Toeval zullen we maar zeggen. Gisterochtend zat ik in de kerk voor de uitvaartdienst van Fien die op 8 januari overleed op 98-jarige leeftijd en vanmiddag was ik aanwezig bij de opening van de expositie Met de neus omhoeëg in het Limburgs Museum.
Obie Oberholzer is geïnspireerd door begraafplaatsen. Waar hij ook komt voor zijn werk of voor zijn plezier, altijd neemt hij de tijd deze bijzondere plaatsen te bezoeken. In Limburg fotografeerde hij bijzondere graven en het resultaat is voor het eerst in een fototentoonstelling te zien in het Limburgs Museum. Medio maart verschijnt het fotoboek Met de neus omhoeëg – Limburgse begraafplaatsen gefotografeerd door Obie Oberholzer. De expositie is te zien tot en met 18 april 2010.
‘Als niet door de energie van mijn vader fabrieken in Maastricht waren opgericht, dan zou men eens zien wat een armzalig plaatsje Maastricht zou wezen’, aldus Eugène Regout, een van de zonen van Petrus Regout (1801-1878) in 1887.
Als Petrus Regout in 1878 op zijn landgoed Vaeshartelt overlijdt, laat hij Maastricht en zijn erfgenamen een groots imperium na. Liefst 70 gebouwen telt zijn industrieel complex waar meer dan 2500 arbeiders werken. Hij bezit 9,7 ha van de Maastrichtse binnenstad. Van zijn vermogen van bijna drie miljoen gulden is 2,5 miljoen geïnvesteerd in zijn bedrijven.
Foto: Nis waar Petrus Regout ligt begraven. Hierop staat te lezen dat hij stichter en eigenaar van de grafkelder is.
Door velen wordt Pierre Cuypers gezien als de aartsvader van de moderne Nederlandse architectuur. Zelden is een Nederlandse architect bepalender geweest voor het beeld van zijn tijd dan de Roermondse architect Pierre Cuypers (1827-1921). Hij realiseert het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam. Daarnaast ook vele katholieke kerkgebouwen met hun neogotische torens. Pierre Cuypers ligt begraven op het Oude Kerkhof te Roermond.
Kunstwerk van Reinier Kurpershoek met als titel Op zijn plaats. Het betreft een collectief grafmonument. Hij vervaardigde honderd eenvoudige kruisen, beeld voor geloof en liefde. Het ‘hoofd’ van het kruis is geknakt en het bovendeel van het kruis blijft hangen aan betonijzer. Het betonijzer is duidelijk zichtbaar en staat symbool voor de levenskanalen die de mens vormt in zijn ‘zijn’. Aders die te open stonden, de mens kwetsbaar maakten, en de ziel verwarden. Patiënten die het hoofd niet meer konden heffen en, in trots gekrenkt, verslagen ten onder zijn gegaan.
Met deze installatie wil Reinier Kurpershoek een collectieve herinneringsplek scheppen waarin alle overleden, naamloze psychiatrische patiënten van het Vincent van Gogh Instituut hun identiteit terugkrijgen. De bewoners van het instituut werden toentertijd anoniem begraven op de begraafplaats, verscholen ver achteraan op het Annaterrein. Hij geeft ze een symbolische herbegrafenis.
Toon Hermans (1916-2000) werd begraven op de Algemene Begraafplaats te Sittard. Hij wilde in stilte in Sittard worden begraven, waar hij in 1916 werd geboren en waar zijn in 1990 overleden vrouw Rietje was begraven. Vrolijk zijn, op hem proosten, en vooral geen traan laten. Zo zou Toon willen dat we hem gedenken. Wit en rood waren de kleuren tijdens de begrafenis. Wit, de kleur van licht en hoop, en rood, de kleur van de liefde.
Toon Hermans schreef het volgende gedicht over de dood:
Dood
‘k Heb voor de dood al meer
dan eens
een lief gedicht geschreven
ik neem hem wel eens op m’n
schoot
hij hoort zo bij het leven
ik weet hoe bang ik was als kind
wat heb ik ‘m geknepen
hij was m’n vijand, nu mijn
vrind
nu heb ik hem begrepen
hij heeft mij zijn geheimen
verteld
en zo ben ik m’n angst
ontgroeid
voor mij is hij een open veld
waar hemelhoog het voorjaar
bloeit
Dit jaar organiseert Museum Het Domein in Sittard een expositie over Toon Hermans. Typisch Toon is te zien van 25 april tot en met 26 september 2010.
Op begraafplaatsen vind ik het t mooiste als elk graf iets laat zien van degene die er ligt.
Ook al is het een kunstwerk dat wat Reinier Kurpershoek laat zien, al die uniforme graven bbrrr zo anoniem!!
Ik zou bijna zeggen typisch Toon, dat gedichtje.Mooi gezegd!
Vincent van Gogh instituut/ St Anna…dus in Venray!
ik ben de laatste jaren helaas vaak op begraafplaatsen geweest. het zijn prachtige plaatsen waar het eigenlijk goed toeven is. tussen de doden leer je het leven nog meer waarderen …
te veel begrafenussen in mijn kleine kringetje. Ga ook wel wandelen op een begraafplaats als ik er een tegenkom onderweg naar…………..m lees ook altijd de opschriften en ga daar de de overledenen bij denken. *en weer zoveel info
* Fijn weekend.
Om dit onderwerp kun je niet heen, na het leven komt de dood. Ieder beleeft het op zijn eigen manier. Mijn gedachten zijn nu ik dit allemaal lees en bekijk, erg bij de slachtoffers van de ramp in Haïtie. Voor deze mensen is nog geen laatste rustplaats en voor velen is het graf voorlopig onder het puin.
Elma
@Elma, afschuwelijke ramp in Haïtie. De natuur kan zo grillig zijn, en daar is bijna niemand tegen opgewassen.
Een begraafplaats heeft vaak een rustgevende maar ook een inspirerende uitwerking, op mij tenminste.
Mooi vers van Toon H.
Carla Meijsen heeft naast haar passie voor breien nog een andere passie, namelijk begraafplaatsen bezoeken in Parijs:
http://www.meijsen.net/graveyart/graveyart.htm
Voor geïnteresseerden een link naar de website van Toon Hermans:
http://www.toon2010.nl/component/content/article/1-welkom.html
@Jeanny bedankt voor de link van Toon Hermans. Heb je hem gekend? 50 jaar geleden had hij een optreden in de stadsschouwburg in Arnhem. Om zes uur ’s morgens stonden wij in de rij om kaarten te bemachtigen. Wij stonden daar met een aantal mensen om kaarten te bestellen voor ons zangkoor “Belcanto” Je kon per persoon maar een aantal kaarten krijgen en wij hadden er vijftig nodig voor alle leden. Wat hebben wij genoten van die voorstelling.
Elma
Blijkbaar staat mijn link naar Toon Hermans niet duidelijk in de log!(^_^) (^_^) (^_^)
Toon Hermans was een prachtige man. Jammer dat ik hem alleen van de tv ken. Het is er nooit van gekomen om naar een voorstelling van hem te gaan.
BEGRAAFPLAATS
Een plek om stil te zijn
en even te herdenken .
Soms veel te vinden
van lang geleden .
Van hen die er waren ,
en geschiedenis schreven .
Strooiveldjes
en grote oceanen
van wateren ,
waar as van geliefden
is neergekomen .
Zij die zeeen hadden bevaren
en velen van hen
een zeemansgraf vonden .
Soldatengraven
ver van geboortegrond ,
of graven zonder naam .
Is men bevoorrecht
om een net graf te krijgen ,
of een mooie plek
voor het laatste stof ?
Geliefden om je weg te dragen
en tot het laatse afscheid
bij je zijn .
Op zeer droeve plekken
op deze aard .
Is er een waarom
het heel anders ,
zonder eerbetoon ,
genadeloos
aan toe kan gaan .
Daarom gedenken
wij heel stil .
En vragen wij ,
Heer is dat nu werkelijk Uw wil ?
Onbegrip , voor wat er is gebeurd .
En zomaar een plek
op aard is verscheurd .
Konden wij
een beetje troost ,
gaan dragen
naar ver weg .
Aan hen die er nog zijn
om kracht te vinden
om moedig voort te gaan !
Gerrie
@Gerrie, ontroerend! Ik ben er stil van.
@Elma, nee ik heb Toon zelf niet gekend en ik heb jammer genoeg nooit een voorstelling meegemaakt.
Wat een indrukwekkend log Berthi en Gerrie schreef ook hier een even indrukwekkend gedicht – gebed.