Merklapje 1891


Mienke heeft een blikje met handwerken van haar moeder en anderen uit lang vervlogen tijden. Ze heeft eens in het blikje zitten neuzen en vond daarin onder andere een merklapje van haar grootmoeder dat zij borduurde op zevenjarige leeftijd. Mienke: ‘Mijn grootmoeder was Gerlantje Lammijna de Vries, ze is geboren in Achlum (Friesland) op 13 november 1883. Ze overleed in Leeuwarden op 20 augustus 1940. Naar deze grootmoeder ben ik genoemd: Lammijna is mijn eerste volledige naam. In het Fries: Miene, ofwel Mieneke. Mijn toen tweejarige zus noemde me vanaf mijn geboorte Mienke en dat is zo gebleven.
In het kraambed na de geboorte van mijn grootmoeder is haar moeder overleden. Als ik dan dit lapje zie denk ik altijd aan een klein meisje dat zonder moeder opgroeide. Ze was een vrouw met een zorgelijke natuur. Mijn moeder was vijftien jaar toen mijn grootmoeder overleed.
Het merklapje is geborduurd met heel fel gekleurde wol. Maar of het echt wol is daar ben ik niet zeker van, het voelt namelijk heel synthetisch aan. Maar bestonden er toen al synthetische garens? In het merklapje staan de initialen geborduurd. De letters hebben meerdere kleuren en zijn misschien wat moeilijk te herkennen, maar staan bovenaan: G L d V onderaan donkergroen, in het midden lichtblauw met een rood hart (behalve de d) en bovenaan wit. Helemaal onderaan staat het jaartal 1891. Verder heeft ze potten met bloemen geborduurd en twee grijze hondjes. Onderaan twee vogels (papegaaien?) en een bloeiende struik ertussenin. De ondergrond lijkt een kant en klaar stramien met ingeweven dubbele rode rand. In de geborduurde rand was er kennelijk te weinig oranje garen, de bovenrand is met roze garen geborduurd (op de foto niet zo goed te zien). Ook zijn de hoeken in verschillende hoogtes geborduurd, in de rand, met name rechtsonder boven het vierkantje in de hoek kwam het niet helemaal uit en zit een afwijkende ketting.’

23 gedachten over “Merklapje 1891

  1. Wat een ontroerend verhaal over je grootmoeder. Op zevenjarige leeftijd maakte je grootmoeder het kleurrijke merklapje!! Ontzettend knap. Ik vind het ook zo leuk omdat het een kinderlijke uitstraling heeft, maar voor een zevenjarige ontzettend goed geborduurd. Vergeet niet hoe lastig het is om op stramien te borduren en dan ook nog eens met wol. Ik zou het merklapje niet wassen, grote kans dat de kleuren gaan uitlopen. Synthetische wol in die tijd? Ik denk het niet, maar zeker weten doe ik het niet. Wellicht is het synthetisch geverfd. Het vervelende van wol is dat je na verloop van tijd ziet dat er zomaar ergens in je merklap stukjes wol verdwenen zijn. Wees zuinig op dit dierbare merklapje. Goed opbergen. O ja, de twee vogels zijn papegaaien en je grootmoeder heeft kant en klaar stramien gebruikt.
    Nog even iets over de ongelijke vierkantjes. Ik vind dat wel iets charmants hebben. Haar handwerkjuf zal in die tijd hier wel heel anders over gedacht hebben.

  2. Schatten vinden in een klein blikje en dan komt er nog veel meer uit het blikje , hele familie verhalen .
    Dit is ontroerend om te lezen , en ik zeg weer wat een geluk dat dit bewaard is gebleven .
    Wat mij het eerst op viel de prachtige vogels , ik dacht ook aan papegaaien , en met hun trotse borst vooruit . Dat is een eer aan de jonge borduurster .
    Op die leeftijd is het een hele prestatie om dit uit je lapje en naald en draad te toveren .
    Over het garen nogal stug dan denk ik aan sajet , dat was ook niet bepaald een lekker garen . Maar ik meen dat sajet alleen in zwart te koop was en werd voor kousenbreien gebruikt .
    Synthetisch garen is dacht ik meer van na de oorlog .
    Ik zou ook zeggen niet wassen er is al zoveel verkeerd gegaan met oud handwerk wassen .
    Dank aan Mienke dat we ook even in haar blikje mochten kijken .

  3. Prachtig dat er nog een blikje open gaat met zulke schatten. Het heeft nog veel meer waarde dat Mienke de herkomst weet. Schrijf je verhaal op en doe het bij de merklap in het blikje(wat een leuk woord). Het moet wel echte wol zijn. Uit 1881 heb ik ook zo’n merklap met dezelfde kleuren, de brandproef op een draaadje wat er nog achter hing had alle kenmerken van wol. Helaas staan er alleen maar twee letters op G W waar ik de herkomst niet van weet. Hoe ik aan deze merklap kom weet ik niet eens, de merklap zat bij een aantal resten borduurmateriaal wat vaak ook nog een tijdje in een plastic tasje zit voordat het uitgezocht wordt en een plaatsje krijgt.
    Elma

  4. Wat prachtig om te lezen en wat een mooi merklapje. Ik heb dan meteen dat ik het in het echt wil zien en het even wil voelen.

  5. mooi lapje, wat heerlijk om zo een blikje te erven, De “ongeljke hoek zit waar schijnlijk in het niet techt onder elkaar srarteb de marges rechys en links verschillen

  6. Hè mooi zo’n verhaal op de vroege ochtend, bijzonder dat zo’n jong meisje dat heeft gemaakt. En leuk dat jij het verhaal erachter kent. Ik zit sowieso erg in de historie deze weken.Ik heb net genoten van het boek van Nelleke Noordervliet-altijd roomboter en Dorinde Oort-vrouw in de schaduw.Het laatste vind ik meer een beschreven zoektocht,terwijl Nelleke roman en gecshiedenis beter verweefd….Beide mooie boeken en geven een mooi tijdsbeeld en daar ben ik altijd gek op.

  7. Wat een speciaal lapje en mooi dat het behouden gebleven is! Ik zou nog graag willen weten hoe groot het is.
    Marlies

  8. Mooi, en wat bijzonder van zo lang geleden. Wat Berthi ook zegt zo knap gedaan voor een zeven jarige. Zelfs ik vind wol borduren met deze motieven heel lastig.
    Ongelijke randen zie je wel vaker, was niet altijd het belangrijkste denk ik.
    Ze is zelf trouwens ook niet oud geworden.

  9. Mienke wat mooi dat je dit nog hebt en ons laat zien. Dat verdient een ereplaatsje zou ik denken, mooi inlijsten en er inderdaad de geschiedenis bijschrijven.
    Ontroerend is het zeker en ik vind het zo bijzonder dat jijzelf daar ook iedere keer bij stilstaat Mienke. Meestal zijn je ogen zo gewend aan een bepaald voorwerp dat je het bijna niet meer ziet. Misschien moeten we allemaal mar weer eens goed gaan rondkijken in ons huis wat er nog ligt aan moois.

  10. Wat een lief lapje en een mooi verhaal. Volgens mij dateren synthetische garens ut de helft van de vorige eeuw, dit kan haast niet synthetisch zijn. Ik zie onze zeven-jarige haar dit kunststukje nog niet nadoen.

  11. Heel bijzonder Mienke! Heel fijn dat we ervan mogen meegenieten.
    Goed bewaren met het verhaal erbij.

  12. @Annelies, de meeste handwerksters willen het handwerk zo graag aanraken/voelen. Heel mooi, maar als dat té vaak gebeurt lijdt het handwerk eronder. Ik hoop dat het aanraken van de hartenontwerpen in Eindhoven niet gebeurt of nauwelijks. Helemaal uitsluiten is moeilijk.
    @Hilly, het boek van Dorinde Oort ligt ook bij mij op de tafel. Op je weblog las ik dat je het boek van Nelleke Noordervliet aan het lezen was. Goed dat je aan ons doorgeeft hoe beide boeken zijn. Net als jij ben ik weg van boeken die een tijdsbeeld geven. Jij moet een weblog beginnen met boekrecensies van eigen hand!? Dat past helemaal bij jou.

  13. Ik vind het altijd zo bijzonder als zo’n lapje zo lang in de familie blijft en het verhaal van de maaktser daardoor bewaard is gebleven. Een mooi bezit Mienke ( mooie naam vind ik dat 😉
    @Berthi, je zou op enkele plaatsen een paar witte handschoentjes aan een touwtje kunnen bevestigen, met het vriendelijk verzoek erbij om de werkstukken niet zonder handschoentjes aan te raken.

  14. Wat een mooi verhaal achter dit lapje. Ik hou erg van verschiedenis en verhalen van vroeger (leuke tip dat boek van Nelleke Noordervliet, Hilly)Ja, je hart breekt toch bijna als je je voorstelt hoe dat meisje is opgegroeid. Bedankt Mienke, voor het delen van dit verhaal.

  15. Dank jullie wel voor al jullie fijne reacties. Ik ben heel blij met dit merklapje en zal het altijd goed bewaren.

  16. @Mienke, een stukje familiegeschiedenis mag niet verloren gaan, maar moet gekoesterd worden en daarom is het blikje bij de juiste persoon terecht gekomen.

  17. Mienke, wat ontroerend zo’n vonst in een blikje maar vooral ook het verhaal erbij.
    Ook het geborduurde merklapje vind ik geweldig, kleurrijk en een knap staaltje voor een zevenjarige. Onze kleindochter van bijna 6 jaar wil ook graag borduren, ik probeer het haar te leren, maar ik zie haar over een jaartje toch echt nog niet zoiets moois maken.. of.. toch… misschien??

  18. @monica, je zou best eens verrast kunnen worden door je kleindochter. Oma is tenslotte ook erg goed met naald en draad. Een goed voorbeeld heeft ze al.

  19. Hallo Mienke,
    Mijn zus heet Mineke, wist niet dat die naam terus te leiden was tot Lamijna.
    k”Zal het mijn zus te zijnertijd wel eens vertellen.
    Het lapje vindt ik ontroerend mooi. Wat een kostbaar erfstuk.

  20. O Mienke, wat een ontdekking heb je hier gedaan! En zo’n ontroerende geschiedenis erachter.
    Ik vind je naam heel bijzonder. Misschien dat hij in het noorden wel vaker voorkomt, maar ik had er nog nooit van gehoord. Mijn vader heeft trouwens ook een Lam in zijn naam: Lambert.
    Te denken dat een 7jarig meisje dit allemaal maakte…
    Laat je hem in het blikje of ga je hem een pronkplaatsje geven?

  21. Wat is dit mooi om te zien,
    daar word ik altijd stil van,
    van zoiets ouds en moois.
    En leuk, het verhaal erbij, je ziet het dan voor je.
    Dank je.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *