Friese merklap 1786 – 2011

De kleurentabel voor de Friese merklap 1786 is nog niet opgedoken, vandaar dat ik zelf aan de slag ben gegaan. Ik kom uit op de volgende DMC-nummers: 3051 – 934 – 930 – 931 – 840 – 437 en 310. De nummers 437 en 310 zien we sporadisch terug op de lap. Alleen aan de nummers heb je niets, je wilt natuurlijk graag een idee hebben hoe deze kleurcombinatie uitvalt. Dus ging ik op zoek naar een stukje linnen. Op een proeflapje van 13-draads linnen borduurde ik met één DMC-draadje enkele motieven. Natuurlijk is het ook leuk om je eigen kleuren te kiezen en daarbij de intitialen van je familie te borduren zodat het je eigen familielap wordt. Voordat we ons met z’n allen gaan storten op de Friese merklap, moeten we wel het patroon hebben. Vooralsnog wacht ik op de toestemming om het patroon online te plaatsen. Eigenlijk loop ik een beetje vooruit op de feiten.


MaaikeW was nog oude Ariadne’s aan het doorspitten en stuitte op de volgende tekst uit een septembernummer zonder jaartalaanduiding:

‘De laatste jaren is de belangstelling voor oude merklappen sterk toegenomen. In 1971 publiceerden wij in Ariadne reeds twee mooie exemplaren. Uit de reacties op deze twee artikelen hebben we kunnen constateren hoeveel mensen, ook nu nog, deze oude borduursels willen nawerken. Dit is trouwens niet zo verwonderlijk, de motieven en voorstellingen zijn over het algemeen erg mooi, vooral van de heel oude lappen.

Zoals we al zeiden is de belangstelling voor merklappen op het moment groot. We kunnen wel zeggen dat dit voor een groot deel te danken is aan de werkzaamheden van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. Dit museum houdt zich bezig met alle soorten volkskunst uit Nederland. Een belangrijk onderdeel hiervan vormt de merklap.

Naast de grote verzameling merklappen, werkt mevrouw Meulenbelt, die deze afdeling behartigt, voor een uitgebreide studie over de merklap. Om dit goed te kunnen doen, organiseert zij samen met musea uit allerlei plaatsen in Nederland, tentoonstellingen. Op deze tentoonstellingen zijn merklappen uit die omgeving te zien. Door middel van krantenberichten e.d. wordt de bewoners van de streek gevraagd of zij in het bezit zijn van merklappen en of zij die eventueel voor de tentoonstelling in bruikleen willen geven. Al de merklappen worden gefotografeerd en allerlei gegevens genoteerd. Hierdoor probeert men een beeld te krijgen van bijvoorbeeld typische motieven in bepaalde streken, lettertypen, materialen enz. Dit onderzoek is al enige jaren aan de gang; er zijn o.a. tentoonstellingen geweest in Arnhem, Dordrecht, Leiden en Zaandijk. In september is er een in Zaltbommel, aan het eind van het jaar in Groningen en in het voorjaar van 1972 in Hoorn. Door deze oproepen in een bepaalde streek komen er steeds vele vergeten merklappen uit kisten en kasten, waaronder soms hele mooie exemplaren. Onze vraag in Ariadne is, bent ook u in het bezit van een merklap, zoudt u dan zo vriendelijk willen zijn, aan dit grote onderzoek mee te willen doen.’

Als ik deze tekst lees zal het hier gaan om het septembernummer van Ariadne uit 1971. De merklappenexpositie was in september 1971 in Zaltbommel, Groningen kwam net als Hoorn in 1972 aan de beurt. Het is duidelijk dat in de jaren zeventig van de vorige eeuw de merklap veel aandacht kreeg en de drijvende kracht hierachter was Alberta Meulenbelt. Inmiddels weten we ook dat alle gegevens over de merklappen uit de particuliere collectie in het archief van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem wordt bewaard.

Ben je het spoor bijster wat de zoektocht naar de Friese merklap 1786 betreft, begin dan met het lezen bij het allereerste berichtje dat hier te vinden is. Hier vind je het tweede berichtje, het derde berichtje kom je hier tegen, voor het vierde berichtje moet je hier zijn, dan ga je naar het vijfde berichtje, automatisch volgt dan het zesde bericht en voor het zevende bericht moet je hier zijn.

In het juninummer 2011 van het magazine van Merkwaardig staat het verhaal over de zoektocht naar de Friese merklap 1786 ook te lezen en wie weet levert dit nog nieuws op van merklapliefhebbers.

30 gedachten over “Friese merklap 1786 – 2011

  1. Zo stilletjes wordt er weer veel werk verricht naar de zoektocht die nog niet geheel voltooid is .
    Je kon het niet laten om alvast wat kleuren te keuren , ze zijn prachtig met elkaar in combinatie .
    Het zwart is geloof ik nog niet gebruikt .
    Ik vraag mij af of dat niet te zwaar is bij de andere kleuren .
    Toch leuk dat we dit alweer mogen bekijken , het geeft weer een klein stukje duidelijker beeld .

  2. @Gerrie, het jaartal rechts naast de vaas is in zwart geborduurd. Doordat ik met één draadje borduurde vind ik het persoonlijk niet te zwaar. Ook het kleine motiefje in twee kleuren geborduurd onder het jaartal, heeft enkele borduurkuisjes in het zwart. Om eerlijk te zeggen een beetje moeilijk te zien op de foto.
    Op het proeflapje is alleen nummer 437 niet gebruikt. Deze kleur wordt slechts in het begin bij de alfabetten gebruikt.

  3. Dit zijn heel erg mooie kleurtjes die je gebruikt hebt en ik kan me voorstellen dat er prikbordsters zijn die zeze merklap zeer zeker zullen willen borduren.Hopelijk krijg je de toestemming om hem op je blog te zetten.
    Maar echt…goede kleurcombinaties…echt zoals deze op de merklap, chapeau,
    Binta

  4. Dus Berthi zat vanmiddag buiten te borduren ☺ Je zult de enige niet zijn geweest. In de zon vond ik het te heet, en in de schaduw ging het me nét iets teveel waaien. Maar ik ben toch weer een stukje verder met mijn borduurwerk.
    Mooi deze kleuren, vooral ook doordat je met een draadje hebt geborduurd zijn ze zacht en is het contrast niet zo hard.

  5. @Binta, dank je voor het compliment! Ik ben ook wel tevreden over de kleurcombinaties!
    @ine, vanmiddag was ik bezig met het geheel op foto vast te leggen!:-) Donderdag en vrijdag heb ik aan het proeflapje gewerkt!:-)
    Fijn dat jij weer een stukje verder bent met jouw borduurwerk! Elk kruisje is er één!

  6. Ow wat mooi al deze kleuren, helemaal toppie
    bedankt voor je inzet tot nu toe hoor

  7. Met hartelijke dank voor al je inzet Berthi! De kleuren die je gekozen hebt vind ik erg mooi en dat je met één draadje zo’n mooi steekje kan maken verbaast mij! Met groet,Caro

  8. Alweer iemand aan de lap bezig, heb de beginselen van de lap bij mijn buurvrouw Dout ook al bekeken.
    Zwart is wel een beetje een harde kleur.
    Maar mooi hoor.

  9. Berthi,wat een mooie kleuren heb je gebruikt.
    Ik hoop dat je toestemming krijgt om het patroon op je blog te zetten.
    Iedere dag kijk ik op je web-log en het is elke keer weer genieten!

  10. De kleuren vind ik schitterend. Misschien toch antraciet ipv zwart. Elma weet welke kleur ik bedoeld. Mijn benen zijn te moe om naar boven te gaan om de kleurcode op te zoeken.Volgens mij zijn er nu zoveel mensen die graag het patroon willen hebben dat ze er niet meer om heen kunnen. We blijven hopen.

  11. Eerlijk gezegd heb ik met mijn neus op het scherm gezeten om goed te kunnen zien of er enkele steekjes met zwart waren gedaan .
    Zo,n heel strengetje zwart naast de andere kleuren geeft een veel zwaarder effect dan alles heel fijn met één draadje geborduurd .
    Zal ik je eens wat vertellen , dit kleine deel dat je al gedaan hebt is al een echt juweeltje .

  12. Prachtig! Volg het verhaal op de voet… hoop op het patroon… alleen al vanwege de zoektocht leuk om te maken. Dank je wel.

  13. Hallo Berthi,
    Ook ik vind de kleuren die je gebruikt hebt erg mooi, misschien was het zwart in vroegere tijden niet zo zwart als nu. Ik denk overigens dat kleur 3799 of 413 ook goed zouden kunnen. Ik vind het erg leuk om deze zoektocht te volgen. Het valt mij op dat de belangstelling voor merklappen toeneemt. Niet alleen borduren is mijn geliefde hobby, ook genealogie heeft mijn sterke aandacht. In het blad dat door de Nederlandse Genealopgische Vereniging wordt uitgegeven was een vermelding dat de Friese afdeling een avond organiseerd met als onderwerp merklappen en genealogie. Dus: de merklappen gebruiken om genealogisch onderzoek te doen, een heerlijk onderwerp, maar…… Friesland is toch te ver weg voor mij. Heerlijk die combinatie: borduren en genealogie, misschien is het mogelijk om in Amsterdam ook eens iemand te pakken zien te krijgen die hier over kan verhalen, dan ben ik zeker van de partij.

  14. Wat een goed begin van de dag die al zo goed begon! Berthi wat een mooie klassieke kleuren! De kleur zwart kan wat zachter worden als je een andere kleur linnen gebruikt. Ik hoop dat je binnenkort toestemming krijgt voor het plaatsen van het patroon.
    @Marijke, kan het zijn dat je over de lezing van 9 april hebt gelezen? Deze ging over merklappen en genealogie. Ik ben aanwezig geweest en hoorde toch nog enkele nieuwe dingen over merklappen terwijl ik toch al lang met merklappen bezig ben. Het was m.a.w. de moeite waard.

  15. Wat een prachtige kleuren Berthi.
    En nu maar hopen dat ze toestemming geven
    voor het patroon,dan ga ik hem zeker maken.

  16. Het merklappenverhaal is net een feuilleton je blijft er van genieten.
    Om de kleuren juist te kunnen beoordelen kun je het best de strengen DMC uit je voorraad er naast leggen, elke monitor geeft weer een ander kleurbeeld.

  17. Ik vind de kleuren prachtig! Ik houd wel van die gedekte tinten. Ik vraag me het volgende af: hadden ze toen al DMC katoenen splijtgaren? Is het origineel met zijde geborduurd?
    Als fan van zijden garens hoop ik dat het antwoord is: nee, ja!
    En áls dit al aan de orde is geweest, mijn excuses voor een dubbele vraag. Wijt dat dan maar aan de warmte.
    Iets heel anders wat hier helemaal niet thuishoort: Ik heb ‘Spijkerschrift’ van Kader Abdollah uit. Wat een schitterend boek!

  18. Ik blijf je blog ook met aandacht volgen,en hoop dat de merklap mag worden geplaatst.ben er ondertussen helemaal gek op geworden,en wil deze ho zo graag gaan borduren.
    groetjes

  19. Was beetje snel met drukken,en nu staat men naam er geeneens bij.Dus dat berichtje van hierboven is ook van mij.

  20. Ik word steeds verliefder op die merklap en nu ik de kleurtjes erbij zie helemaal. Laat het patroon maar komen.

  21. @Mieke S, Dolfuss is in 1746 begonnen met de fabricage van katoenen garens.Het is mogelijk dat deze merklap oorspronkelijk met DMC is geborduurd. mooi gedaan, Berthi!

  22. Wat fijn om dit weer allemaal te lezen.
    Dat iedereen zo meeleeft met “De Merklap” geweldig toch!
    En Berthi het begin van de lap is er al, dankzij jou borduurseltje.
    En de kleurtjes helemaal goed. en wat velen al zeiden, nu nog het patroon!!
    Maar dat zal ook wel lukken.
    groetjes José.

  23. @Mieke S, volgens de beschrijving is de originele merklap geborduurd met zijde:
    http://berthi.web-log.nl/berthi/2011/03/gevonden-friese-merklap-1786-1.html
    @lheurebleue, ik kan het me niet voorstellen!:-)
    Fijn om te lezen dat de kleuren in de smaak vallen. Het zwart komt echt maar heel weinig voor op de lap, maar je kunt evengoed een mooie tint grijs gebruiken. Of… de lap in één kleur borduren.
    Nu is het met spanning wachten of er toestemming komt om het patroon te plaatsen.

  24. Mooi deze kleuren…
    denk dat ik ook zou kiezen om met 1 draadje te borduren voor een egaler werkje.. Dubbele draad is bij mij altijd wat slordiger…
    Toch wel een heel werk om uit te zoeken welke kleuren het beste/het mooiste zijn.. Voor iedereen anders, denk ik.
    Nu maar kijken of het juni nummer van Merkwaardig los te koop is….!!!
    Ben wel reuze nieuwsgierig naar dat artikel..!!!!!!

  25. @Cathrina, ik borduur altijd met één draadje. Persoonlijk vind ik dat een mooier resultaat geven. Twee of meer draadjes kan goed gebruikt worden bij wat grover linnen want dan doet één draadje een beetje iel aan.
    Voor zover ik weet is het magazine van Merkwaardig niet los te koop. Ik ga voor je informeren.

  26. O dat zou toch wel heel geweldig zijn….
    Want na deze hele speurtocht waar behoorlijk wat tijd in heeft gezeten ben ik wel benieuwd hoe dat artikel tot stand komt en wat er te lezen is, hahaha.
    Heb gisteren de familie van de “originele” weer op deze site geattendeerd. Dus wie weet reageren zij ook.
    Wens jullie allen een fijn weekend…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *