Dag oma Krâplâp

De hoeveelheid vrouwen die in de gemeente Bunschoten nog klederdracht dragen, loopt snel terug. Waren het in 1971 nog 1364 vrouwen, begin 2008 zijn dit er nog slechts 300. De jongste vrouw is 57 jaar en de oudste 92 jaar. Deze vrouwen worden door hun (achter)kleinkinderen vaak aangesproken met oma Krâplâp. Voordat deze klederdracht definitief in het museum verdwijnt heeft Hugo de Graaf (1983) een prachtig boek samengesteld. Hij fotografeerde en interviewde 48 vrouwen die nog dagelijks in dracht zijn. Het is een prettig leesbaar boek geworden, dat van onschatbare waarde is voor het nageslacht.
Op de foto zie je de auteur van het boek met zijn oma en op de cover van het boek zie je deze personen weer terug.

De huidige vrouwendracht in 2008.


‘Je bent echt een lopend reclamebord’, zegt Aal ter Haar-Malestein (1936). ‘Mijn hele leven draag ik klederdracht, dus nu bijna zeventig jaar. Je bent ook nooit anders gewend. De dracht hoort gewoon bij je. Als je in burger bent, word je gewoon een heel ander persoon, de mensen herkennen je dan niet meer.’
Van de geïnterviewde dames draagt nog een drietal vrouwen dagelijks de witte of blauwe schort (sjulk); Aal ter Haar is één van deze vrouwen. De mensen zeggen soms weleens: “Wie draagt dat nu nog, dat is allang uit de mode”.’ Aal heeft hier geen boodschap aan en doet om die reden echt geen andere schort voor. ‘In het dorp valt klederdracht gewoon erg op. Je bent echt een lopend reclamebord. Als je uit het dorp vandaan komt, kun je gerust zeggen: Ik ben weer op de foto geweest. Laatst nog stond er een man aan de deur met een grote foto en wat kleinere, waar ik samen met mijn kleindochter op stond. Kijk, dat is dan wel weer leuk’, zegt Aal.

De oplage van Dag oma Krâplâp is 1500 stuks. Bij voorintekening zijn er al 1000 boeken verkocht. Heb je belangstelling, wacht dan niet te lang, want het is en blijft bij een eenmalige uitgave.
Gezien de hoeveelheid boeken die op dit moment verschijnen over onze klederdracht, mogen we voorzichting concluderen dat er veel belangstelling is voor dit onderwerp.

De uitgave Dag oma Krâplâp is op initiatief van Uitgeverij de Bunschoter tot stand gekomen en via de Historische Vereniging Bunscote naar buiten gebracht. ISBN: 978-90-71084-21-8

26 gedachten over “Dag oma Krâplâp

  1. wat een geluk dat dit zo mooi werd en wordt vastgelegd. Las hier en daar een stukje over Bunschoten en het is daar wel een heel actieve vereniging.

  2. Wat leuk !!
    En zeker dat zo’n jongeman dit heeft samengesteld.
    Ik woon in de buurt van Bunschoten/Spakenburg en kom nog wel regelmatig zo’n mooie ‘oma kraplap’ tegen :-)))
    In de zomermaanden worden de Spakenburgse(buurgemeente) dagen, met oude ambachtsmarkt, gehouden waar veel klederdracht te zien zal zijn.
    Op de woensdagmiddagen zullen er demonstraties gehouden worden over de handwerktechnieken die er in de klederdracht gebruikt zijn.

  3. @basje en marian’ne m, het is een zeer actieve gemeente! Hopelijk zal dat nog lang zo blijven.

  4. Wat leuk! Mooi eerbetoon aan Hugo’s oma en anderen die nog in de klederdracht lopen. Goed dat de tijd is genomen om de klederdracht vast te leggen in zo’n boek.

  5. Van mijn moeder heb ik het woord sjolk overgenomen voor een schort. Zou sjulk of sjolk een oud-Nederlands woord zijn of zou mijn moeder (geboren en getogen in Brabant) voorouders uit de streek rond Spakenburg hebben gehad?
    Klederdrachten, altijd boeiend door de stoffen en technieken van vroeger eeuwen, die er in herkenbaar zijn. Maar ik kan me voorstellen dat de snelle, jongere generatie er niet de tijd en moeite in wil steken om zich zo mooi te maken.

  6. Over die schort….
    Mijn oma zei altijd sjolk, was geboren en getogen Limburgse.
    Mijn schoonmoeder heeft het over een scholk, en is een rasechte Deurnese. Ik denk dat schort in elke streek wel een eigen uitspraak heeft. Ik vind het wel heel leuk om te zien dat ze in Bunschoten spreken van een sjulk. En klederdracht is altijd mooi, vooral ook door de handwerktechnieken die gebruikt zijn.

  7. Mooie verhalen over onze klederdrachten .
    Er verdwijnt veel , want de moderne mens wil niet meer zo graag in een nauw keurslijf rondlopen en elke dag binnen en buiten met een aangekleed hoofd en meestal in meerdere lagen .
    In elk geval een katoenen onderkapje .
    Gelukkig worden er op bijzondere dagen toch weer klederdrachten tevoorschijn gehaald en vaak opnieuw naar oud model gemaakt .
    Hulde aan al die folklore groepen .
    Vroeger zag je bij ons in de kerk ( Salland )zoveel witkanten mutsen en sommige met een hoedje erover . Dat was nog wat deftiger en eigenlijk alleen bij bijzondere gelegenheden .
    Ik sta er weer bij dat Oma zich klaar maakte om naar de kerk te gaan .
    Het boekje hier beschreven ziet er goed uit en zo uitvoerig met alle uitleg over al de onderdelen van de kleding .
    In de loop der jaren zijn er heel wat boeken over klederdrachten verschenen en ik heb er heel wat verzameld .

  8. Vergeet ik nog te zeggen dat we in Overijssel spraken van een SCHULK !

  9. leuk zo’n verhaal. ik kom dergelijke prachtige klederdrachtdames zeker wekelijks tegen! in de quiltmania van jan/feb of mrt/april stond spakenburgse klederdracht afgebeeld als staphorsts…
    groetjes
    Anneke

  10. Eva, zie je reactie nu pas.
    Ik moest het nog opzoeken en nu was ik het vergeten.
    Want ik twijfel tussen vandaag en morgen.
    Zal op 1 zijn denk ik.
    Ik zal even zoeken
    >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

  11. @Gerrie, uiteindelijk zal de klederdracht verdwijnen (vermoed ik), maar wellicht dat er voldoende mensen zijn die de klederdracht met feestdagen willen blijven dragen zodat het niet helemaal uitsterft.
    @eva.b, ik heb Eline laten zoeken in de gids, maar zij kan Urbi et Orbi ook niet vinden voor vanavond! Dus Marian’ne m, help ons uit de brand!:-)
    Ik zal ook nog even gaan zoeken!:-)

  12. @eva.b, plaatsen we bijna gelijktijdig een reactie.
    Nu hoef ik niet meer te gaan zoeken, jij hebt het al gedaan.
    Het is dus morgenmiddag om 17.10 uur!
    Bedankt eva.b!

  13. Een mooi artikel in VIER tijdschrift & inspiratie / uitgave van de NCRV / jaargang 3 nr.2 Mei 2008 .
    De DIOR v.d. geestelijkheid
    tekst:Bert v.d.Kruk / Foto,s Duncan de Fey
    Nijmeegs bedrijf levert liturgische gewaden over de hele wereld .
    http://www.viermagazine.nl

  14. @marian’ne m, toch bedankt, want anders hadden we het helemaal niet geweten!:-)
    @Gerrie, ik heb het blad toevallig al verschillende keren in gekeken. Het nieuwe nummer nog niet, maar dat ga ik nu beslist doen.

  15. af & toe kom ik in bunschoten/spakenburg en geniet dan van klederdracht, de botters in de Oude Haven en de gerookte paling …

  16. Wat zal dat een fantastisch gevoel voor Mevrouw ter Haar zijn dat haar kleinzoon zich zo interesseert voor zijn oma’s klederdracht en de andere vrouwen die daar nog in gekleed gaan. Kijk eens naar haar ogen! Prachtig initiatief om dit vast te leggen.

  17. al surfend kwam ik dit stukje tegen nog niet eerder gelezen. De dracht gaat er inderdaad uit, toch als er een juf of meester gaat trouwen dan hebben veel kinderen een dracht. Ook voor mijn dochter word momenteel een tweede pak gemaakt die op de spakenburgse dagen gedragen word.
    En grappig is dat je nu op de bazaars allemaal dingen kunt kopen gemaakt van dracht stof. B.v. Mofjes of tasje in een lijstje of een short.
    Denk dat het nog wel lang duurt eer alle dracht verdwenen is.
    Weet niet of ik het ooit al es geschreven heb, maar de eerste zaterdag van september word er een visserijdag gehouden, op die dag herleeft vroeger.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *