!:-)

  7. Dat schaap met het breiwerkje is erg leuk! Handig dat verhaal over de prentbriefkaart. (mooi wword)

  8. dank voor de korte geschiedenis van de ansichtkaart!
    en annette lijkt mij een prettig iemand om mee samen te werken!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *