Handwerk van Malta

Josefien schreef al eerder over handwerk van Malta, waar zij regelmatig komt.
In dit verhaaltje vindt Josefien het leuk om aandacht te besteden aan wel heel bijzondere handwerkjes, die van dit eiland zijn gekomen.

‘Maltezer zijn overwegend katholiek, zelfs ongeveer 93 % van de bewoners. Religie speelt dus een belangrijke rol in het dagelijks leven. En daarmee bedoel ik dat je er niet omheen kunt, als je daar verblijft. Op de geringe oppervlakte van Malta staan 365 kathedralen, zodat je op iedere dag van het jaar een andere zou kunnen bezoeken. Ieder dorp heeft zijn eigen kerk en ook zijn eigen beschermheilige. Maltezer zijn niet alleen gelovig, ze zijn ook bíjgelovig. Alleen al om die reden heeft ieder dorp zijn eigen festa: Het feest van de patroonheilige en zowat de belangrijkste gebeurtenis van het dorp. De kerk wordt versierd met rode damast, met duizenden bloemen en – letterlijk – tienduizenden gloeilampen en alle kerkschatten worden uitgestald. Het heeft een hoog kitschgehalte, maar dat hoort wel een beetje bij Malta. Op zondag wordt het beeld van de plaatselijke heilige het dorp rondgedragen langs de huizen, die versierd zijn met veelkleurige slingers. Hoewel de beelden soms loodzwaar zijn en het dus een geen gemakkelijke opgave is wil iedereen dit graag doen. Men gaat er vanuit dat het dragen van het beeld positieve effecten zal hebben op je toekomst. Heb je dus al langere tijd pech gehad, dan heb je er wel wat voor over om het beeld te mogen dragen. Soms worden er mensen omgekocht om hun plek als drager af te staan aan iemand ‘die het harder nodig heeft…’. De dorpen concurreren tegen elkaar op, want ieder dorp wil het mooiste of meest spraakmakende festa hebben. Voor de onkosten, die het met zich meebrengt, wordt het hele jaar gespaard. Na het binnenbrengen van het beeld in de kerk barst het feest pas echt los en dan vloeit de alcohol rijkelijk.

Het bezweren van Kwaad, of aanroepen van Goed zal waarschijnlijk ook de reden zijn dat de nonnen in de opvanghuizen voor kinderen hun eigen handwerkjes vastmaakten aan de bedjes. De handwerkjes bevatten veel religieuze elementen. De borduurwerkjes bestaan uit een soort tasjes, waarín of waaráan dan soms weer een klein mapje zat. In het mapje bevindt zich een amuletje.



Dit tasje is 5 x 4 cm.




En dit is de inhoud van het tasje.




Ze zijn op allerlei manieren gemaakt met diverse technieken.
Op deze foto’s zien ze er nog indrukwekkend uit, maar ze zijn vrij klein.



Bijna altijd staat er IHS of JHS op geborduurd. Over de betekenis daarvan zijn de meningen verdeeld. De meeste mensen gaan uit van de uitleg: Jesus Hominum Salvator (Jezus de Redder der Mensen), maar anderen stellen dat het gaat om de eerste drie Griekse letters van de naam Jezus (??????). De amuletjes werden veelal óók zelf gemaakt door de nonnen. Op de onderste foto zie je er een paar.
De grootste is ongeveer 4 cm, de kleinste 2,5.



Of de gewoonte kinderen op deze wijze te beschermen op Malta nog ergens gangbaar is weet ik niet, maar het handwerk zal dan ongetwijfeld plaats hebben gemaakt voor een modern ‘kant-en-klaar’ product.’

18 gedachten over “Handwerk van Malta

  1. Hallo Bertie,
    Wat een prachtig verhaal, het lijkt me geweldig als iemand zo iets, en kennelijk met alle beste bedoelingen, voor je maakt.
    Heel bijzonder, groetjes marion.

  2. Josefien een mooi stukje history met prachtig handwerk. Heb dit nog nooit gezien.
    En wat Marion zegt, het zal vast met liefde gemaakt zijn.
    Dat de tradities en geloof vastigheid geeft is zo mooi.
    Maar jammer dat de mens er dan toch weer té veel ‘wetten’ in gaat leggen.
    Waardoor het “geschenk” van God met zo veel moeite(angst) aanvaardt kan worden.

  3. Ik ben slechts eenmaal op Malta geweest, maar vond het wel een hele ervaring. Heb er veel gezien en veel kerken bezocht.
    Interessant verhaal over dit handwerk.

  4. mooi verhaal over het eiland en de handwerkjes zijn heel mooi, zag laatst ergens een reportage over Malta,

  5. Wat een interessante geschiedenis! En prachtige handwerkjes. Met plezier gelezen en kom ik ooit op Malta dan ga ik er op letten.

  6. Mooi verhaal over handwerken van Malta.
    Zou daar best eens willen zien.
    Wij zijn eens op het Griekse eiland Skyros geweest en daar hebben ze ook supermooie handwerken.

  7. Mooi om alles te lezen en wat een prachtige handwerken .
    Het tasje en alle andere buideltjes zijn beeldig , in mooi kleuren en wat een leuk borduursel .

  8. Deze handwerkjes zijn ook nieuw voor mij. Wat valt er nog veel moois te ontdekken. Als je oog voor textiel/handwerk hebt kun je over de hele wereld de meest prachtige handwerkjes bewonderen.

  9. PRACHTIG! Ik zie voor me: handen die dit zo kleine werk maken, in pure devotie en met de wens opdat het de ander mag beschermen en dus geluk mag brengen. Dit tekent een diep geloof, is een uiting van naastenliefde ook. Mij ontroert deze Sonen, innerlijke houding, en ook de inspanning die voor een ander gedaan wordt. En tevens laat het liefde voor handwerken zien. Ik vind ze schattig en het smelt mijn hart.
    Aan moderne snelle machinale kant-en-klaar producten, wat die producten ook mogen zijn, kleeft naar mijn gevoel een smaak van commercie en dan ‘vervormt’ het dat eerdere diepe gevoel een beetje.
    Mmmmmm, Malta. Wie weet laat ik er mijn voetstappen eens achter!

  10. Wat een práchtig log weer Berthi, de vorige keer schreef ik al dat Malta voor ons een fantastisch vakantie-eiland was en nog steeds doet het me veel als ik er iets over lees. Zeker als het deze prachtige handwerken betreft en de bedoeling erachter zo geweldig uitgelegd door jou Josefien.
    De amuletjes doen me denken aan de scapuliertjes die wij vroeger aan een veiligheidsspeld aan onze hemdjes droegen ter bescherming, dat was ook hier een gewoonte die nu volgens mij bijna niet meer aangehouden wordt.
    Het kleine formaat van deze handwerkjes maken ze voor mij nóg indrukwekkender. Heel mooi allemaal.

  11. Wat een mooi verhaal en schitternde handwerkjes. Het belicht handwerken van Malta wat ik nog niet wist.
    Denk altijd als ik Malta hoor aan Maltezer kant, geklost in zijde met een Maltezer kruis.

  12. Dank weer, voor alle mooie reacties.
    Het is altijd fijn om te lezen dat ik anderen een plezier doe, met het beschrijven en fotograferen van dingen die ik ooit heb gevonden en die ik zelf ook zo leuk vindt.
    En het geeft een beetje eer aan de maaksters van dit lieve borduurwerk.

  13. Dank weer, voor alle mooie reacties.
    Het is altijd fijn om te lezen dat ik anderen een plezier doe, met het beschrijven en fotograferen van dingen die ik ooit heb gevonden en die ik zelf ook zo leuk vind.
    En het geeft een beetje eer aan de maaksters van dit lieve borduurwerk.

  14. Hallo Berthi, ik heb nou niet direkt de neiging om naar Malta af te reizen om voor mezelf een betere toekomst te bewerkstelligen door het dragen van beelden maar je blog heeft me toch enorm aangesproken. Ik vraag me wel eens af waarom in veel landen deze dingen behouden bleven en bij ons verdwenen zijn. Zoals Corrie aanspreekt, is het nog niet zo lang geleden dat hier scapuliertjes gedragen werden. Zijn wij hier dan zover
    “vooruit”? ?? Ik vind ook dat heel veel oud werk vele malen mooier is dan hedendaags. Dan is het toch maar te hopen dat mijn eigen werk de komende 100 jaar overleefd.

  15. Wat een leuke tasjes zijn dat. Maar er zit dus een stukje (bij)geloof bij. Ik ben een par jaar geleden op Malta geweest en heb daar veel handwerk bekeken. Hoewel het eigenlijk meer voor de touristen was. Er wordt ook veel gebreid. Zelf heb ik er een mooi tafelkleed met wit borduurwerk gekocht. Erg mooi!! Verder is het er goed toeven op het eiland. Het is een erg klein eiland, maar best veel te zien. Er rijden nog van die oude bussen met allerlei versieringen. Het zijn kunststukken op zich. Wat leuk Josefien dat jou zus daar woont. Kun je regelmatig er vertoeven.Wij hadden er een excursie met een Nedelandse vrouw. Zij woonde daar en was getrouwd met een Maltees.

  16. @Martine, ik heb zelf vroeger als klein kind een scapuliertje gedragen en waar het is gebleven? Geen idee!
    Zoals Corrie het verteld, zo werd het ook gedaan door mijn moeder. Op een gegeven moment, ik heb geen idee wanneer dat was, werd het niet meer gedaan. Het verdween!
    Heel veel oud handwerk is prachtig, maar ik vind dat er tegenwoordig ook schitterende handwerkjes gemaakt worden. Verschil met vroeger en nu is, dat wij zelf onze eigen keuze kunnen maken.
    @Marijna, als ik je reactie lees, zou jij best nog eens een reisje naar Malta willen maken!?

  17. Cécile, een van de Jeugdigen van mijn handwerkclubje, ze is ver in de 70, draagt nog immer een gouden scapuliertje in haar onderhemd vastgespeld. Toevallig dat we het er een tijdje terug over hadden! Ze heeft het bij haar geboorte gekregen. Er staat een beeltenis van Maria op. Haar broertje, dat jong stierf, droeg er ook eentje. Die van hem en van haar moeder heeft ze ook nog.
    Ik heb er zelf ééntje vroeger gehad van tante Léliane (wij noemden haar tante Lilly, ze was een zusje van mijn oma) die in Italië woonde. Met lichtblauw glanzend emaille aan de voorkant. Het was een heeeeeeel kleintje, en ik heb het aan een stukje garen gedaan en om de hals van een porceleinen pop gedaan. Staat schattig.

  18. graag had ik geweten waar ik nog zo een oud stoffen rond scapuliertje kan vinden

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *