Kunst?

Wat is kunst? Van Dale geeft de definitie: verkregen vaardigheid in het een of ander of het vermogen om schoonheid te scheppen en esthetisch genot op te wekken. Wikipedia vermeld dat kunst vertrekt vanuit de kunstenaar en in de eerste plaats de subjectieve expressie is van een mens. De Encyclo online encyclopedie zegt dat het niet mogelijk is een determinerende definitie te geven, omdat kunst een sociologisch, psychologisch én historisch gebonden begrip is. En dus continu in beweging. Kunst is in die zin een verzamelbegrip voor het totaal aan kunstuitingen, zoals dat gegroeid is vanuit historische en culturele tradities. Het is duidelijk, kunst is niet in een paar woorden te omschrijven. In mijn stad is de laatste tijd nogal wat te doen geweest betreffende kunst. Ik laat enkele foto’s zien met daarop kunst, of toch geen kunst?

Ruwe, onbewerkte keien en ronde, glad gepolijste exemplaren kom je overal in de stad tegen. Op idyllische plaatsen in het park, tegenover de supermarkt of voor de deur van de kerk. Het is het werk van beeldhouwer Adri Verhoeven die onder de titel Keiharde Stilte een beeldenroute presenteert.

De stenen hullen zich in stilte over hun identiteit en laten raden naar hun herkomst. Kunst?

Vrouwen zijn het thema. Hun gezichten zijn bedekt met zeep, huishoudhandschoenen, strijkbouten of braadpannen. Vrouwen, gereduceerd tot hun huishoudelijke rol. De gesluierde dames in hun uniforme anonimiteit zijn de beklemmende belichaming van een door mannen gedomineerde samenleving. Volgens de de fotografe Shadi Ghadirian stralen de vrouwen toch waardigheid en zelfbewustzijn uit. Komt het door de kleurrijke en rijk versierde stoffen waarin zij gehuld zijn? Is dit kunst, of gevelvervuiling zoals sommigen dit noemen?

Dit kunstwerk heeft veel los gemaakt. Terwijl ik foto’s maakte, werd ik meteen aangesproken. Is dit kunst? Wat is de bedoeling van deze ambulances? Is er een ongeluk geweest? Vandalisme?

Deze twee vernielde ambulances waren midden in het centrum van de stad te vinden. Kunstenaar Jonas Staal was geïnteresseerd in de uiteenlopende reacties van de voorbijgangers. Volgens Staal is kunst in de openbare ruimte altijd een confrontatie met een sociaal of politiek gegeven. Dit kunstwerk had betrekking op een fenomeen dat volgens Staal in Nederland verergert: vandalisme tegen voertuigen die in dienst van de gemeenschap onderweg zijn, zoals ambulances. Met dit project wilde hij een debat loskrijgen over de vraag of de openbare ruimte tegenwoordig noodzakelijkerwijs een conflictueuze ruimte is.

10 gedachten over “Kunst?

  1. ik denk dat ik dan gisteren Kunst zag in de bus. Er lag een krant van vorige week, in veel gelezen staat. Ik denk dat de kunstenaar daar een boodschap mee had, reacties wilde uitlokken van ons, de reizigers. Ik vond het een prachtig statement waardoor ik geassocieerd werd met de vergankelijkheid van het nieuws. De wijze waarop de krant quasi nonchalant over de voorste bank was gedrapeerd gaf een soort verstilling van het moment bij binnenkomst.

  2. Voor mij moet kunst mooi zijn, het moet me ontroeren, ik moet het getoonde vakmanschap kunnen bewonderen. Daarom vallen voor mij de voorwerpen op de foto’s die je laat zien niet onder kunst: de steen vind ik alleen maar mooi en verder niks, de boerka met strijkijzer wekt mijn ergernis, de ambulances vind ik onzin. Wat ik hier graag zou zien: een compositie van stenen, al of niet gepolijst met een mooie structuur, kleur, vorm. Een mooi portret, geschilderd of gefotografeerd. Daar waar de ambulances staan zou een leuke beeldengroep wat mij betreft kunnen. Toegegeven: tamelijk conservatief allemaal maar daar schaam ik me niet voor!

  3. Ha Marcella! Da’s een goeie. De honden hier in de straat maken mooie bolussen, ook een kunst! Zo had ik dat nog niet bekeken.

  4. Iedereen zal kunst weer anders beleven ervaren en soms niet begrijpen .
    Kunst kan zijn de schoonheid van iets , maar ook op geheel andere wijze om ons iets te vertellen .
    Dat allemaal komt geheel naar voren op deze log en de daarop volgende discussie .
    Ik kijk met veel belangstelling uit naar al de reacties die nog zullen komen vandaag .
    Iedereeen een kunstig mooie dag gewenst !

  5. leuk artikel!
    Mij wordt vaak gevraagd hoe te beoordelen of iets kunst is. Ik kijk er als volgt tegen aan: kunst is een vrij begrip en zo is ook iedereen vrij om zich kunstenaar te noemen. De maker / kunstenaar bepaalt zelf of iets kunst is.
    Het begrip kunst houdt geen waarde oordeel in, het zegt alleen iets over de bedoeling van de maker. Of het goede of minder geslaagde kunst is bepaalt de kijker, de koper, de (vak)jury etc.
    De criteria voor beoordeling van kunst kunnen onderling sterk verschillen. De één kijkt naar de betekenis, de ander naar hoe het gemaakt is, de volgende naar of het uniek, nieuw of verrassend is en weer een ander naar het gebruiksnut of naar de esthetische kwaliteiten (ook zo’n niet te definieren begrip).
    Hartelijke groet, Tilleke

  6. Kunst beoordlen is het moeilijkste wat ik ken. Wat voor mij mooi is , of iets uitdrukt kan voor de ander het tegengestelde zijn. blijft moeilijkk, een burka met strijkijzer kan me niet zo bekoren als de ligging van een steen langs een pad.

  7. Kunst beoordlen is het moeilijkste wat ik ken. Wat voor mij mooi is , of iets uitdrukt kan voor de ander het tegengestelde zijn. blijft moeilijkk, een burka met strijkijzer kan me niet zo bekoren als de ligging van een steen langs een pad.

  8. @marcella, mooi hoe jij dat beschrijft! Het maakte in ieder geval indruk op je!
    @mieke s, dit is één steen uit een groep van vier die ik heb gefotografeerd. Ze worden door voorbijgangers nog wel eens een stukje verplaatst.
    @Gerrie, kunst moet bij mij iets losmaken, iets met me doen. Het kan iets eenvoudigs zijn, maar ook iets dat zeer ingewikkeld in elkaar zit.
    @Tilleke, een mooie uitleg van je!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *