Foekepot



Bertien: ‘Wij hebben met de Historische Vereniging Hasselt geoefend met het maken van een foekepot. Met Sint Maarten gaan de kinderen langs de deur snoep ophalen en hebben dan een foekepot bij zich en zingen versjes.





Het begint met het opblazen van varkensblazen, die laat je drogen (een week of drie). Uit zo’n blaas kun je twee of drie stukken halen die je over een glazen pot, een blik of een bloempot (zonder gat in de bodem) spant. In het midden een stuk riet, dat aan de onderkant een noest heeft met een randje erin gekerfd, dan heeft het touwtje waarmee je het riet vastzet meer houvast. Je spant de blaas met het riet netjes in het midden en zet het vast met vliegertouw om de rand van de pot of blik. Als je je hand vochtig maakt en langs het riet strijkt ontstaat een geluid: foeke, foeke. Het is een heel oud gebruik in deze streek, maar tegenwoordig gebruikt men plastic in plaats van varkensblazen, wij willen dus het authentieke weer in ere herstellen. Heel leuk, maar die blazen stinken… niet te zuinig!’



29 gedachten over “Foekepot

  1. Ook in Hongarije bekend, de foekepot,gebruikt als muziekinstrument (ritme). Ik heb er hier een staan. Als ik even tijd heb stuur ik een foto ervan en zoek ik de tekst van het nederlandse liedje dat erbij werd gezongen (in NL dus, hihi) Begint met: Ik heb zo lang met de foekepot gelopen….Ik vrees dat ik hem in NL heb liggen, maar misschien weet iemand anders hem? In het noorden lopen de kinderen met lampions op 11 november, maar de foekepot kun je tegenkomen vanaf Overijssel.

  2. Hé, bij ons op het dorp heet het poverpot en gaan de kinderen op 31 dec. langs de deuren en zingen het Poverpotte lied. De tekst is Sliedrechts dialect.
    Poverpotte lied
    ‘k He zo lang met de poverpot geloope,
    Nog geen geld om brood te koope,
    Aale bakkerij, steek in me zij,
    Steek in me broek,
    Aale haone koekeroekeroek.
    ‘k Ben d’reen van Hille,
    M’n broek zak van m’n bille,
    ‘k Ben d’reen van stijve Kros,
    ‘k Mo gaon povere voor de kost.
    Vrouw gee’ me dut, Vrouw gee’ me dat,
    Gee’ me ’n stuksie Van ’t vaareke z’n
    gat.
    ’t Vaareke het z’n gat gebrand Achter an
    z’n staertie, ‘k Wens ie aal wa wenselijk
    is, Gezegend nieuwe jaertie.
    Gee’ me “n trossie druive, Dan hed
    ik wat te kluive, Gee’ me ’n appel of
    ’n peer, Dan kom ik ’t heele jaer nie
    meer.
    En m’n geld is op,
    En m’n brood is op,
    En nou hed ik niks te ete,
    M’n schoene zijn verslete,
    M’n moeder mag ’t nie wete,
    M’n vaoder het geen geld,
    Is dat nie slecht gesteld?
    Vollek.

  3. Dit zongen wij in Papendrecht:
    Rommelpotterij
    steek in me zij
    Steek in me broek
    Dat de koekoek ’t horen moet
    k Ben d’reen van Hille,
    M’n broek zak van m’n bille
    Geef me ’n appel of ’n peer
    dan kom ik ’t hele jaer nie meer…..

  4. Niemand hoort me , dus even naar vroeger .
    Foekepotterij geef me een cent en dan gaa,k voor bij .
    Ik heb zolang met de foekepot elopen , k,heb geen geld om brood te kopen , foekepotterij , foekepotterij , geef me een cent en dan gaa,k voorbij !
    Hartje Salland kwamen de kindertjes langs de deur met hun foekepot , voor het begin van de vastentijd .
    Dat glas vind ik niks , het was een blaas op een blik . Het zijn voor mij nog herinneringen van voor de oorlog .
    Een vrolijke boel en de deurbel rinkelde vaak op zo,n dag .
    De kinderen liet je natuurlijk niet met lege handjes weer verder gaan .

  5. Gerben (9) stond naast me bij het lezen van dit blog en schrok bij het zien van de derde foto: wat is dat! Hij gaat gewoon met lampion lopen op 11 november, dit jaar waarschijnlijk gewoon met de Monapuddingtoetjesverpakking gemaakt…

  6. Ja Gerrie, maar ook een blik is niet orgineel.Eigenlijk zou het een klein Keuls potje moeten zijn , maar die zijn er te weinig.
    Wij hebben voor zowel glazen als blikken gekozen. In de glazen konden we dan het loge van de Historische Vereniging kwijt.
    Gistermiddag hebben we er nog 40 gemaakt samen met een aantal schoolkinderen.
    De liedjes die jullie noemen lijken op die in NW- overijssel, met hier en daar een wat andere tekst.

  7. OOstenrijk-Hongarije.???Ik weet dat in Karinthie de foekepot geruikt wordt bij een groepje dat volksmuziek maakt met een trekharmonica een bas en een foekepot, In Groningen werd dit ook gedaan door de kinderen op sint maarten.

  8. Als Heerlense ken ik al die tradities niet! Ik kan me alleen aan de carbid-bus herinneren. Dus even bij Math gevraagd: hij maakte vroeger een foekepot door een varkensblaas over ‘iets’ heen te spannen, een stok erin en dan die stok op en neer bewegen.
    De sint-Maartens traditie heb ik leren kennen in 1975 in Puth-Schinnen (lampions met een zaklamp erin vanwege brandgevaar) en eerlijk gezegd, als je er niet in opgegroeid bent: het heeft me altijd tegen gestaan dat de volgevreten achterbankgeneratie voor snoep komt bedelen. Wij zijn dan ook op 11 november nooit thuis.
    EN: gisterochtend is onze kleindochter geboren: Imme. Als zíj met sint maarten langkomt, dan krijgt ze een mandarijntje of wat noten met rozijntjes.

  9. Als kind ben ik nooit met een foekepot langs de deuren gegaan. In Limburg heb ik pas Sint Maarten leren kennen toen onze kinderen meeliepen met de lampionoptocht naar de markt waar opgestapeld hout werd aangestoken door Sint Maarten. Onderweg kregen de kinderen een oliebol.
    In Venlo zingen ze het volgende liedje tijdens de optocht:
    Sintermertes veugelke, haet ein roëd keugelke
    En ein blauw stertje, hoepsa Sintermerte
    Vandaag is Sintermerte, morge Sinterkrökke
    Dan kômme die gooije herte, die hadde zoe gaer ein stökske
    ’n Höltje of ein törfke in Sintermertes’ körfke
    Hout hout hout en ’s winters is ’t koud
    Hoera, hoera, wat hebbe die boere ein laeve
    Hoera, hoera, wat hebbe die boere ein pret!
    En Mieke de Woep zoot op de stoep en leet d’r eine vleege
    Mieke de Woep zoot op de stoep en leet d’r eine gaon!
    Hoera, hoera, wat hebbe die boere ein laeve
    Hoera, hoera, wat hebbe die boere ein pret.
    @Mieke S, van harte gefeliciteerd en heel veel liefde, geluk en gezondheid voor Imme. Trouwens, wat een mooie naam!

  10. “Foekepotterij foekepotterij
    geef me een cent dan ga ‘k voorbij.
    Geef me een appel of een peer,
    kom ik het hele jaar niet meer.”
    (Eindhoven 50-er jaren)
    In Ierseke kwam ik deze zomer een kunstwerk met foekepotten tegen. Daar heten ze koenckelpotten. http://www.koenckelpotfanfare.nl

  11. Geweldig die verhalen over de foekepot
    Laat dit vooral niet verloren gaan.
    We doen ons best als Historische ver: Hasselt

  12. Berthi, de sint-maartens traditie is in Limburg sterk plaatsgebonden. Ik kom uit de oostelijke mijnstreek en daar is/was het onbekend!
    Overigens zat bij ons hoeperdepoep op de stoep!
    Hoe mijn dochter aan de naam Imme komt???? Geen idee, moet er wel aan wennen!

  13. @mieke s, in Brabant zat ook hoeperdepoep op de stoep!:-)
    Je krijgt vast het verhaal te horen over de naam Imme. Ik vind het erg mooi.

