Vrouwelijke Handwerken

In 1911 geeft Martinus Nijhoff uit ‘s-Gravenhage een catalogus uit van boeken die in Noord-Nederland zijn verschenen van den vroegsten tijd tot op heden (1910). Het is samengesteld door de tentoonstellings-commissie der Nationale tentoonstelling van het boek, juni – augustus 1910. Uitgave van de vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels.

Een onderdeel van deze catalogus vormen de boeken Vrouwelijke Handwerken. Ik heb ze op een rijtje gezet:

Pénélopé of Maandwerk aan het Vrouwelijk geslacht toegewijd. Bevattende de beschrijving en afbeeldingen van allerhande soorten van vrouwelyke handwerken enz. Uitgegeven door A. B. v. Meerten. Amst., 1821-35. 8dln. 8vo.

Aglaja, Maandboekje voor dameshandwerken, modes enz. 1848-64. Haarlem. 17 dln. 8vo.

Toilet, Tijdschrift voor vrouwelijke handwerken. Utr., 1849-54. 6 dln. gr. 8vo.

Bazar, De, Geïllustr. tijdschrift voor modes en handwerken. ’s-Grav., 1858-82. 25 dln. gr. 4to.

Vlinder, De, Maandschr. voor vrouwelijke handwerken, ingerigt uitsluitend voor de jeugd. Dordr., 1862. 1e (en eenige) jaarg. 8vo.

Kleine Bazar, De, Een handl. voor meisjes die gaarne hare poppen leeren kleeden. Amst., 1870-72. 2st. 8vo.

Tesselschade, Maandblad gewijd aan de ontwikkeling van kunstzin op het gebied van vrouwelijke nijverheid. Delft, 1881-1891. 11 dln. gr. 8vo.

Tijdschrift voor fraaie handwerken. ’s-Hage, 1888-96. 9 dln. fol.

Voor onze Dames, Tijdschr. voor nuttige en fraaie handwerken. Amst., 1892-95. 4dln. gr. 8vo.

De Vrouw en haar huis, Geïll. maandschrift. Amst., 1906 enz. roy. 8vo.

Hoorn, J. ten, Konstig en vermaakelijk tijd-verdryf der Hollandsche Jufferen, of onderricht der papiere snykonst. Om in ’t kort, uit wit papier alderley figuren… op het konstigste te kunnen snyden. Amsterd., 1686. 4to.

Meerten, A. B. van, Encyclopédie of handboek van vrouwelijke bedrijven en raadgever in alle vakken van den vrouwelijken werkkring. Amsterd., 1835. 8vo.

Berg-Stomp, T. van den, Handleiding v. vrouwelijke handwerken. ’s-Grav., 1878. 8vo.

Taurel, C. Ed., De aethetiek der vrouwenhandwerken. Amst., 1880. 8vo. 5e dr. herzien en verm. d. Joh. W. A. Naber. 1908.

Waleson, C. M. W., Handwerken. Handleiding tot het geven van onderwijs op de school. Alkm., 1880, 84. 3 dln. 8vo. – 2e dr. 1885, 1886.

Teunisse, A., De nuttige handwerken voor meisjes. Gron., 1881. 8vo. – 6e dr. 1900.

Buys, Mej. G., Aanschouwelijk onderwijs in nuttige handwerken. 12 platen m. handleiding. Leeuw., 1883. gr. fol.

Handleiding voor vrouwelijke handwerken. Leid., 1884-90. 12 stukjes. br. 8vo. Latere dr. 14st. 1893-1910.

Teunisse, A., Schoolplaten ten gebruike bij het klassikaal onderwijs in vrouwelijke handwerken. Amst., 1885. 3 seriën. fol. – – De vrouwelijke handwerken voor school en huis. Amst., 1886-88. 3 dln. 8vo.

Visser, M. W. H. de en J. D. Top, De nuttige handwerken. Amst., 1887. 8vo. – 3e dr. 1897.

Album met monogrammen in den kruissteek. Amsterd., 1894. fol.

Teunisse, A. en A.M. van der Velden, Handl. bij het klassikaal onderwijs in de fraaie handwerken. (Kunstnaaldwerk). Amsterd., 1894. 8vo.

Mercx-Sterk, M. Ch. E. C. en W. L. Crull, Voor school en studie. De methodiek der nuttige handwerken. ’s-Bosch, 1898. 8vo.

Teunisse, A. en A. M. van der Velden, De vrouw. handwerken voor school en huis. Amst., 1898, 97. 2 st. 8vo.

Milatz, M. W. J. en F. W. G. Muus-Milatz, De leerstof der nuttige handwerken. Zwolle, 1899. 8vo.

Sparnaay, Marie, Nuttige handwerken. Een volledig leerboek voor het examen. Deventer, 1899. 8vo.

Willers, A. C., De nuttige handwerken op de lagere school. Amsterd., 1899. 2 dln. 8vo.

Rouffaer, G. P. en H. H. Juynboll, De batikkunst in Ned.-Indië. Haarl., 1900 enz. fol.

Naber, Joh. W. A., De borduurkunst. Gron., 1901. 8vo.

Dysselhoff, G. W., Borduur-patronen voor klein en groot. Amst., 1904-5. 8 stukjes. 4to. obl.

Loon, Ern. van, De kantindustrie in Frankrijk en Italie. ’s-Grav., 1904. gr. 8vo. – 2e dr. 1907.

Nulle, L. W., Handleiding tot het vervaardigen van duchesse-kant. Leerb. d. Nederl. Kantwerkschool. ’s-Grav., 1907. gr. 8vo.

Verwey, Marg., Het handweven. Amsterd., 1908. 8vo. – Het kralenrijgen. Amst., 1908. 8vo.

Emstede-Winkler, Ida van, De technieken van kunstnaaldwerk. Amst., 1910. 8vo.

15 gedachten over “Vrouwelijke Handwerken

  1. Wat een rij!! Niet gedacht dat er toen ook al zoveel op handwerkgebied te lezen was.

  2. Jeempie, toen hadden ze er lekker veel.
    Een paar herken ik en een paar heb ik zelfs, leuk .
    Vraag mij af hoe de prijzen waren naar verhouding. Zal toch meer voor de hogere stand zijn geweest !?
    Mooi ze zo op een rijtje te zien, dan weet wat er zoal was en wie weet ooit nog eens tegenkom !!

  3. Dit is smullen van deze rij oude handwerkboeken. Uit AGLAJA 1853 en 1856 ben ik bezig wat patronen na te maken om te laten gebruiken in de pronkrol, het is een hele klus en is vaak alleen maar tekst en geen afbeelding. In een haakboekje van MINA KORN uit 1870 staan wel afbeeldingen, dat werkt wat makkelijker.
    Elma

  4. Wat een handwerk uitgaven , om te smullen .
    Zou ze allemaal wel even in willen kijken .
    Zal straks nog een boek tevoorschijn halen waarin delen van oude bladen in één boek opnieuw werden uitgegeven .
    Zal menig één van de bezoekers hier wellicht bekend voorkomen .
    Ik heb ook nog een kleine serie met veel oude technieken . Wordt tijd dat alle boeken eens uit de dozen komen .
    Eén van mijn eerste handwerkboeken kreeg ik van m,n zus .
    IK KAN HANDWERKEN , schrijfster weet ik even niet .
    Het is ook een bekende uitgave .
    Vroeger had mijn moeder enkele handwerkboeken , eigenlijk meer bladen .
    En wat een feest om ze weer te mogen doorbladeren . Ik had het al zo vaak gezien en het verveelde nooit .
    In één van de bladen stond een gebreide Micky Mous .

  5. Hier kom ik met mijn boek !
    GROOT HANDWERKBOEK uit Grootmoeders Jeugd
    Ilonka & Leonard de Vries & Margit Reij
    Ruim 100 handwerken van vroeger .
    Vele honderden verrukkelijke mode prenten ook in kleur .
    Vol suggesties voor nostalgische kleding .
    Met los knippatronenblad .
    Ruim 100 handwerken van vroeger om nu zelf te maken ontleend aan de damesbladen
    DE BAZAR / DE GRACIEUSE / DE VROUWEN-WERELD
    Uitgave : A.W.BRUNA & ZOON UTRECHT / ANTWERPEN
    ISBN 90 229 5254 1 D / 1979 /0939 / 293
    Kraagjes , kant kleedjes , capes , mantilla,s , omslagdoeken , baby en kinderkleertjes , sjaals enzovoort uit de vorige eeuw – om nu zelf te maken

  6. Tjonge, om jaloers op te worden en het is toch heerlijk dat er nog steeds zulke oude handwerkboeken en -tijdschriften aangeboden worden op internet. Ik zou vooral “De Handleiding voor meisjes die gaarne hare poppen leeren kleeden” eens willen inzien. Wat een klus Berthi zo’n hele lijst typen, dankjewel!

  7. Saskia, misschien in het Nationaal Schoolmuseum in Rotterdam. Wie weet!

  8. Wat een handwerkboeken.
    Zou ze graag eens willen zien.
    En Gerrie; je zag Micky Mouse, schreef je.
    Weet je nog in welk tijdschrift.
    Mijn moeder heeft die vroeger voor mij gebreid en ik zie mezelf opeens lopen, dribbelen denk ik, zo klein nog, met Micky achter me aan.
    Ohhhhhhh, die lieve Micky.

  9. in het groot handwerkboek staat toevallig ook een kindermustje tot 1 jaar om te breien het hele patroon. Omdat we toch bezig zijn met patronen dacht ik meld het ff. Er staat ook boek te koop op marktplaats. Was aan googlen en zag het.
    groetjes

  10. Ik heb een exemplaar staan van;
    ‘Encyclopédie of handboek van vrouwelijke bedrijven en raadgever in alle vakken van den vrouwelijken werkkring,’
    Weet iemand of het nog een waarde heeft? Ik krijg bij google alleen een hit voor deze website.
    Groeten.

  11. @Jan, ik heb geen enkel besef van de waarde. Misschien is het een idee om navraag te doen bij een antiquariaat.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *