MoniqueK: ‘Vandaag had ik een stukje borduurstof nodig, dus rommelen in mijn laatjes. Kom ik ineens een lap tegen waarop al wat geborduurd is. De kleuren kwamen mij bekend voor en het jaartal 1786 en de letters TM. Deze lap kocht ik vorig jaar bij een bijeenkomst in Vorden van de Vrouwen van Nu met nog een aantal andere stukjes voor een euro. Op de lap is alleen onderaan geborduurd en bovenaan zit ook nog een borduurstukje maar dat is een ander probeersel. De vorige eigenaar had waarschijnlijk geen zin meer in het afmaken, er is ook een stuk uitgeknipt. De lap was circa 54 bij 75 cm en 11 of 12 draden per cm.’
Natuurlijk, onafgemaakte voorbeelden van de Friese merklap 1786 zijn er ook. Die zagen we even over het hoofd. Goed dat MoniqueK op zoek ging naar een lapje borduurstof!
De Friese merklap 1786 houdt ons in de greep. De lap is niet uit ons brein te krijgen. Ik kwam op het idee om een poging te wagen om de conservator textiel uit de jaren zeventig van de vorige eeuw op te sporen. Op dit moment heeft het Zuiderzeemuseum geen conservator textiel meer. Hilde Cammel vervulde als laatste deze functie. Haar voorgangster Adriana Buurman sprak ik gisteren. Is zij de persoon die mij meer zou kunnen vertellen over de Friese merklap 1786?
Adriana Buurman heeft in 1983 het stokje overgenomen van Hanny Waardenburg. Samen met Bix Schipper-van Lottum heeft Adriana de merklappen van het Zuiderzeemuseum beschreven en een inventarisnummer gegeven. Adriana weet dus niets van een eventuele speciale merklappenexpositie in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het Zuiderzeemuseum bestond toen alleen uit een binnenmuseum, te vergelijken met een oudheidkamer. Hanny Waardenburg was de conservator. Zij is overleden. Hanny heeft samen met haar vriendin Jane Metzelaar-van Schaik het patroon van de Friese merklap 1786 getekend. Jane was vrijwilligster in het museum. Toentertijd was in het museum een vaste opstelling van textiel waaronder waarschijnlijk ook enkele merklappen. Het is dus heel goed mogelijk dat er geen speciale merklappenexpositie was, maar dat Hanny de Friese merklap erg mooi vond en deze op patroon heeft gezet voor de verkoop in hun museumwinkel.
Het jaartal 1972 kwam naar voren als een mogelijkheid voor de merklappenexpositie in het Zuiderzeemuseum. In dat jaar waren er merklappen in het Westfries Museum in Hoorn tentoongesteld. De uitnodiging voor de opening van deze merklappenexpositie kun je hier zien.
Adriana Buurman gaf mij de tip om contact op te nemen met de persoon die de bibliotheek van het Zuiderzeemuseum beheert. Wellicht dat in de jaarverslagen een melding te vinden is over een merklappenexpositie in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Vanmorgen heb ik gelijk de telefoon gepakt en het hele verhaal over de Friese merklap 1786 uitgelegd aan de beheerster van de bibliotheek. Zij is bereid om te gaan zoeken. Er wordt gezocht naar het patroon met de eventuele bijbehorende kleurnummers en naar een eventuele merklappenexpositie in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Deze zoektocht kan wel enkele weken in beslag nemen. Is er niets te vinden over een merklappenexpositie dan mogen we aannemen dat Hanny deze Friese merklap erg mooi vond om op patroon te zetten en deze merklap was dan tevens in de vaste opstelling te bewonderen. Woonde ik om de hoek van het Zuiderzeemuseum dan was ik zelf naar de bibliotheek gegaan, maar Enkhuizen is voor mij echt een uithoek.
Toch heb ik nog enkele nieuwe gegevens omtrent de Friese merklap 1786. De beheerster van de bibliotheek kon mij het volgende vertellen:
De merklap TM 1786 is in 1956 aangekocht door het Zuiderzeemuseum van de familie De Vries uit Monnickendam. Geografie: Friesland.
Wil je de eerdere berichten lezen over de zoektocht naar de Friese merklap 1786, kijk dan hier en hier, hier en hier. TinekeK kan ons nog het volgende vertellen over de Friese merklap 1786 die haar moeder borduurde: ‘Mijn moeder (83) weet zich niets te herinneren van een speciale merklappenexpositie. Ze denkt dat zij van andere dames over het patroon heeft gehoord. Ze heeft jaren lang als vrijwilligster van het UVV, samen met een groepje leeftijdsgenoten handwerkmiddagen voor bejaarden georganiseerd. Alle dames waren geïnteresseerd in handwerken en gaven aan elkaar ideeën door. Ze heeft waarschijnlijk alleen maar het patroon in het winkeltje gekocht zonder het origineel te zien. Misschien was er wel een kleurenafbeelding bij. Ze weet bijna zeker dat er kleurnummers bij gestaan hebben, anders zou ze niet op deze kleurencombinatie zijn gekomen. Maar waar het patroon is? Misschien zelfs toch wel weggegooid bij een verhuizing, zo’n 20 jaar geleden.’
In de Ariadnes van 1972 is geen expositie in het Zuiderzeemuseum te vinden. Wel kwam ik een aankondiging van die in Hoorn tegen.
Maar ik begrijp nu dat het mogelijk in een ander jaar kan zijn geweest. Zover ik nummers uit die periode heb, kijk ik ze na.
Het verhaal wordt steeds leuker.
Nu denk ik zelf dat de beide dames die de lap op patroon hebben gezet, dat hebben gedaan omdat het origineel zo mooi is. Het kan best zijn dat die expositie niet heeft plaats gehad, maar het origineel wel in het winkeltje hing in die tijd. Wie was er ook al weer 14 en kocht hem zelf in de winkel? Een patroon waar geen afbeelding bij is koop je meestal niet, toch?
Wat ik begrijp Berthi, in je enveloppe zat niet anders dan alleen de beschrijving van de 1786. (de rest had daar geen betrekking op??)
En als we nu willen weten wie TM was…. een familie de Vries, een naam die het meeste voorkomt in Nederland.
Dat zal dan nooit meer bekend worden of … in de bibliotheek is nog meer te vinden.
Wel dat hoop ik dan maar, fingers crossed.
De kleuren doen zo aan de 17de eeuwse Marken denken.. die heeft echter maar 4 kleuren 610-612-613-926
Hoi Berhti, het is echt een vervolg verhaal aan het worden en het blijft spannend of het originele patroon nog boven water komt. Er zijn ondertussen liefhebbers genoeg!
In Schotland vond ik een sampler uit 1826, gelukkig met alle informatie erbij die wij zo graag willen weten!
Berthi, wat spannend.
Ik kan me voorstellen dat deze lap als compleet pakket verkocht werd. Stel je voor: jaren ’70 – hier in mijn regio niet echt veel handwerkwinkels – laat staan internet. Voor zo ver er iets was: was er meer breiwol/breigarens als borduurspul.
Paar soorten kaaslinnen – DMC garen en je had het gehad.
Verkoop van pakketten vormden een extra bron van inkomsten voor musea. Ik denk dat wellicht patronen doorgegeven zijn en daadwerkelijk nog een keer geborduurd werden. Weliswaar in andere kleuren waar iemand een redelijk grote voorraad van had.
Wat leuk, zijn we weer een stukje verder gekomen.
Tja, het bericht is nog maar goed en wel geplaatst of ik heb in mijn archief weer nieuwe informatie gevonden. Wie had dat kunnen bedenken. Het is zo goed als zeker dat in het Zuiderzeemuseum in de jaren zeventig van de vorige eeuw geen merklappenexpositie is geweest. Ik zal dit in een nieuw bericht toelichten.
@Betty, het originele patroon is al boven water. We wachten nog op de kleurnummers.
@Mijna, ik denk niet dat dit patroon met borduurgarens werd verkocht. Ik heb al van verschillende mensen gehoord dat ze het patroon los hebben gekocht. Nu worden patronen doorgeven en toen ook. Het is van alle tijden.
Berthi, ik denk dat het alleen in het Zuiderzee Museum is verkocht, het patroon ook uitsluitend voor hen is gemaakt.
Je eigen archief.. zie je wel dat daar nog veel meer is … Ik heb maar steeds het gevoel dat ik je dat moet blijven vragen.. dom hè?? Waarom mag Joost weten…
@Cathrina, ik heb best het een ander in mijn archief, maar ik moet op het juiste moment aan het juiste boek of wat dan ook denken!:-)
Helemaal niet dom hoor! Blijf vooral vragen, het kan mij op ideetjes brengen!
Strakjes kun je er een heel boek over schrijven Berthi. De zoektocht naar De Merklap. Grappig hoor dat zo’n reclame onbedoeld zo veel los kan maken.
Weten Doutzen Kroes en DE al van deze zoektocht?
Anneke SK
Het is nu al een geschiedenis van een geschiedenis .
Mooi om het allemaal te volgen .
Speurtochten zijn zeer interessant , maar geven ons nu ook aan dat we onze handwerken zo mogelijk van een signering voorzien en een verhaal erbij voegen .
Met een verhaal heeft het meer te zeggen .
We wachten het vervolg geduldig af .
Ondertussen zitten de meisjes van Berthi,s weeshuis rustig te keuvelen en maken ook hun steekjes . . . .
De Limburgse auteur Berthi groeit in een rap tempo uit tot een van de betere detectiveschrijvers van haar genre.
Nu al genomineerd voor de Libris-prijs.
Tekst op de achterflap:
Wanneer Doutzen Kroes nietsvermoedend aan een kopje koffie zit in de DE-reclame weet ze niet dat er een kostbare merklap achter haar hangt. Het blijkt dat de multinational Sara Lee er een potje van heeft gemaakt. Hoe komt het dat deze al jaren als vermist opgegeven merklap ineens in deze commercial opduikt. Detective Berthi besluit tot een onderzoek, maar wanneer de dagen voorbijgaan zonder een duidelijke doorbraak roept zij de hulp in van de conservator van het Zuiderzeemuseum. Wat is er gebeurt met de familie de Vries? De vragen of zij de merklap hebben afgestaan en of de kleuren origineel zijn worden door onze handwerkdetective Berthe in deze roman diepgaand onderzocht en leiden tot een verrassend eind.
zou de kofie-reclame -man weten wat hij heeft losgemaakt in kruissteekland? als er ooit een patroon van opduikt moet dit verhaal er eigenlijk wel bij Basje
Wat hebben we toch een vreselijke mooie hobby. Hoewel het is leefstijl geworden. Momenteel heb ik met bepaalde mensen meer en langer contact. Waar heb je dan over. Natuurlijk over je weblogjes die je ’s morgens leest bij je ontbijtje. Verbazend zijn ze dat dit bestaat. Enthousiast zit ik nu het verhaal van de letterlap van “Doutzen Kroes” te vertellen. Voor jullie een zoektocht en voor mij een positieve verhaal om met anderen te delen.
Interessant deze speurtocht……..
Erg leuk om je speurtocht te volgen !
Dorothe….je brengt misschien nog wel iemand op een goed idee !
Eerst hadden we de boeken over Het Quilten..wie weet komt er nu een Roman over een Merklap.
Je hebt al een leuke voorzet gegeven met je “”Achterflap””
Anneke SK, of DE dit weet? De eerste vraag bij DE is op 17 dec. gesteld. Als ze hun mail goed lezen zouden ze het kunnen weten. (*_*)
Gisteravond nog aan het zoeken geweest. Want ik herinnerde me dat Bix Schipper een rijtje tentoonstellingen vermeldde in haar merklap”bijbel”.
Op blz. 185 van Over Merklappen Gesproken
staan ze vermeld: géén Zuiderzeemuseum!!
(het hele rijtje typen…neemt veel plaats in en we hebben toch allemaal dit boek???)
OMG is uit 1980 dus redelijk dichtbij de gezochte periode.
Berthi het gaat zo goed met de zoektocht ik vind het geweldig wat jullie allemaal doen. Ik hoop dat het patroon met kleurnummers tevoorschijn komt en dan ga ik hem zeker aanschaffen en borduren. Stel je voor dat iedereen dat gaat doen en we over een paar jaar een tentoonstelling hebben alleen van deze merklap, zou toch leuk zijn.
Veel succes en de groetjes van Marion
“Niemand hoeft op een later tijdstip een zoektocht uit te zetten!”
Enkele dagen geleden schreef je dit als reactie bij iemand die zei dat ze veranderingen van kleurnummers achter op de lijst noteerde.
Misschien is het beter om dit niet te doen! De Berthi’s van de volgende eeuw speuren misschien ook graag.
Ik geniet van dit vervolgverhaal!
Wat we ook nog niet weten, is of er in prive-bezit (of in het bezit van andere musea) merklappen zijn die qua opbouw en datering overeenkomen met deze Friese merklap 1786 van TM. Als we dit zouden kunnen achterhalen en er wellicht weer wat informatie boven water komt, kunnen we deze Friese merklap van TM nog wat beter plaatsen qua regio van Friesland. Zijn er al volgers van dit verhaal die “Letter voor Letter” voor overeenkomende merklappen er op na hebben geslagen?
@Maaike W, ik heb Letter voor Letter erbij gehaald en geen overeenkomstige lappen ontdekt. Maar… van Gieneke weet ik dat er meer Friese merklappen bekend zijn waar diverse keren het jaartal op geborduurd is. Dat zal te zien zijn zodra de website online is. Bij de volgende bijeenkomst (misschien in april) in het Fries Museum zal ik deze Friese merklap aanhalen, als er tenminste tijd voor is.
@ine, klopt helemaal! Ik heb nog een bewijs gevonden waaruit blijkt dat er geen merklappenexpositie is geweest in het Zuiderzeemuseum. In het volgende bericht meer hierover, maar dat zal vandaag niet lukken. Misschien morgen.
@Dorothé, heerlijk om jouw reactie te lezen! Met een grote glimlach zit ik dit te lezen. Jammer dat ik geen romanschrijfster bent. Jij hebt talent!
Ik vind jouw stukje zo ontzettend grappig, dat wil ik toevoegen aan mijn volgend berichtje!
Maaike, een aantal friese merklappen uit bijv. 1714 initialen ID, 1722-24 TR, 1728 AG, 1797 BI en 1802 SD (Ariadne 1991)
hebben de zelfde opbouw rijen letters en dan figuurtjes.. maar er staat (bij patroon) nooit bij uit welke omgeving.
Behalve de dokkummer 1726-61, dat weten we omdat hij zo genoemd wordt (???).
Letter voor Letter heb ik niet in bezit..moet ik nog maar eens aanschaffen…!!!!
@Cathrina, Letter voor Letter is helaas uitverkocht.
@Gerrie, ik heb medelijden met de burgerweesmeisjes… wat een geduld moeten zij opbrengen.
Wij willen ook graag een reactie van DE, de reclame waar het verhaal mee begon.
Op een reactie van de “Spits” zit ik ook nog steeds te wachten. Het verhaal verteld dat bij Berthi.web-log wat gedaan is met het nieuwe alfabeth en al geborduurd is door diverse mensen, anderen bewaren het patroon.
Maar nog nooit 1 reactie.
Is er al iemand op het idee gekomen om contact op te nemen met de bibliothecaris van Merkwaardig of het patroon met kleurnummers misschien in de bibliotheek te vinden is?
@Maaike W, vandaag heb ik een mail van Renette gekregen, maar dat gaat over het magazine. Ik zal proberen om morgen contact op te nemen met de bibliothecaris van Merkwaardig.
en weer wat stukjes van de puzzel erbij. het blijft spannend …
Geweldig deze speurtocht naar de Friese merklap.
Het begint een echte streekroman te worden.
Zo ben je toch al aardig wat te weten gekomen.
Leuk dat lapje van Monique.
@Willy, dat vind ik ook en in een relatief korte tijd!
In de bibliotheek van Merkwaardig is begin maart al gezocht naar het patroon, maar helaas niet gevonden.