(volks)kunst in Mister Motley

Hanne Hagenaars in Mister Motley: ‘Wat is volkskunst nu precies? Van het volk, voor het volk, door het volk? “Welk volk en welke kunst?” vraagt Mike Kelley zich af. Wij weten het niet, er is geen definitie van volkskunst. Amateurkunst gezien vanuit onze eigen culturele context, of zoveel mogelijk gezien vanuit die traditie? Volkskunst als het geheim van iedere gemeenschap of een knellende korset?’

Wat zegt Van Dale over volkskunst? Op pagina 2807, helemaal rechtsonder vind ik de definitie van volkskunst: ‘het voortbrengen – – – van – , resp. wat voortgebracht wordt aan esthetisch waardevolle voorwerpen door het volk, zonder bepaalde artistieke preoccupatie: volkskunst kan men evenzeer opvatten als kunst gemaakt door als voor het volk (Ottema); de volkskunst omvat zowel gebruiksvoorwerpen met hun versiering, als beeldsnijwerk, schilderwerk, volksprenten, liederen en – – – dansen.

In NRC Handelsblad van vrijdag 12 juni 2009 lees ik dat volkscultuur van oudsher geassocieerd wordt met volksdansen, haken en borduren. Is dat zo? Haken, breien en borduren hoorde bij de handwerkles, zelfs tot in de jaren zestig van de vorige eeuw. De bekwaamheidsproeven als de breikous, speldenkussen, naaldenboekje en merklap werden zorgvuldig bewaard. Moeten we dit dan volkscultuur noemen?
‘Men moet de merklap dan ook niet bij de volkskunst inlijven, want ofschoon er motieven op voorkomen die ook in de volkskunst zijn toegepast blijft deze proeflap een onderdeel van het onderwijs, in casu het handwerkonderwijs, hoe dit onderwijs ook werd gegeven en dat door de eeuwen heen’, schrijft Bix Schipper-van Lottum in haar boek Over merklappen gesproken…

Kunst voor tevreden slaven, zo noemt Mike Kelley volkskunst en plaatst het daarmee tegenover de kunstenaar als ontdekkingsreiziger. Volkskunst wordt door hem op z’n plek gezet als een gedachteloos tijdverdrijf om het leven zonder al te veel vragen en diepgang voorbij te laten gaan.

Beeldend kunstenaars gebruiken tegenwoordig vaak elementen uit de volkscultuur in hun werk. Het tijdschrift Mister Motley gaat in het nieuwste nummer in op dit onderwerp en laat voorbeelden zien. Een verhaal over quilten kun je op de website van Mister Motley hier lezen. Vergeet niet om even naar Duivels Garens Verhalen te gaan.

De afbeelding rechts laat werk zien van textielkunstenaar Barbara Broekman.

10 gedachten over “(volks)kunst in Mister Motley

  1. Dacht al dat ik die dame herkende. heb het even gegoogeld maar P.F.Thomese heeft voor zijn boek “het Zesde Bedrijf” een vrijwel identiek plaatje gebruikt.
    Mooi dat verhaal van Duivels Garens Verhalen….komen we weer bij het tapijt van Bayeux uit.

  2. Ik denk dat de merklap/borduren zeker tot de volkskunst gerekent kan worden.
    Voor dat het een verplicht vak was werden er al merklappen/versiringen gemaakt. Vaak met afbeeldingen over historische gebeurtenissen.
    De Leeuw, Maagd in tuin, de schoudertas, handjes.
    Maar ook voor kleding die versierd werd met borduurwerk, bv Holbein.
    Net als bv het houtsnijwerk, beschilderen werd het als vervraaiing gebruikt en om de lege uren op te vullen.
    In de boeken over “Volkskunst der lage landen” van de Dr. TJ.E.R. de Haan waaraan Hil Bottema en mevr Bicker meewerkten en ook merklappen/borduurwerk behandelden.
    Eeehm, ik ga nog even in mijn boekies kijken die ik tevoorschijn heb gehaald, mooiiii !!!!;-))

  3. ben al een uur aan het surfen over alle mooie links die je geplaatst hebt, dank, Elly

  4. Ik word zo lui, en surf alleen maar deze morgen Gewekdig wat er allemaal e voorschijn komt

  5. Vanavond na het schilderen ga ik de links uitgebreid bekijken.

  6. @ine, wat goed dat jij deze afbeelding herkende. Voor mij is die nieuw. Ik vond de afbeelding bij bol.com
    http://www.bol.com/nl/p/boeken/zesde-bedrijf/1001004002089995/index.html
    @marian’ne m, de meningen over wat nu wel en wat niet volkskunst is zijn verdeeld. Een interesssant onderwerp is het zeker. Op dit moment is de volkskunst ’trendy’, zelfs in de kunst! Mister Motley maakt er in ieder geval een boeiend nummer over.
    @Elly, tja, een uur is niets voor internet!:-)))
    @basje, enig om te horen dat jij blijft surfen!
    @Mien B, na gedane arbeid, is het tijd voor ontspanning!

  7. Over volkskunst kun je lang discussièren , evenals art quilts , of dat wel quilts genoemd kunnen worden .
    Hoe mooi ook soms vind ik het geen quilts maar wel kunst of kunstig , is dat een trapje lager , of eenvoudiger ?
    Maar ik heb echt bewondering voor volkskunst , dat mag ook blijven en liever niet verdwijnen .

  8. Volkskunst is eenvoudig, maar getuigd van een enorme vakmanschap.
    Dit las ik vanavond als ondertitel bij “the house of Eliot”
    De log van vandaag toont een enorme schrijfkunst, er was zo veel informatie te lezen.
    Elma

  9. @ine, vergat ik te zeggen dat in het volgende nummer van Esta een verhaal van P.F. Thomése komt te staan. Hij slaapt bij Xaviera Hollander in haar Amsterdamse Happy House!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *