Breken er moeilijke tijden aan, dan worden we super creatief op elk gebied. Zo ook met textiel zoals we weten. Tijdens de oorlogsjaren werd kleding vermaakt, hergebruikt en oud werd nieuw. Borduren was een ontspanning om je zorgen even opzij te zetten en tevens om je gedachten en gevoelens vast te leggen met naald en draad. Ellie Verhoeven heeft in haar collectie een bijzondere merklap die tijdens de oorlogswinter 1943-1944 is gemaakt.
De merklap is ingelijst en het is goed dat op de achterkant van de lijst een briefje is geplakt met de volgende tekst:
‘Deze merklap werd gemaakt in de oorlogswinter 1943-1944 in Den Haag door tante Loek. Louise Elisabeth Tengbergen, geboren 17 maart 1888 te Scheveningen. Overleden 19 juli 1974 te Dirksland. Tot begin jaren ’70 heeft ze in Den Haag gewoond, Obrechtstraat 167.’
Oranje boven !!…het is niet te geloven…ik dacht Berthi is druk bezig in Veldhoven.
Ik kan meer 1 ding bedenken…je bent vooruit gaan werken?? of zijn de hulptroepen in aktie gekomen
Wij hoeven zo geen dag over te slaan en krijgen een logje helemaal op maat..waar het vandaag over gaat.
Wat een prachtige en bijzondere merklap. Fantastisch dat deze bewaard is gebleven en ook dat iemand de moeite heeft genomen zo’n duidelijk label te maken. Hierdoor blijft deze geschiedenis hopelijk bewaard.
Groeten, Marian
@Lies Huizer, ik was vanmiddag inderdaad in Veldhoven, maar… vanavond nam ik zoals gewoonlijk tijd voor een nieuw logje! Ik had niet vooruit gewerkt!
Wij, Peter en ik, rijden elke dag op en neer naar Veldhoven. Dus vroeg uit de veren om op tijd in Veldhoven te zijn. Ik zal de koemnde dagen nog foto’s maken in Veldhoven.
geweldig..ben heel benieuwd..helaas denk ik niet in staat te zijn te komen kijken..maar wacht met spanning af wat we op je log te zien krijgen.’
Zeker weten : er zitten in ieder geval 3 Nieuwsgierige aagjes (Gerrie-Elma en Lies)
dagelijks aan de computer om iets van je belevenissen mee te maken.
Wat een vrolijke merklap. Zeker als je bedenkt in welke tijd hij gemaakt is.
dit was een feest van een erklap. De bovenste serie patroontjes zijn uit een DMC boekje en komen mij heel bekend voor Veel plezier in Veldhoven basje
Super, Berthi, wat laat je ons iets moois zien. Er staat zoveel op dat je gewoon niet uitgekeken raakt. Je ziet aan de oranje kleur hoezeer ze ging voor Oranje en vaderland.
Dankjewel dat we mee mogen genieten en denken.
Paulie
Nog steeds en steeds opnieuw word ik heel blij als ik zulk mooi en kleurig borduurwerk zie, het heeft mijn hart.
Ik zag ineens Tante Loek voor me op haar gemakkelijke stoel in een hoek van de kamer, waar het licht goed op haar handen valt en tijdens het borduren overdenkt ze de gebeurtenissen van de afgelopen tijd en kijkt soms ook even vooruit naar betere tijden. Maar zelfs van de tijd waarin ze dagelijks verkeert maakt ze iets moois in dit borduurwerk. Wat een prachtige afleiding en verwerking moet dat voor haar zijn geweest.
Berthi, wat heb je ons met de Friese merklap van 1786 een mooi geschenk gegeven. Dank aan jou, aan degenen die zich zo hebben ingezet om de merklap te vinden en aan het Zuiderzeemuseum.
Wat een mooie lap heeft deze mevrouw geborduurd met zoveel verschillende afbeeldingen.Is deze lap in jouw bezit ?
Wat een mooie lap en zo vrolijk niet te geloven dat je dit kunt maken in een hongerwinter.
De reactie van Corrie was ook mijn gedachte.Wat zal die mevrouw vaak gezucht hebben,onder het borduren,was de oorlog maar over.
Een heel toepasselijke log vandaag.
wat een opmerkelijk vrolijke kleuren
en dat in de oorlogsjaren..
een schitterende lap is het zeker
een hele mooie herinnering aan die mevrouw
idd je ziet haar in je verbeelding zitten werken…
bedankt voor het mogen meekijken
Een opmerkelijke merklap, zeker voor die tijd, met een enorm gebrek aan van alles in de grote steden.
Ik zou er dan ook wat om hebben verwed dat de merklap niet IN maar ter nagedachtenis AAN de hongerwinter werd gemaakt.
En dan diverse jaren later, toen alles weer volop en zonder bon verkrijgbaar was.
Maar als ze het werkelijk TOEN heeft kunnen maken was ze een bofkont!
Vanochtend in alle vroegte probeerde ik hier mijn verhaal te plaatsen . Het werd niet geaccepteerd ik was er te lang mee onderweg . . .
Ondertussen is mijn reactie wel iets gewijzigd . Dus wat later komen is soms nog niet zo slecht .
Ik vind het evenals een ieder die hier langs komt vandaag een prachtige lap met zoveel motieven in heel vrolijke kleuren .
Gemaakt in een heel zware tijd met weinig te eten en dagen van spanning .
De maakster zal wellicht een voorraadje borduurgaren hebben gehad en eveneens de stof , want dat was niet meer te koop . Voor de stof zou je textielpunten nodig hebben gehad , zelfs nog een tijd na de bevrijding . Er is een soort borduurgaren te koop geweest , waar ik nog enkele kleine restjes van over heb . Het garen was zeer flossig , erg glanzend en niet sterk .
Deze merklap ziet er niet naar uit dat het met oorlogsgaren gemaakt is .
Dan vraag ik mij af , men had veel tijd nodig om aan spullen te komen . Dat wat nog te koop was en bijvoorbeeld naar het distributie kantoor gaan om bonkaarten te halen overal lange rijen met wachtenden .
In de avonden was er vaak geen licht en zat je bij een pitje of kaarsje als die er nog waren soms de krant te lezen .
Dan is het nog meer bijzonder om zo,n prachtige lap te maken .
Toen ik de kerstmotiefjes zag , bracht dat mij weer naar de laatste Kerst 1944 . Het kon allemaal niet zolang meer duren , maar hoe alles zou verlopen ?
We wilden graag samen met familie Kerst gaan vieren en er toch nog wat van maken .
Zo logeerden we bij m,n Oom en Tante . Vanwege de spertijd hoefden we ons niet te haasten om naar huis te komen . Het is een mooie kerst geworden en er werd natuurlijk gepraat over hoe zal de vrijheid komen . Iedereen verlangde er naar .
Hoewel wij in het oosten van het land niet slecht te eten hadden , moest het niet langer duren voor de mensen in het westen .
Wat was er een vreugde toen de bevrijding daar was , maar ook verwarring . Geschreeuw om verkeerde Nederlanders op te pakken .
Duitsers die opgepakt werden en tijdelijk in een kippenren gezet bij onze achterburen .
In alle vroegte had mijn Vader een van de heren van zijn kantoor ontmoet die hem al zingende tegemoet kwam , Wij leven vrij wij leven blij !
Er was nog geen Canadees te zien , die werden bij geruchten verwacht tegen drie uur in de middag . We tutten ons netjes op , want de nacht hadden we doorgebracht in de kelder . En dan is het zover en komen de eerste motorrijders ons dorp binnenrijden . Later de tanks waar al snel het vrouwvolk probeerde mee te rijden .
de laatste maanden van de oorlog waren er in de kerken bidstonden gehouden en waarom nu niet de kerkdeuren geopend . Dat gebeurde , onze huisarts beklom het orgel en we zongen voor het eerst weer HET WILHELMUS en Valerius liederen . Wat een ontroering , wanneer ik ons volkslied hoor denk ik altijd aan dit grote moment .
We waren vrij , gaan Achtung meer en Raus of Licht aus , de avonden vrij in je huis met de gordijnen open .
Wat een geweldig vrolijke merklap, een genot om naar te kijken…
Mooi verhaal, Gerrie, ik zie het zó voor me…maar jij hebt dus ook je twijfels bij de datering van deze lap.
Jouw verhaal bevestigt mijn gevoel er over.
Niettemin een leuk stukje borduurwerk!
Met het lezen van de reactie van Gerrie over het borduurgaren dacht ik aan een doosje met 17 kleine plastic zakjes met 17 kleuren borduurgaren.
Op het etiket staat “BREDA mouliné 10 meter Indanthren”.
Het is een erg glad glanzend garen in prachtige heldere kleuren. Deze merklap zou er zo mee geborduurd kunnen worden.
Hier wil ik meer van weten, dus naar Google.
Verrast ben ik waar dit merk genoemd wordt.
Op 26 december 2005 schrijft ons aller “Berthi”, gevonden in een oude naaidoos onder het speldenkussentje 1 streng BREDA mouliné. De naaidoos moet van ongeveer 1940 zijn geweest, dus het is mogelijk dat tante Loek nog een voorraadje van dit garen had liggen. 67 jaar later ligt het hier ook nog in een doosje en zou er zo een merklap van kunnen maken.
Ik ga zoeken of ik van dit garen nog meer gegevens kan vinden.
De merklap van vandaag ik ook een uitdaging om je eigen levensverhaal in een lap te borduren, met een kast vol patronen, garen en borduurstof moet dat lukken.
In het jaar 2236 wordt er dan misschien wel gezocht of er nog een patroon van bestaat net als onze merklap uit 1786.
ik hoop dat het borduren aan deze mooie merklap troost heeft geboden …
Het oorlogsgaren wond ik samen met een vriendin op zelf uitgeknipte kartonnetjes er staat geen merk meer op . De kartonnetjes werden eerst onder het garen gedeelte met flanel bekleed , zo zuinig waren we er op !
Elma de plastic zakjes heb je er zeker zelf om gedaan , want in de oorlog hadden we nog geen plastic .
Je bent alvast geschiedschrijver vooruit !
Ik denk dat het toen al net zo was als het nu is. Borduursters hebben een flinke voorraad ;-))
Een hele leuke en bijzondere lap. Leuk ook om die verschillende figuurtjes te bekijken. Een kameel en olifant en struisvogel(?), maar ook konijntjes en eendjes.
En de kleuren zijn ook zo mooi verdeeld.
@basje, ik herken ook een aantal patroontjes uit een DMC boekje.
@Corrie, iedereen kan aan de slag met de Friese merklap!:-)
@Jessie, nee, deze merklap komt uit de collectie van Ellie Verhoeven zoals ik in de log schrijf!
@Elza, deze lap is niet tijdens de hongerwinter gemaakt, maar een jaar eerder.
De hongerwinter was de winter van 1944-1945.
@Gerrie en Josefien, als je de merklap ziet, zou je inderdaad niet meteen denken dat de lap tijdens het oorlogsjaar 1943-1944 is gemaakt. Hij is bijzonder mooi. De vrouw moet borduurstof en veel borduurgaren op voorraad hebben gehad want anders was het niet mogelijk om zo’n kleurrijke lap te maken. Ik kan me voorstellen dat je juist in die donkere dagen extra behoefte had aan wat fleurigs.
@elma, grappig dat je bij mijn blog uitkwam!
@lheurebleue, ik hoop het!
@Gerrie, … en nog zijn we zuinig op ons mooie garen.
@ine, borduursters hebben graag borduurgaren op voorraad, de breisters willen veel breiwol in huis hebben en de quilsters hebben allemaal mooie stofjes/lapjes! Handwerksters zijn net hamsters!:-)
Prachtige en een fleurige merklap. Waar zouden haar gedachten zijn geweest tijdens het maken van de merklap. Niemand zal dat weten. Over voorraden in de kast kunnen menigen over meepraten.
@Gerrie de plastic zakjes zaten om het garen toen ik het kreeg, kleur bij kleur.
Als je het garen uit de zakjes haalt springt het alle kanten op en blijft niet mooi liggen.
Bij mijn zoektocht naar meer informatie kwam ik op de volgende site: qoop.nl daar wordt een doosje aangeboden met 4 strengen Breda mouliné voor een startprijs van € 5,00
Mooie lap, voor de maakster een en al herinnering…
Dat de lap niet in de oorlogsjaren gemaakt zou zijn… Waarom niet?? Zelfs in de kampen werd nog geprobeerd om van allerlei draadjes iets te maken.. Was daar niet een artikel over in HzG???
Gerrie… Kerst 1944, oosten van het land en ik werd geboren…!!!!!
En toch kan ik aan niemand van mijn familie meer vragen of er veel gehandwerkt werd en hoe dat dan ging. Wel weet ik, dat herhaaldelijk borstrokken en truien (die te klein waren geworden) werden uitgehaald om weer nieuwe van te breien…
Cathrina , je bent dus een kerstkindje uit de oorlog !
Er kon veel gebreid worden door van twee truien weer opnieuw een te breien .
Een heel werk dat lostornen en uithalen en dan de krullen uit je wol of garen . Soms nat maken en om een plank winden . Een ieder had zo wel zijn eigen methode .
Bij m,n vriendin met zeven meiden hadden ze altijd veel gebreid , dus bij hen was het gemakkelijk om door te gaan .
Er moesten veel kousen gestopt worden . soms stop op stop .
En al valt kousen stoppen onder de noemer herstellen een mooi stopje is toch eigenlijk net een handwerkje . Niet iedereen kon mooie stopjes produceren . Ik vond het leuk om te doen .
Veel kleding werd gekeerd , jassen noem maar op . Dus ook alles lostornen en weer keren en in elkaar naaien en dan een net probleem oplossen voor de knoopsgat- sluiting , want die zat natuurlijk dan aan de verkeerde kant .
In sommige huizen stond een spinnewiel gewoon voor de pronk en toen alles schaars werd is men er echt op gaan spinnen .
Dat moest natuurlijk ook eerst geleerd worden . Zo zag je prachtige vesten gewoon in de naturel gekleurde wol van het schaap .
Enigzins onregelmatige draad , het gaf een mooi effect . Breipatronen kwamen tevoorschijn en wie erg handig was en snel breidde kon nog een extra centje er mee verdienen .
De herdenking van dit jaar is alweer achter de rug , maar ik blijf er nog steeds mee bezig en de kranten van enkele dage terug ben ik aan het doorlezen .
Zo blijven we wel bezig .