  14. Rommelpot werd dat in Drenthe genoemd. Ik zal een kijken of ik nog een liedje kan vinden.

  15. Wij maakten vroeger ook een foekespot en het was een wedstrijd tussen de broers en zussen wie er het beste een “foekespot-geluid” uit kon halen, want dat viel nog niet mee.
    We zongen erbij;
    Ik heb zo lang met de foekespot gelopen
    ik heb geen cent om brood te kopen
    foekepotterij foekepotterij
    gef me eem cent dan ga ik voorbij

  16. Met de Foekepot heb ik nooit gelopen. Maar het liedje zoals Mien en ook Gerrie het hier weergeven kenden we wel.
    Sint Maarten werd/wordt hier in het dorp wel gevierd met een lampionnenoptocht met kampvuur na.
    Mieke van harte gefeliciteerd met je kleindochter.
    Bij de naam Imme denk ik meteen aan Imme Dros.
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Imme_Dros

  17. Ik had nog nooit van foekepotten gehoord. Wat leuk om er over te lezen zeg! Interessant en leuk dat jullie het op de traditionele manier willen gaan doen. Succes!

  18. grappig gebruik, ken het niet van huis uit.
    DH heeft er één gemaakt als muziek instrument toen hij middeleeuwse muziek instrumenten maakte en speelde, oa de draailier. Allerlei botten werden er gekookt om toetsen van te maken.
    Ik weet nog hoe smerig dat was met zo’n blaas. Toen hij een doedelzak ging bouwen hing er een schapenvel in de schuur, blééeéh

  19. Gerrie en anderen, dank, dat was het liedje wat ik zocht..als ik in H. ben is mn NL-hoofd een beetje leeg, kan ik niet op zulke dingen komen, gek hè?
    Mijn hongaarse pot is inderdaad van aardewerk, geen blauw, maar simpel terracotta. Die foto komt nog wel eens,maar nu…even echt geen tijd!

  20. @ine, ik had nog nooit gehoord van Imme Dros terwijl ze al 13 keer de Zilveren Griffel won.
    @marian’ne m, gelukkig werden dit soort klussen niet in huis gedaan!

  21. jaja! wij zongen (zonder te weten wat een rommelpot was)
    rommelpotterij
    rommelpotterij
    geef mij ne cent
    en ik ga voorbij
    ‘k heb geen geld om brood te kopen
    daarom moet ik met de rommelpotte lopen
    rommelpotterij
    rommelpotterij
    geef mij ne cent
    en ik ga voorbij

  22. Leuke rommelpotten verhalen hier! Ik weet dat het bestaat, maar zelf nooit gedaan. Ook St. Maarten lopen kende ik niet, totdat ik in 1972 in de polder kwam wonen. Overvallen door het gebruik en ik dus niks in huis had! Alle kasten werden gelijk leeg gehaald om de kinderen iets lekkers mee te geven. Zulke tradities mist je als je in de stad woon. Leuk hoor die liedjes die er bij horen.

  23. De echte Foekepotten zijn nog te koop bij”De Veldschuur” tussen Hasselt en Rouveen. Gemaakt door leden van de Hist. Ver. Hasselt.
    Het voledige lied is zo;
    Foekepotterij, foekepotterij,
    geef mij een centje dan ga ik voorbij,
    geef mij een halfje dan blijf ik staan,
    ‘k zou nog liever naar mijn arremoede gaan.
    Hi-er woont zo’n rijke man, dien ons zoveel geven kan,ge-ef wat ho-ud wat,
    ‘k Heb zo lang al met de foekepot gelopen,
    nog geen cent om brood te kopen.
    Foekepotterij, foekepotterij.
    Wij zongen het altijd in dialect.
    ‘k Zou nog liever naar mijn arremoede gaan, is vermoedelijk afgeleid van,”k Zou nog liever naar mijn arme moeder gaan”.
    Annie van Dijk.Hasselt.Dialectgroep.Hist.Ver. Hasselt

  24. Nog weer even een opmerking. Er hoort nog één regel tussen.
    Ge-ef wat ho-ud wat”Geef die arme stumperds wat”.

  25. wat leuk, in Salland zongen wij altijd
    foekepotterij, foekepotterij,
    kheb geen geld um brood te kopen,
    daarum mot ik met de foekpotte lopen
    foekpotterij foekepotterij
    geef mien un cent dan ga ik veurbij.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *