Roemenië I



Van Zeeland maken we een sprong naar Roemenië. Thera maakte kort geleden een reis naar dit mooie land. Zoals bij elke reis speurt Thera naar handwerk.



Thera: ‘Ik bezocht het museum van Nicolae Popa. Deze man, nu 97 jaar, heeft zijn leven lang van alles verzameld omtrent Roemeense volkskunst. Het museum is zijn eigen woonhuis, waar hij een dependance aan heeft gebouwd. Meer dan 3000 objecten worden tentoongesteld. Nicolae is zelf beeldhouwer en houtsnijder, dus ook de tuin staat vol met beelden en keramiek. Je kijkt je ogen uit. Maar… ik was natuurlijk zeer nieuwsgierig of er ook textiel zou zijn. Nou dat was er… in twee kamers lagen en hingen geborduurde volkskostuums, merklapjes, blouses enz. Om te watertanden. Ik heb veel foto’s gemaakt en het was moeilijk om een keus te maken welke ik zou laten zien, maar hier volgen er een paar.’









Hier en hier en hier kun je een filmpje bekijken van het Nicolae Popa Museum.

Exposities in Zeeland

Lies Huizer bezocht diverse exposities tijdens haar vakantie in Zeeland. Sommigen zijn helaas voorbij, maar er blijft voldoende over om naar toe te gaan. In het Zeeuws Museum in Middelburg zijn meerdere exposities en vergeet de Kontich lappen niet die van 8 juli tot 12 augustus 2010 te zien zijn in Goes. Een aanrader.



Het Vlaemsche Erfgoed in Groede laat de bezoekers kennismaken met het verleden. In de Slijkstraat bevinden zich nostalgische winkeltjes waaronder een textielwinkel. In de winkel van Saar Cijsouw kon je alles kopen op het gebied van naai- en borduurwerk. In het textielwinkeltje in de Slijkstraat zie je, naast allerhande spullen op naaigebied, ook het een en ander over regionale klederdracht.





In de Lutherse Kerk is tot en met 6 november 2010 de expositie Altehoare(n) te zien. Altehoare(n) betekent alles tesamen, terwijl garen in het Zeeuws Vlaams uitgesproken wordt als hoarn. Het borduurwerk (hoarn) houdt als het ware het textielwerk bij elkaar (tehoare). Deze tentoonstelling laat een overzicht zien van pronkrollen en merklappen uit de collectie van het Vlaemsche Erfgoed. De rollen en merklappen dateren van begin 1900 tot heden. Verder zijn er geborduurde jakken uit de Cadzandse dracht te zien en daarbij verleidelijk borduurwerk in het ondergoed van deze dracht.

Textielpost – Wemeldinge

Lies Huizer heeft de maand juni vakantie gehad en verbleef in Zeeland waar zij veel ondernomen heeft. In Middelburg bezocht ze het Zeeuws Museum waar de ansichtkaart
met de daagse schorten van de Walcherse dracht vandaan komt.

Op 4, 5 en 6 juni organiseerde Stichting Kunst- en Natuurkring Wemeldinge de Kunst- en Natuurroute Wemeldinge. Lies genoot van deze mooie route en beveelt deze route de lezers aan. Natuur en kunst, een mooie combinatie in een fraai plaatsje. Lies bracht een bezoek aan Cathrien de Leeuw van Weenen-de Geuze. Cathrien weeft stoffen van natuurlijke materialen. Van de geweven lappen worden meestal kledingstukken gemaakt. Bij Cathrien kocht Lies de ‘geweven’ kaart Geweven Taal en stuurde die naar mij.



Geweven Taal

Hij ziet blauw van de kou.

Een blauwe maandag.

Hij is van de blauwe knoop.


Ben je op 21 en 22 augustus 2010 in Zeeland, dan krijg je een nieuwe kans om deel te nemen aan de Kunst- en Natuurroute in Wemeldinge.

Holland Papier Biënnale 2010 II

In deze log zie je werk van Peter Clark dat onderdeel is van Holland Papier Biënnale. Tilleke Schwarz was bij de opening en geeft hier haar verslag.

Creaties van papier

Op initiatief van de curatoren van Museum Rijswijk kan Nederland deze zomer weer genieten van een tweejaarlijkse tentoonstelling van internationale papierkunst. Sinds een aantal jaren wordt er samengewerkt met het CODA Museum in Apeldoorn, waar de meer monumentale kunstwerken en installaties te zien zijn. Nieuw is dat deze achtste tentoonstelling naar Londen zal reizen, als onderdeel van The Knitting and Stitching Show in Alexandra Palace van 7 tot en met 10 oktober 2010.

Altijd wat nieuws

Uitgangspunt voor de selectie van kunstenaars is dat voor iedere expositie nieuwe kunstenaars worden gezocht. Ik verheug me vooral op kunstenaars, die gebruik maken van oude technieken zoals de papierknipkunst en waar bijzonder gebruik wordt gemaakt van het karakter van het materiaal. Zoals het werk van Birgit Knoechl (Oostenrijk), die monumentale sculpturen bij elkaar weet te knippen. Haar werk hangt in het CODA Museum in Apeldoorn.



In Rijswijk heb ik prachtig werk van Bovey Lee (USA) gezien, zij combineert de Chinese traditie van het verfijnde papier snijden met hedendaagse onderwerpen en had bijvoorbeeld de tsunami tot haar onderwerp gekozen. Ik was ook onder de indruk van het subtiele knipwerk van Javier León (Spanje), die werkt met dun Japans papier (zogenaamd Washi) dat laag over laag wordt bevestigd op een ondergrond. De vele lagen en het tere karakter van het papier geven het werk een zachte, fluwelen uitstraling. Ik zou het graag even willen aaien, maar helaas.



Susanne Holzinger (Duitsland) maakt kleurrijke sieraden van vele lagen verlijmd papier. Dit zag er mooi uit, maar ik heb eerder wel sieraden van kunstharsen gezien, die er vrijwel net zo uitzien. Kortom, wel mooi werk, maar jammer dat door haar bewerking met lijm het unieke karakter van papier grotendeels verdwijnt.

De aandoenlijke hondjes van Peter Clark trokken ook gelijk ieders aandacht. Geweldig zoals hij dat maakt van zijn oude landkaarten, rekeningen en boodschappenlijstjes. Verspreid door Museum Rijswijk komen hondenliefhebbers geweldig aan hun trekken met een stuk of tien lieve honden.



Een beroemde Nederlandse deelnemer is Carel Visser (nu 82 jaar oud), een heel veelzijdig kunstenaar. Hij is bekend in binnen- en buitenland van grote constructivistische beelden, onder andere te zien in het Kröller-Müller Museum. Zijn latere werk kenmerkt zich door assemblage van een veelheid aan materialen, zoals autobanden, olievaten, autoruiten, leer, schapenvacht, eieren enz. In het CODA Museum zijn collages van karton en tijdschriften knipsels te zien.

Japanners



Het is altijd een feest als er Japanners meedoen aan de expositie. Japans werk is goed te herkennen aan de kleur (meestal wittinten) en de serene, meditatieve uitstraling. Bijvoorbeeld Noriko Takamiya (Japan), die vanuit de techniek van het mandenvlechten laat evolueren tot bijna Escher-achtige objecten. Dunne stroken papier wikkelt zij laag na laag op elkaar en vervlecht ze. Van Hideo Iwasaki (Japan) is een verrassende installatie te zien waarbij hij papier combineert met spiegels en een computergestuurd lichtprogramma. Neem even de tijd voor deze installatie, die geraffineerd gebruik maakt van licht en schaduweffecten.



Bij Noriko Ambe (Japan/USA) is bijna niet te zien dat ook zij haar papier snijdt. Honderden gestapelde vellen Yupo, een synthetische papiersoort, worden uitgesneden en bewerkt totdat zij gaan lijken op een door weer en wind uitgesleten landschap.

Deze keer doen in totaal ongeveer 30 kunstenaars mee uit zo’n 10 landen.

Praktische gegevens

De tentoonstelling duurt van 8 juli tot en met 12 september 2010 en is te zien in Museum Rijswijk en het CODA Museum in Apeldoorn, de achtste Holland Papier Biënnale. In het CODA Museum zijn de meer monumentale kunstwerken en installaties te zien en in Museum Rijswijk het wat kleinschaliger werk.
Er is een fraaie catalogus te koop in beide musea.
Op zondag 12 september is van 13.00 tot 17.00 uur een grote papiermarkt georganiseerd op het voorplein van Museum Rijswijk en in de Oude Kerk tegenover het museum. Tal van kunstenaars, papiermakers en handelaren uit binnen- en buitenland tonen hier hun producten. Je kunt er onder andere vellen van de meest prachtige soorten (handgeschept) papier kopen.


Boukje Voet, Book VIII 2009, 49 x 29 x 18cm

Breiklok

Siren Elise Wilhelmsen presenteerde tijdens de International Design Festival Berlin 365. De breiklok is haar afstudeeropdracht aan de kunstacademie in Berlijn. De breiklok heeft 48 naalden die in één dag precies ronddraaien. In een jaar heb je een sjaal van twee meter.

365 laat de fysieke manifestatie van de verandering in tijd zien. De tijd waarin je haar groeit en je lichaam verandert, wordt zichtbaar gemaakt door de groei van de sjaal. Je kunt ‘meer tijd’ kopen door een nieuw bolletje garen in de klok te doen.



Foto’s: Designboom

Van een verkleedkist tot een excentrieke ‘joffer’


Batisten ondermouw 1850-1900


Frouke: ‘Over het algemeen heb ik het na het bezoek aan één museum wel gehad, mijn fysieke conditie stelt grenzen. Maar deze keer lukte het! Twee musea op één dag, met tentoonstellingen die volledig op elkaar aansloten, op een leuke rijafstand van elkaar, door ook nog eens een zonovergoten stralend Drents landschap, op de juiste plekken mogelijkheden voor een hapje, een drankje of zomaar op een bankje zitten. Heerlijk! En dan ook nog in gezelschap van mijn lief, die met eindeloos geduld foto’s voor me maakte.


Wit leren handschoenen met borduursel


Een en ander met voorbedachten rade: met Berthi aan huis gekluisterd en zelf vaak het gevoel: tjee… wat is er veel te doen in het westen en zuiden des lands en wat is dat toch altijd ver, leek het me leuk om haar en jullie een verhaal aan te bieden uit het noorden en natuurlijk over textiel.




Zakdoekje met Duchesse kloskant


Twee musea dus: Havezathe Mensinge in Roden en het Nationaal Rijtuigmuseum op landgoed Nienoord in Leek. Alle twee op zich al de moeite waard om eens te bezoeken, maar nu extra, omdat in beide musea een kleine tentoonstelling is van kledij die rechtstreeks met de huizen te maken heeft.


Detail Biedermeier schort – geborduurde tule circa 1850


In Leek heeft men de beschikking gekregen over een aantal nog bewaard gebleven kledingstukken en wat huishoudtextiel van de familie Van Panhuys. In 1907 verdronken de jonkheer van Panhuys, heer van Nienoord en zijn vrouw, jonkvrouwe Trijntje van Panhuys-Looxma, toen hun koets het kanaal in reed. Hun erfgoed werd verdeeld over vele familieleden, bijzondere antieke textielstukken van de jonkvrouwe, afkomstig uit oude Groninger en Friese families verdwenen op diverse zolders en zelfs in de verkleedkist van de kinderen. Na lange omzwervingen kwamen de overgebleven stukken in Den Haag terecht bij de familie Jonkheer van Kinschot en die heeft nu de collectie teruggebracht naar Nienoord. Op de zolder van het rijtuigmuseum is de verzameling tot 31 oktober 2010 te zien onder de toepasselijke titel: DE VERKLEEDKIST, het erfgoed van Trijntje Looxma (1844-1907).


Zijden damesjapon – robe à l’Anglaise 1765/75. Stof op sits geïnspireerd, het bovenlijfje gevoerd met blauw/wit geruite stof. Na een lange weg via toneelkleding en verkleedkistfunctie nu weer in geheel originele staat teruggebracht.



Gesmockte hals van een zacht blauwe zijden japon


Een vondst om de zolder van het museum ervoor te gebruiken en hem in te richten alsof de kinderen er lekker aan het spelen zijn (geweest)! Een aantal lakens en kussenslopen met prachtige naaldkanten randen hangen aan de waslijn, er staan kisten waar kledingstukken “uitpuilen”, en ertussen is een aantal volledige kostuums te zien. Interessante informatie-panelen maken de zaak compleet.


Charleston! Helemaal vol lovertjes geborduurd


Na een heerlijk pauzetje in de tuinen van het landgoed óp naar Roden, waar de Havezathe kleding wordt getoond uit de periode van eind 18e tot eind 20e eeuw onder de titel: GEDRAGEN DOOR DE TIJD. Een deel ervan is gedragen door de toenmalige bewoners. Pronkstuk is een galajapon die rond 1770 werd gedragen door Gesina Ellents–Oldenhuis, vrouw van de eigenaar van het landgoed in die tijd. Het is de oudste japon die nog in goede staat in Nederland bewaard is gebleven. Op de site een foto ervan. Het leuke aan deze verzameling is dat er zo’n enorme tijdspanne wordt overbrugd: van hoepelrok en keurslijf tot reformjurk, van charleston tot jaren veertig kleding uit de vorige eeuw, waardoor je de ontwikkeling in mode en stijl goed kunt volgen. Deze tentoonstelling is maar te bezichtigen tot 27 juni, dus hiervoor is wat meer haast geboden. En passant krijg je bij de rondleiding een kleurrijk verhaal te horen over de laatste bewoonster van de Havezathe, de jonkvrouwe Kymmel, een excentrieke, door een ongelukkige liefde mensenschuw geworden dame, die slechts vriendschappen aanknoopte met haar paarden en haar duiven, die ze rustig de opkamer met daarin haar hemelbed in- en uit liet vliegen…


Kanten babymutsje – De rode voering is er nu ingezet voor het contrast


Overigens is het hele landgoed Mensinge zo zeer de moeite waard dat een aparte dag eraan wijden makkelijk kan: de tuinen, het huis, het koetshuis en het grote prachtige wandelbos dat erachter ligt, een restaurant in de voormalige koetsierswoning, maken dat je er een hele dag “zoet” kunt zijn.


Reformjurk! Hoera, geen strak korset meer en geen sleepje, maar waarom die jurken plotseling zo lelijk werden? Het was dan ook maar kort mode…


Lukt het niet helemaal naar het noorden te komen, dan is het zeker de moeite waard de virtuele toer door het huis te maken op de site van Mensinge. Helaas dan zonder de kledij, maar desondanks schitterend!’

Zakdoek met krantenpagina



Elke maand gaan er ongeveer 500 bedrijven failliet. Waar gaan hun producten naar toe? In de afgelopen maanden kocht Droog op veilingen ruim 5000 producten, variërend van hondenmanden tot zakdoeken. Ontwerpers werden uitgenodigd om deze items als basis te gebruiken voor een nieuw ontwerp. Studio Makkink & Bey liet op de doodgewone zakdoeken krantenpagina’s drukken. Het zakdoekje werd in een doosje geleverd met daarin een borduurring en borduurgaren. Op de Salone del Mobile in Milaan werden de zakdoekjes te koop aangeboden. Je kon zelfs één of twee uur borduurtijd erbij kopen. Leuker is het natuurlijk om het zakdoekje zelf te borduren.



Foto’s: Stephanie Grätz

Textielpost – Estland

The Dutch Knitters – Carla en Hilly – maakten met een groepje enthousiaste breiers een breireis naar Estland. Voor de WWKIP Day waren ze in Tallinn. In het park dat tegenover hun hotel lag, namen dertig breiers plaats voor hun KIP-dag. Gebrek aan media-aandacht hadden ze niet. Kijk voor foto’s en het verslag op de site van Carla.

Carla stuurde een fraaie kaart vanuit Estland. Het is een breipatroon voor handschoenen uit het plaatsje Kullamaa. Het dorpje ligt in de provincie Läänemaa.

Stik Maar! Brabanders en hun textieltraditie

De expositie Stik Maar! Brabanders en hun textieltraditie is in Museum Kempenland te zien tot en met 31 oktober 2010. Deze geschiedenis komt tot leven door de verhalen die de gewone mensen vertellen. Rode draad door de tentoonstelling is de link tussen vroeger en nu.

Het accent van de tentoonstelling ligt op de 19e eeuw. Niet alleen het textiel in de nijverheid en industrie wordt belicht, maar ook het thuiswerk: het spinnen van de draad, het weven van de stoffen, het maken van kleding, het repareren en vermaken van kleding. Verder het werken in ateliers en textielfabrieken. Ook is er werk te zien van kunstenaars die werken met textiel of er door geïnspireerd worden.

Ine bracht op zondag 13 juni een bezoek aan de expositie Stik Maar! Brabanders en hun textieltraditie. Ine: ‘Deze tentoonstelling over Brabanders en hun textieltraditie geeft een beeld van textielnijverheid thuis en als industrie. Maar ook wordt werk getoond van hedendaagse kunstenaars. Net als in Horst (bij de tentoonstelling van Tilleke Schwarz) krijg je zo een leuk contrast tussen het oude traditionele werk en de moderne textielkunst.

Zo zie je een hele oude flink gestopte tricot onderbroek naast een modern jurkje van gevlochten fietsband. Lessenaartjes staan klaar voor de handwerkles. Aan de muur hangt het voorbeeldenbord al klaar. Onder de opengeslagen klep zie je waar elke leerling mee bezig is. Ook zie je dat geprobeerd wordt om het handwerken voor de jeugd wat leuker te maken met fellere kleuren, bijvoorbeeld een gehaakt netje voor je kaatseballen.





Als je dan toch in Museum Kempenland aan het kijken bent, loop dan ook de trap eens op naar het priesterkoor. Daar is een tentoonstelling van aquarellen van Aart van Woensel te zien tot en met 1 augustus 2010. Hij heeft de Mariakapellen in Brabant vastgelegd in hele mooie tere kleuren. Het boek bij deze tentoonstelling Huisjes van Ons Moeder werd zondag (13 juni) ook gepresenteerd en is geschreven door Paul Spapens.’

Op een Fongers door de stad

Zeg Fongers en vervolgens gaat er bij veel mensen een belletje rinkelen. Wij hadden zo’n degelijke Fongers herenfiets in de garage staan. Hadden zeg ik, want onze Fongers werd enkele jaren geleden op het station zomaar meegenomen door een wildvreemde. Zonde dat deze historische fiets met een familiegeschiedenis gestolen werd. Het bleef niet bij deze ene fiets die zomaar verdween. Inmiddels ben ik de tel kwijtgeraakt. Enfin, terug naar Fongers. In het Noordelijk Scheepvaartmuseum is tot en met 31 oktober 2010 de tentoonstelling Fiets met Fongers te zien. Men wil aandacht vestigen op het vermaarde bedrijf Fongers, dat in 1970 zijn poorten sloot, maar 125 jaar na de start nog altijd tot de verbeelding spreekt, zowel van fietshistorici, liefhebbers van industrieel erfgoed en – niet te vergeten – veel bewoners van de stad Groningen. Gistermiddag was er in het centrum van de stad Groningen een fietsende tentoonstelling met een kopgroep van circa 100 historische Fongers fietsen. De bestuurders hadden zich voor deze gelegenheid in toepasselijke kleding gestoken.

Foto: Jan Willem van Vliet