Ine schreef vanmiddag een reactie met daarin het bericht van het overlijden van Bix Schipper-van Lottum. Op 31 augustus overleed zij op 82-jarige leeftijd in Amsterdam.
Iedere merklapliefhebber is bekend met de naam Bix Schipper-van Lottum. Zij heeft veel betekend voor de ‘merklapwereld’. Veel, heel veel onderzoek deed Bix Schipper waaruit diverse publicaties ontstonden. Het meest bekende boek is Over merklappen gesproken… Ik noem het altijd mijn ‘bijbel van de merklappen’. Onlangs nam ik het kleine boekje Merk- en stoplappen, schoolwerk van Amsterdamse meisjes uit vier eeuwen door. Dit in het kader van de voorbereiding op mijn nieuwe boek over merklappen.
In 1995 begon ik me intensief te verdiepen in de historie van de Nederlandse merklap en in 1998 had ik voor de eerste keer telefonisch contact met Bix Schipper. Op uitnodiging van Bix Schipper ging ik samen met manlief en Thijmen in Amsterdam op bezoek bij haar en haar man. Thijmen was vijf jaar en te jong om bij Matthijs en Eline thuis te blijven. Een rustige zondagochtend was het in Amsterdam. In het fraai ingerichte appartement, met uitzicht op de gracht, vertelde Bix Schipper honderduit over de merklappen die ik mee had genomen. Een schetsboek, met een doosje kleurpotloden lag klaar voor Thijmen. Wat wil je ook als je man architect is. Hierna trof ik Bix Schipper bij verschillende textieldagen. Langzaamaan begon ze afstand te nemen van de merklappen. Ze was immers intensief bezig met het archiefonderzoek Advertenties en Berichten in de Amsterdamse Courant, tussen de jaren 1672-1765. In het weekend werd huishoudelijk werk verricht en van maandag tot en met vrijdag was het Gemeentearchief Amsterdam haar plaats. Zij wilde graag ongestoord kunnen werken. In eerste instantie gaf Bix Schipper het onderzoeksresultaat in eigen beheer uit. Vanaf 2001 worden de afleveringen, zonder luxe, uitgegeven door Gopher Publishers. Een aantal van deze afleveringen staan in mijn boekenkast.
Vanaf de kennismaking met Bix Schipper in 1998 stuur ik elk jaar een kerst- nieuwjaarskaart naar haar en haar man. Als ze tijd had kwam er een nieuwjaarsgroet retour. Eigenlijk vond ze kerstkaarten schrijven verspilling van tijd. Máár nam ze de moeite om een kaart op de brievenbus te doen, dan besteedde ze er ook aandacht aan.
Op 28-12-2003 schrijft Bix Schipper: ‘Deze kaart die ik met soortgelijke knipsels van “Jantje de Knipper” (2 of 3) in 1979 of daaromtrent kocht, kwam plotseling uit opgeborgen spullen weer tevoorschijn. Met de hand geknipt, en dat zal jou Berthi, wel bevallen. Daarop gaat nu onze dank voor jullie wensen en die van Jaap en mij Limburg waarts. Een mooi N.J. 2004 met inspiratie alom daarom, en tot ziens maar weer eens met een textieldag ergens in het land. Jaap & Bix.’
Het laatste kaartje dat ik ontving is gedateerd 30-12-2007: ‘Ook voor jullie een mooi en toch niet versnipperd 2008. Ik zocht in mijn adresboek, geen Thijmen, maar herinnerde mij Berthi Smith. Bix Schipper. Dit is mijn laatste reactie wegens kapotte rechterschouder (pijn).’
Mijn bedoeling was om binnenkort weer contact op te nemen met Bix Schipper. Zij en haar man hebben zich altijd nauw verbonden gevoeld met het Amsterdams Historisch Museum, het vroegere Burgerweeshuis. In mijn map bevindt zich een lange handgeschreven brief van Bix Schipper uit 1982. Hierin beschrijft zij haar visie op de Burgerweeshuislappen die ik in mijn nieuwe boek ga beschrijven. Bix Schipper laat voor de merklapliefhebbers zeer deskundige informatie achter, dat nog door vele generaties als naslagwerk gebruikt gaat worden.
Zo hebben velen mooie herinneringen aan haar en ze laat veel moois na .
De kleine cataloges die hoorde bij de tentoonstelling waar ik toen was in den Haag kan ik niet zo gauw vinden , ik was benieuwd in welk jaar het is geweest .
Ik kan me nog goed herinneren dat er toen hele schoolklassen naar de tentoonstelling kwamen .
wat een bijzondere relatie had je met haar – iets waar je met ontzag en voldoening op terug kijkt. mooi dat je de fakkel van haar hebt overgenomen – zo sta je op de schouders van je voorgangers(sters) …
Wat een mooi verhaal heb je geschreven over Bix Schipper-van Lottum!
En ik ben blij dat je zoveel aandacht aan haar besteed, want ze verdient het dubbel en dwars.
Zonder haar onderzoek zou er veel kennis verloren zijn gegaan, haar boeken en boekjes zijn een blijvende bron van inspiratie voor mij en heel veel anderen.
@Gerrie, ik heb het kleine boekje erbij gehaald. Het is in 1980 uitgegeven. Hetzelfde jaar waarin het boek Over merklappen gesproken… werd uitgegeven. In 1996 verscheen de tweede druk. Deze is inmiddels uitverkocht. Het boek is alleen antiquarisch verkrijgbaar. Net als het kleine boekje.
Op de achterflap van het kleine boekje lees ik dat ter gelegenheid van de tentoonstelling over merk- en stoplappen in het Amsterdams Historisch Museum deze publicatie werd uitgegeven.
@lheurebleue, zeker een bijzonder persoon. Zij heeft ontzettend veel betekend voor de merklapwereld.
@Josefien, ik ben het met je eens. Ze verdient het om in het zonnetje gezet te worden. Ze bleef altijd bescheiden op de achtergrond, zeker de laatste jaren.
De vele onderzoeken die zij gedaan heeft, zijn van zeer groot belang. Toen wij bij haar op bezoek waren, vertelde ze dat er weinig waardering voor haar werk/boek was in het begin. Later veranderde dat.
Berthi@ wat heb je snel een prachtige herinnering geschreven aan deze vrouw die je persoonlijk gekend hebt. Ons bekend van haar boek Over merklappen gesproken. Toen ik dit las heb ik het boek erbij gepakt om nog eens door te kijken. Op blz. 61 zit een geel briefje geplakt, voor mij een belangrijk artikel. PRONKLAPPEN. Een klein stukje uit deze tekst. Te Zaandam werd in 1872 in een huis aan de Bloemgracht het St. Joseph-Klooster gevestigd. De zusters gaven daar handwerklessen. Veelal werden kleine stukken stof bewerkt en tot een grote lap samengesteld. De stukken werden aaneengevoegd met tussenzetsels in uiteenlopende technieken. Voor dit type handwerk geldt hetzelfde als voor de merklap: er zijn er geen twee gelijk. Die gecombineerde handwerklappen komen eveneens voor in lange tot zeer lange repen van ongeveer twee tot wel tien meter.
Het is zeer de moeite waard om dit boek nog eens goed door te lezen.
Elma
Berthi , ik had het zoeken gisteravond maar opgegeven .
Hoewel dit boekj wel niet meer in een doos zit kon ik het niet zo gauw vinden .
Ik kon mij ook herinneren dat de tentoonstelling plaats vond op meerdere plaatsen . En dat er schoolkinderen kwamen daar zal ze zelf wel de hand in hebben gehad om het te stimuleren .
Er was heel veel bewondering voor een lap van een jong schoolmeisje , van 12 jaar .
Het tentoonstellings jaar 1980 , dat had ik ook ook al zo gedacht .
Kijk opeens weer zo jammer dat ik niet bij m,n boeken kan .
Mooi dit eer betoon.
Zij heeft meerdere kleine boekjes geschreven, veel informatie en foto’s met een deel kleur.
Merk- en stoplappen : schoolwerk van Amsterdamse meisjes uit vier eeuwen / Schipper-van Lottum, M.G.A.
1980
Over merklappen gesproken… : de geschiedenis van de Nederlandse merklap vooral belicht vanuit Noord-Nederland / Schipper-van Lottum, M.G.A.
1980
Stop- en borduurlappen : geschiedenis en techniek / Schipper-van Lottum, Bix
1987
(hier heb ik alleen een zwart/wit kopie van)
Ik heb al mijn basis kennis uit haar boeken en ben er zeer blij mee dat ik ze heb.
En prachtig dat wij haar kennis kunnen bewaren en doorgeven.
Zoals altijd kocht mijn DH dit boek voor mij, was net begonnen met borduren door een boek van Jan Houtman. Kende de historie van de merklap niet.
Het kostte toen 2e hands 29 gulden.
Ik was zo teleurgesteld zo veel geld voor een boek waar ik qua patronen niet uit kwam (dacht IK door onkunde).
Later zo blij dat ik het heb.
Hij heeft er meerdere in zijn boekenwinkeltje verkocht.
Misschien heeft hij nog een exemplaar !!
In een bepaalde druk zit een patroon extra van een Zeeuwse merklap.
Ook bij 2 van de kleine boekjes zit een extra patroon.
In mijn merklappen heb ik veel motiefjes gebruikt uit deze boeken.
Het os eem verlies voor de “lappen”wereld .Heb het boek jaren geleden gekocht en vanaf die tijd steeds weer opgepakt.
Dag Berthi,
Je hebt een mooie herinnering voor ons opgeschreven over deze bijzondere vrouw. Wat een geluk dat je haar 10 jaar hebt ‘gekend’. Door haar is er veel over merklappen bekend geworden en bewaard gebleven.
Berthi wat een prachtig herinneringslog heb je geschreven! Ik ben meteen naar mijn werkhoekje gelopen en heb er het boekje “Merk- en stoplappenn” tevoorschijn gehaald. Ik kreeg het kortgeleden van mijn handwerkvriendin en zij heeft mevrouw Schipper van Lottum ook ontmoet en heeft een mooi boekje van haar in haar bezit. Ik zal haar een link naar dit logje toezenden, dat zal ze met aandacht lezen. Dankjewel.
Berthi, ook ik heb bijzonder prettige herinneringen aan Bix Schipper-van Lottum.
Als textielmedewerkster van Streekmuseum De Meestoof in St. Annaland bezocht ik vanaf 1988 regelmatig de jaarlijkse bijeenkomsten van de Textielcommissie Musea.
Bix was daar meestal ook aanwezig. Toen ik in 1996 een merklappententoonstelling organiseerde en we schitterende Zeeuwse doeken uit Zeeuwse musea en van particulieren exposeerden, is Bix en haar man bij me op bezoek geweest en hebben we samen deze tentoonstelling bekeken.
Er hingen doeken bij die zij uitgebreid had besproken in ‘Over merklappen gesproken…’.
We hebben samen geluncht en hadden een gezellige dag.
Toen ik later begon aan het schrijven van ‘Door mijn gedaen’ heb ik af en toe contact met haar gehad en gevraagd of ik haar mocht citeren in mijn boekje. Dat vond ze prima.
Ze was toen al bezig om de Amsterdamse kranten uit te pluizen en had de merklappen toen al wat losgelaten.
Ik vond haar een zeer bijzondere vrouw!
Berthi, als jij ook steeds naar die Textieldagen ging moeten we elkaar daar vast een keer zijn tegengekomen.
@Elma, nadat ik de reactie van Ine gistermiddag las, ben ik direct aan de slag gegaan. Hét boek tevoorschijn gehaald, haar kaarten bij elkaar gezocht, fototoestel uit de tas en plaatjes schieten. Na het avondeten tijd om de log te schrijven.
Grappig, ik heb ook briefjes in het boek zitten op bepaalde pagina’s.
Het is een naslagwerk en geen leesboek dat je zo eventjes leest. Regelmatig pak ik het boek uit de kast, even kijken wat Bix Schipper schrijft!
@Gerrie, heel goed mogelijk dat het een reizende expositie was. Ik kan me inderdaad voorstellen dat Bix het initiatief heeft genomen om de kinderen naar de merklappenexpositie te halen.
@Marian’ne, jazeker. Volgens mij heeft ze o.a. artikelen geschreven voor de Kostuumvereniging, Antiek en Kostuum en Ariadne.
Ik meen dat ze ook aan het boekje Nuttig en Fraai, Zuid-Hollandse merklappen heeft meegewerkt.
@basje, het is een boek van onschatbare waarde.
@Balsemien, ze heeft zeer belangrijk werk verricht!
@Corrie, leuk dat je handwerkvriendin Bix Schipper ook heeft ontmoet.
@eef de jonge, mooi verhaal! Het kan bijna niet anders of we zullen elkaar vast op een textieldag hebben ontmoet.
Berthi, wat heb je dit mooi bescheven. En hoe bijzonder dat je haar ook persoonlijk hebt gekend.
Een bijzondere vrouw met een prachtige erfenis aan heel handwerkend Nederland.
Wat moet ik hier nou nog aan toevoegen? Ik sluit me bij de vorige schrijfsters aan.
Als iemand overlijd zoals Bix wat is het dan mooi dat ze nog zoveel dingen heeft nagelaten. En voor degene die haar boeken bezitten en haar ooit hebben ontmoet zal ze altijd een warm plekje behouden.
Ook voor mij is het boek over merklappen gesproken één van de eerste boeken op merklappengebied geweest en sinds die tijd komt het regelmatig uit de kast, inderdaad om te lezen en te kijken wat “Bix” erover schreef. Zoekend naar het eerste berichtje van Ine hierover zag ik een reactie van Gerrie over een klein Hongaars Tasje. Gerrie, ik ga er eens naar op zoek want ik heb er eentje.
Op mijn 45e verjaardag kreeg ik van Sjoerd het prachtige standaardwerk van mevr.Schipper-van Lottum.Bij mij komt het zeer regelmatig uit de boekenkast.
In l987 organiseerde de N.B.v.P. provincie Groningen een lezing,verzorgd door mevr.Schipper-v.Lottum, daar moest ik heen!
Ik moest die middag eigenijk werken in de bibliotheek.Ik kon met moeite vrij krijgen.
Met de trein naar Groningen,met natuurlijk
het boek in de tas.
Haar lezing over de merklappen trok heelveel
geintereseerden.
Het gelukte me om een signering in mijn boek
te laten schrijven.
In mijn boek schreef ze:
Voor Hennie Stevan
Getekend door
M.G.A.Schipper-Van Lottum
24 september l987.
Ik ben er nog steeds blij mee!
Mooie herinneringen aan Bix Schipper-van Lottum lees ik hier. Ze verdient het!
Heel fijn dat jullie een reactie schreven.
Het is en blijft het standaardwerk over merklappen dat altijd zal blijven voortbestaan.
Marcella , ik ben erg benieuwd naar je verhaal over het tasje .
Ik dacht een foto gezien te hebben van de dame die meerdere tasjes om haar hals had , gekregen van de andere dames .
Misschien dat Doortje Liem erover vertelde en een foto liet zien .
Wat was het gezellig op de Haagsche Bee .
Ik heb er goede herinneringen aan en misschien . . .nog eens . . . later . . ?