Op zaterdag en zondag tijdens het Textielfestival in Leiden werden meerdere lezingen gegeven in het Museum Volkenkunde. Ik koos voor de lezing Geborduurde Lente, Ottomaanse geborduurde doeken door Annet van Wiechen (archeologe) en Ruud Conens (fotograaf). Deze geborduurde doeken waren nieuw voor mij, dus interessant om te luisteren naar het verhaal van Annet van Wiechen.
De pelgrim Pietro Della Valle vertrok vanuit Venetië. Jaren ging hij op pad en begin 17e eeuw kwam hij aan in Constantinopel (Istanbul). Hij was verbaasd door de hoeveelheid bloemen die hij overal tegenkwam. Overal werden bloemen op afgebeeld zoals op de tegeltjes in de Rüstem Pasja moskee.
Pietro Della Valle was gefascineerd door het borduurwerk dat hij cadeau kreeg of zelf kocht. Het bijzondere van het Ottomaanse borduurwerk, identiek aan twee kanten, herkende hij meteen. In het Ottomaanse rijk werden 35 verschillende borduursteken gebruikt. De mu?abak-steek kwam het meeste voor. Deze steek maakt kleine gaatjes in het linnen. Een vrij bewerkelijke borduursteek. Men gebruikte zijdegarens en goud- en zilverdraad op linnen of katoen. De patronen werden van moeder op dochter doorgegeven. Geliefde motieven waren uiteraard bloemen, daarnaast kwam de moskee voor, cipressen en tuinpaviljoens. Vanaf 1880 onstaat er een verandering in de kleuren, onnatuurlijke kleuren zouden wij zeggen.
Men had ontelbare verschillende soorten geborduurde doeken. Enkele voorbeelden: de tulbandbeschermdoek met een doorsnede van ruim 1 m, bohça – inpakdoek -, handdoeken, barbier handdoekenset, ya?lik – een lange servet en alleen aan de korte kanten geborduurd -, uçkur – een tailledoek van circa 18 x 194 cm -, çift uçkur – dubbele tailledoek – en de hoofddoek.
Ieder meisje had een borduurraam en op jonge leeftijd leerde zij het fraaie borduurwerk onder de knie te krijgen zodat zij later kon pronken met haar bruidsschat die uit de meest fraai geborduurde doeken bestond.
Een uitgebreid verhaal over de Ottomaanse geborduurde doeken kun je hier lezen. Wil je meer lezen over het Ottomaanse borduurwerk dan is het boek Beginner’s Guide To Ottoman Embroidery, Joyce I. Ross een mooie start. Annet van Wiechen geeft op haar blog nog meer titels.
Foto’s: Ruud Conens
Voor de liefhebbers van Turks borduurwerk is er een boek van Cantecleer “Turkse Borduurtechnieken”. Je zal op internet moteen zoeken of het nog te koop is, anders op de 2e handsites. Het ook in het nederlands uitgegeven.
isbn 9021306492. Het boekje hgeeft een duidelijke beschrijving van veel Turkse borduurtechnieken. Annemieke
Over hannekemaaiers: Drenthe heeft een rijke periode gekend, waarin de hannekemaaiers het ruwe werk voor de boeren deden, maaien etc. Later trok men door Drenthe heen naar Friesland en Groningen. De scheld- of bijnaam Pupen werd door Luthersen in Noordwest Duitsland gebruikt voor katholieken, de noorderlingen in Nederland namen het woord over voor alle hannekemaaiers en Duitsers,jammer genoeg kan ik de site waar ik dat las niet terugvinden.
@Annemieke, het boek Turkse borduurtechnieken is uit 1978 en alleen antiquarisch te koop. Op marktplaza staat een exemplaar te koop:
http://www.marktplaza.nl/Turkse-borduurtechnieken-Gulseren-Ramazanoglu-9370231.php
@Margriet, een bijzondere geschiedenis van de hannekemaaiers.
Interessant!
dit laat nog maar eens de pracht & praal van het ottomaanse rijk zien!
Wat een prachtig borduurwerk laat je ons hier zien !
Wat een prachtig verhaal! bovendien een heel interressante website waar je naar verwijst, echt de moeite waard om eens rustrig voor te gaan zitten. Bedankt!
Ik bedoel de http://www.oudweb.nl
Dit doet me weer denken aan de tentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam enkele jaren geleden. Daar waren voorbeelden van dit borduurwerk in het echt te zien. Zoiets fijns had (en heb) ik nog nooit eerder gezien. Zonder loep kon je eigenlijk niet zien hoe prachtig dit geborduurd is. Zelfs het fijnste witwerk uit west-europa haalt het niet hierbij. Hoe de vrouwen dit hebben kunnen maken….?
Het borduurwerk is prachtig, ik heb er veel van gezien in Turkije. Vooral in het Topkapi in Istanbul is zoveel te zien. Meer naar het oosten van Turkije wordt nog steeds veel geborduurd.
En dan die website Oudweb, wat geweldig! Daar zal ik de komende dagen wel even mee zoet zijn, vrees ik. Voor liefhebbers van mooie dingen en hele mooie foto’s, super!
Anneke SK
Die beginnersguide staat bij mij in de kast – nee nog niet begonnen 😉
Een heel leuk boekje om door te lezen.
Zo zie je maar je moest kiezen in Leiden….ik koos iets anders helaas, dit had ik heel leuk gevonden.
Geweldig die link naar oudweb.
@Marianne P, er is heel veel moois te zien en te lezen op de website van OudWeb. Daar ben je wel even zoet mee. Daarna kun je de weblog gaan lezen.
@Mieke S, jammer, die tentoonstelling heb ik gemist.
En dan te bedenken dat voor het borduurwerk meestal de bewerkelijke borduursteek musabaksteek wordt gebruikt.
@Anneke SK, deze prachtige geborduurde doeken worden niet meer gemaakt. In de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw zijn heel veel van deze fraaie doeken verkocht in Turkije. Ze zijn schaars geworden. Als je nu een doek wilt kopen dan hangt daar een prijskaartje aan.
Ik heb nog lang niet alles gelezen en bekeken op de site van OudWeb. Ik ga het wel doen, want het ziet er allemaal zo mooi uit.
@Ine, deze lezing van Annet is echt iets voor Merkwaardig. Annet vertelt heel enthousiast.
Berthi@ wat een mooie gelegenheid om deze lezing bij te wonen. Ik heb een enorme bewondering voor degene die dit gemaakt hebben. Wij zijn met een oefenlapje bezig om de verschillende steken aan te leren, die in het boekje Beginner’s Guide to Ottoman Embroidery erg duidelijk beschreven staan. Het is erg arbeidsintensief en valt nog niet mee om alle steekjes mooi te krijgen. Door veel te oefenen krijg je een mooi resultaat.
Elma
Ine@ neem een lapje en een draadje en probeer wat steekjes uit het boekje te oefenen. Je zult er geen spijt van hebben, het is erg leuk om te doen.
Elma
Berthi…dat boek waar jullie het over hebben Turkse Borduurtechnieken uitg. Canecleer van Gulseren Ramazanoglu is in mijn bezit.
Ik steek het in mn tas voor a.s. Zaterdag in Nijkerk als iemand het dan soms wil lenen kan dat.
We zijn wel weer een avondje zoet met die prachtige foto’s op Oud Web…wat denk je van die Moskee in Istanbul alles in BLAUW…wat zullen die vrouwen van de BlueWAVE hiervan genieten. groeten van Lies
@elma, leuk dat jullie bezig zijn om borduursteken uit het boek onder de knie te krijgen. Houd je ons op de hoogte van de vorderingen?
@Lies Huizer, gezellig, dan zie ik je a.s. zaterdag. Ik wil heel graag even neuzen in het boek.
Beste Berthi,
Zoals je weet, lees ik iedere morgen je weblog. Ik vind het ongelooflijk knap dat er iedere dag zo’n interessant verhaal te lezen is. Prachtig! Deze verhalen laten zien dat het werken met naald en draad tot topsport kan zijn!
Sinds 1 september ben ik met de FPU. Ik was in het basisonderwijs werkzaam.
Tja,wat moest ik als hobby kiezen voor de baanvrije jaren? Tuinieren was er al een, maar dat zou in de winter geen optie zijn. Op dat keuzemoment vertelde dochter Marieke, dat zij zwanger was. Dat bericht bracht mij bij de breinaalden. Sinds dat moment ( maart 2006) ben ik niet meer zonder breiwerk geweest. Ik heb vooral plezier in het breien van sokken. Zoekend naar informatie over het sokkenbreien kwam ik in september 2009 op berthi.weblog. Ik werd meteen gegrepen door de boeiende verhalen. Berthi.weblog zette ik bij mijn favorieten.
Nu ben ik vaste fan!
Hartelijke groeten van Lia
Anneke@ op deze Vakbeurs in Keulen koop je in voor de komende winter. Het is altijd een verrassing wanneer het geleverd wordt. Dus er is hier nog niet nieuws te zien.
Op 15 en 16 mei ben ik wel aanwezig op de textieldagen in de Borg Verhildersum in Leens.
Jullie wel bekend van het stoppende oude vrouwtje op de Historische dagen op de Borg.
Elma
@Lia, geweldig om te horen dat je zo gegrepen werd door mijn weblog, en dat je nu zelfs een vaste fan bent. Erg leuk!
Het geeft me een goed gevoel omdat de blog ook best wat tijd vergt!