Ik wens iedereen hele fijne kerstdagen en misschien heb je tussendoor tijd om enkele naalden te breien, of tijd om enkele kruissteekjes te borduren want borduren is cool, lees ik in de column van Max Pam. Afgelopen donderdag lag de nadruk op het borduren in zijn column in de Volkskrant. Het verhaal is zo leuk dat ik hieronder de tekst plaats.
Borduren is cool en internationaler dan voetbal
Beweringen en bewijzen.
Laat ik voorop stellen dat mijn echtgenote een moderne, dynamische vrouw is. Ze heeft haar eigen bedrijf met een eigen website en met medewerkers die een kerstpakket krijgen. Ze heeft ook nog een eigen rubriek in de krant en ze is de coach van Turkse jongeren, die moeite hebben met integreren. Om mij tegen de levenslust van mijn vrouw te wapenen, speel ik de onverstoorbare man, die het liefst achter zijn bureau zit.
Maar zodra de wereld is uitgeraasd, neemt mijn vrouw een bezigheid ter hand waar ik mij telkens weer over verbaas. Zij doet het overal, maar het liefst voor de open haard met de televisie aan. De televisie mag ook uit, want tijdens haar bezigheid heeft ze toch geen echte belangstelling voor wat er op het scherm gebeurt. Je kunt wel met haar praten. Af en toe zegt ze zelfs iets terug, maar ze zal je daarbij niet aankijken. Haar obsessie is moeilijk na te voelen, maar inmiddels heb ik mij erbij neergelegd.
Deze week werd in de Tweede Kamer de begroting voor cultuur behandeld. Daarbij hield Nicolien van Vroonhoven (CDA) een warm pleidooi voor steun aan de regionale volkscultuur. Volgens Het Parool houdt Nicolien zelf zich ‘in haar spaarzame vrije uren onledig met het borduren van merklappen, een traditie waar oppassende meisjes vroeger nog oppassender van werden’. Onledig, schitterend woord.
Tegenover haar collega’s heeft mevrouw Van Vroonhoven zich verontschuldigd met de woorden: ‘Ik weet het. Het is niet cool’. Het Parool meldde dat Femke Halsema haar lachen nauwelijks kon houden over zo veel kleinburgerlijkheid en dat haar collega Boris van der Ham (D’66) zich afvroeg of nu ook ‘het kantklossen van staatswege moet worden gestimuleerd’. Bij de beantwoording van de vragen van Nicolien hield minister Plasterk zijn gezicht gelukkig in de plooi. Hij zei dat onlangs tijdens een werkbezoek op Urk zwaar onder de indruk was geraakt van het zilverwerk in de plaatselijke klederdracht.
Inderdaad, mijn vrouw borduurt.
Soms borduurt ze hele teksten op kussens. Zo heb ik op mijn bed een kussen liggen met een uitspraak van Margaret Thatcher: ‘No one would remember the Good Samaritan if he had only good intentions. He had money as well’. Niemand zou nog weten wie de Barmhartige Samaritaan was als hij alleen maar goede bedoelingen had gehad. Maar hij had ook geld. Mijn vrouw heeft nog even overwogen een Margaret Thatcher-kussenlijn te beginnen en die via een webwinkel aan te bieden, maar het is er nog niet van gekomen.
Vooral in verre landen brengt mijn vrouw graag een bezoek aan borduurwinkels. Die bevinden zich op de vreemdste locaties: in oude scheef gezakte panden in het centrum, maar ook op fabrieksterreinen langs de snelweg. Soms ga ik mee naar binnen en sta daar als enige man tussen de vrouwen die liefdevol hun handen laten gaan over al die uitgestalde begeerlijkheden: naalden, spelden, klosjes en stoffen in allerlei kleuren.
Een tijdje geleden waren we in de buurt van Berkeley en ik wilde haar graag Telegraph Avenue laten zien, de straat waar in de jaren zestig de hippiecultuur was begonnen. Je had daar toen een café dat Hardcastle’s heette en waar de lsd- en mescalinepillen in grote potten werden binnengedragen. Als adolescent heb ik daar een vrolijke week doorgebracht, maar mijn vrouw zei: ‘Wist je dat vlakbij Berkeley de beroemdste borduurwinkel staat van Amerika? Daar ga ik liever heen.’
Vorig jaar wilde mijn vrouw ineens naar Suriname. Ze bestelde tickets voor het hele gezin en het werd een geweldige reis. Wij maakten ook een trip naar de binnenlanden. Een hele dag in een Landrover dwars door de jungle, tot wij aankwamen bij een rivier waar een uitgeholde boomstam lag. Met twee gidsen zakten wij de rivier af. Langs de kant lagen kleine kaaimannen en wij namen een bad in een stroomversnelling. Wij sliepen op veldbedden en kwamen tenslotte terecht in een kraal, waar de bosnegers nog woonden als twee honderd jaar geleden.
Ineens stapte mijn vrouw een hutje binnen. Aha, daar was het om begonnen!
Binnen zat een oude tandeloze vrouw op de grond te borduren. Lange tijd spraken de twee vrouwen met elkaar de internationale borduurtaal die de eeuwen heeft getrotseerd, maar die door geen man wordt begrepen. Er kwamen patronen aan te pas, die uit 1870 stamden en via Frans Guyana de jungle van Suriname hadden bereikt.
Eindelijk kwam mijn vrouw naar buiten. Haar gezicht straalde en trots toonde zij een geborduurde doek die zij had geruild tegen een van haar eigen doeken. Onlangs vertelde mijn vrouw dat het MoMa (Museum of Modern Art) in New York binnenkort een grote borduurtentoonstelling gaat organiseren.
Kortom, ik sta als één man achter Nicolien van Vroonhoven. Borduren is wél cool. Het is internationaler en tijdlozer dan voetbal. Alle grote kunst van deze wereld is ooit in de provincie begonnen.
de Volkskrant, 19 december 2007
Hier staat de column te lezen, verfraaid met een foto van bordurende vrouwen in Suriname. De borduurtentoonstelling in MoMa heb ik nog niet kunnen ontdekken. Wel de expositie Pricked: Extreme Embroidery in Museum of Arts & Design in New York. Daar zie ik werk van een bekende Nederlandse borduurster en wel Tilleke Schwarz.
De echtgenote van Max Pam hoeft niet zo ver te gaan voor een mooie expositie. In de Witte Dame in Eindhoven hebben wij binnenkort onze Harten-expositie – Hart & Dame – die beslist een bezoek waard is. Ik zou zeggen, maak samen met uw man een uitstapje naar Eindhoven!
Wat een heerlijk verhaal, misschien krijgen we net zo’n reactie als toen het boek Stitch ’n Bitch uitkwam. Een internationale organisatie die over de hele wereld borduurcafe’s organiseert. Heerlijk!!!!!
Fijne Kerstdagen Berthi, en bedankt voor de leuke log, had er wel over gelezen, maar het stukje zelf nog niet,….
Berthi, ik wens jou en je gezin gezegende kerstdagen!!
Je bent een nationaal boegbeeld. Je houdt ons op de hoogte van alles wat er gebeurd in de wereld op textielgebied! Ik vind je kanjer!!
Prachtig stukje, hopelijk raakt zo het handwerken van zijn ’truttige’ imago af (wat door ontwetenden er is opgeplakt) en hoeven mensen die nog wat onzeker zijn zich niet meer te verontschuldigen.
We zijn TROTS op het feit dat we handwerken, dat we eeuwenoude technieken en ambachten voortdragen. Plezier eraan beleven, mooie dingen maken, de lijn van onze voorouders voortzetten, internationaal elkaar hierin ondersteunen en voorthelpen.
Zou de wereldvrede beginnen met het gezamelijk handwerken??
Berthi bedankt dat je dit prachtige verhaal hebt doorgegeven. Er heeft in de volkskrant een colum van Lenette van Dongen gestaan over hetzelfde onderwerp en ook daarin werd opgemerkt dat borduren weer cool is.
Het is heerlijk om overal op zoek te gaan naar hanwerken. Wij hebben op Kreta ook gezocht naar vrouwen die nog traditioneel weefden en nog eéntje gevonden. Over een mooi werkstukje wat ik in een oude rommeldoos vond kun je lezen op mijn weblogje: http://www.lapjesenzo.web-log.nl/
Heerlijk om zulke dingen te vinden en te verzamelen. Wat is er veel moois gemaakt!
mooie column, Heb er van genoten kon nog net voor de kleindochters komen,
Kom van daag niet aan kandwerken toe, maar dat het cool is, zekerweten en mevrouw van Vroonhoven is vast heel blij als ze een uurtje vrij heeft voor haar merklap,en dan kanm Femke lachen wat ze wil,
Heel fijne Kerstdagen
gisteravond op RTL4 bij Boulevard werd er nog “reclame” gemaakt voor de gebreide trui : http://www.rtl.nl/(vm=/actueel/rtlboulevard/home/)/system/video/html/components/actueel/rtlboulevard/miMedia/2007/week52/ma_kerstmode.avi_plain.xml
en dan klikken op kerstmode (je krijgt eerst een reclamefilmpje)
Berthi en je familie, fijne feestdagen !!
Dag Berthi, ik stem volledig in met wat Tijm je schrijft en wens je ook hier nog een heel mooi en gezegend Kerstmis toe met je gezin.
Wat leuk om het stukje van Max Pam nu bij jou te lezen.
Betty had het willen plaatsen, maar na veel getyp ging er iets mis en was ze het hele stuk kwijt, dat vond ik zo jammer en ging zoeken op internet om het alsnog te lezen, dat lukte niet, weer jammer.
Maar gisteren kreeg ik van een vriendin een kerstkaart mét…het uit de Volkskrant geknipte stukje en vandaag voor de zekerheid nog eens bij jou.
Ik heb genoten van de manier waarop deze Max Pam hierover schrijft en bewaar het stukje zorgvuldig bij mijn borduurwerk om het te kunnen herlezen.
hoi berthi,
wat een heerlijk stukje, sinds enige tijd lees ik regelmatig jouw blog. ik hoop dat je binnenkort weer met zo’n project als het hartenproject start want hij lijkt me enig om mee te doen.
fijne dagen en alle goeds voor het nieuwe jaar. marion.
http://www.atelier44.blogspot.com/
Wat jammer dat Nicolien van Vroonhoven zich verontschuldigd voor haar hobby als zijnde niet cool, dhr. Zalm heeft zich toch ook nooit verontschuldigd voor zijn flipperobsessie?
Ik vind het fijn dat ze opkomt voor de regionale volkscultuur, met wat steun kan er tenslotte altijd wat meer als zonder steun.
Allereerst een MOOOI kerstfeest met allen die je lief zijn toegewenst, B-ness!
Ik trek me eerlijk gezegd nergens iets van aan, of anderen iets cool vinden of niet. Als we naar Budel gaan, Kempen Airport, neem ik rustig mijn breiwerk mee. Ik krijg er leuke reacties op. Ik brei op de boot, in een wachtkamer op het station, in een café of restaurant, I don’t care. Stil zitten is niks voor mij. Nog nooit heeft iemand mij aangestaard of iets geks gezegd. Misschien wel gedacht, hahahaha!
wat een leuke colum, bedankt dat je hem hier plaatst zodat wij hem ook kunnen lezen.
Berthi, dank je wel voor dit logje, heerlijk om te lezen. Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik bijna elke dag kan borduren en ik vind het heerlijk!
Ik wens jou en je gezin heel mooie en vredige kerstdagen.
@Marijke, misschien kan jij als eerste starten met een borduurcafe?!
@Ingrid, een prachtig verhaal van Max Pam! Het wordt de hoogste tijd dat handwerken meer waardering krijgt en van het slechte imago afkomt.
@Tijm, wereldvrede door gezamenlijk handwerken… heel graag!!
Stond de column van Lenette niet in Opzij?
Hier de log erover:
http://berthi.web-log.nl/berthi/2007/09/lenette_aan_de_.html
@basje, een fijne dag met je kinderen en kleinkinderen!
@Mary, terwijl ik aan het koken was hoorde ik Leco op de achtergrond het woord voeren over de Noorse gebreide truien. Waarom gaan hun gedachten zo vaak uit naar gebreide truien op dikke pennen en naar Noorse truien? Is dit het eerste waar je aan denkt als je het over breien hebt? Breien omvat véél meer dan alleen Noorse truien, alhoewel deze natuurlijk altijd mooi zijn.
@Corrie, ik las het ook bij Betty en heb de krant, die te snel naar de buren was gegaan, teruggevraagd om deze column te kunnen lezen en omdat ik het zo’n mooi verhaal vind, heb ik het alsnog op mijn log geplaatst.
@Marion, eerst het hartenproject goed afmaken en daarna kijken we verder!:-)
@Maaike, Nicolien van Vroonhoven zou het eerste exemplaar van Borduren in Nederland overhandigd krijgen.
http://berthi.web-log.nl/berthi/2007/09/studiedag_bordu.html
Helaas was zij op het laatste moment verhinderd waardoor het niet door kon gaan.
@dijn/audrey, en zo hoort het!!
Machteld van Gelder is getrouwd met Max Pam. Dit is haar website:
http://www.minutes.tv/mensen.php
Maaike, jij zegt het en ik dacht het toen ik de column las: Waarom verontschuldigt Nicolien van Vroonhoven zich?
Mooi om te lezen hoe Pam meegaat in de hobby van zijn vrouw, hij begrijpt haar passie en er klinkt een zekere trots in door. Ik herken het overigens niet; in mijn eigen omgeving wordt er bepaald niet lacherig gedaan over mijn handwerkjes, integendeel 😉 Komt misschien ook omdat ik zelf wel uitdraag dat handwerken leuk is en dat ik er wat zinnigs over kan vertellen?
Berthi en familie, hele fijne feestdagen gewenst!
Marcella, misschien dat Nicolien van Vroonhoven zich verontschuldigd omdat ze zich onbewust kwetsbaar heeft opgesteld terwijl je juist open zou moeten kunnen zijn in wat je leuk vindt om wat te doen. Koningin Beatrix zei het in haar kersttoespraak heel treffend: In wat een mens dierbaar is en heilig, ligt zijn grootste kwetsbaarheid.
Je kwetsbaar opstellen in de politiek is niet bepaald gemakkelijk – je staat toch onder grote media-aandacht wat je ook zegt – terwijl ze aan de andere kant een lans zou kunnen breken voor het merklap maken en misschien wil ze dat ook wel, gezien haar openheid over haar hobby.
Ik vind het in elk geval leuk om te horen hoe iemand uit de politiek zich op deze manier kan ontspannen, het bracht zelfs de herinnering aan een medestudente overheidsmanagement naar boven van wie ik indertijd al merklappatroontjes kopieerde.
Borduren is alleen niet cool als het door niet coole dames gedaan wordt.
Ik ken iemand die – toen zij haar nieuwe vriend verwachtte- gauw haar borduurwerk achter de bank kieperde toen de bel ging. Bang dat hij het tuttig zou vinden…
Het summum van tuttig? Dat zij bang was wat hij van haar hobby dacht!
Marcella, het kan trouwens best zijn dat Nicolien in haar speech bij het ontvangen van het boek “Borduren in Nederland” haar persoonlijke ervaringen met borduren had verwerkt maar dat zullen we wel nooit te weten komen nu, zoals Berthi dat aangeeft, zij bij het uitreiken van het eerste exemplaar verhinderd bleek te zijn. Tijd voor een tweede kans!
Leuk om dit te lezen.
Dank je wel.
Berthi wat is dit een mooi verhaal, Super!!!!!!
vroeger heb ik me wel geërgerd aan meewarige blikken en opmerkingen als ik vertelde dat ik houd van handwerken en vooral van quilten. Nu niet meer zo, maar mijn hart maakt toch een sprongetje bij de opmars van Stich ’n Bitch, de column van Max Pam en de “outcoming” van Nicolien van Vroonhoven. Meiden wij zijn niet truttig, wij zijn “vet cool” en supermodern!
Zo is het, mieke noor!
Zeker weten: het werkt als een vooraanstaande zich uitspreekt voor zijn passie. De vrouw van Wim Kok, Rita heeft de weefwereld met haar weefactiviteiten zeer zeker een push omhoog gegeven in de jaren 90!.Weer met plezierig je blog gelezen; trouwe lezer dus.
Alle goeds, Constance, Rotterdam
@Constance, ik heb leuke interviews met Rita Kok gelezen. Ze maakt mooi werk.
Leuk om te horen dat je een trouwe lezer bent van mijn blog en dat je nu een reactie plaatst.
Hoi Berthi, zo de kerst bijna voorbij!!!!Goed van jou dat je het stukje nog hebt geplaatst. Het is echt de moeite waard om te lezen en ik moet erg lachen om de vrouw van Max, zo herkenbaar voor mij.
@Betty, Riet maakte me attent op het stukje in de Volkskrant, daarna kwam jij met een reactie en las ik op jouw blog een logje erover. Maar ik vond het verhaal té leuk om niet in zijn geheel te plaatsen. Vandaar dat ik alsnog de column op mijn blog heb gezet.
Heb erg genoten van dit logje en de commentaren. De beroemde winkel in Berkeley is ongetwijfeld Lacis:
http://www.lacis.com/
De online diashow over gebreide kant bijvoorbeeld (een vroegere tentoonstelling), is adembenemend:
http://lacismuseum.org/knittedlace_exhibit_07.html
Lieve mensen, bedankt voor het mooie verhaal! Ik was op zoek naar ‘Handwerken zonder grenzen’, wilde me abonneren in de lente van dit jaar, maar kreeg geen respons op mijn inschrijfkaartje. Nu lees ik over de moeilijkheden van het tijdschrift in het laatste nummer 144, dat ik toevallig in een tijdschriftenwinkel heb gevonden. Ik woon in België, maar ga me zeker abonneren! Bedankt voor alle informatie op de site! In mijn vriendenkring ben ik de enige die borduurt, het is fijn om contact te maken met mensen die dezelfde passie delen.
Hilde
Lieve mensen, bedankt voor het mooie verhaal! Ik was op zoek naar ‘Handwerken zonder grenzen’, wilde me abonneren in de lente van dit jaar, maar kreeg geen respons op mijn inschrijfkaartje. Nu lees ik over de moeilijkheden van het tijdschrift in het laatste nummer 144, dat ik toevallig in een tijdschriftenwinkel heb gevonden. Ik woon in België, maar ga me zeker abonneren! Bedankt voor alle informatie op de site! In mijn vriendenkring ben ik de enige die borduurt, het is fijn om contact te maken met mensen die dezelfde passie delen.
Hilde