Bizzilla: handwerk van Malta

Josefien is vandaag mijn gast en schrijft over het handwerk van Malta:

‘In de herfstvakantie was ik op Malta. Ik ben daar al diverse keren geweest, omdat mijn zusje daar woont, en ik heb intussen wat opgestoken van de cultuur. Malta is (voor wie het niet kent) een republiek en het eiland was vanaf 1800 tot in 1964 een kolonie van Engeland. Dat is nog steeds te merken want het is erg op Engeland georiënteerd. Het is, wat je noemt, een dwergstaat, want het eiland is niet groter dan Texel, echt waar… ! De republiek bestaat uit een paar eilanden, waarvan een paar onbewoond. De drie hoofdeilanden zijn Malta, Gozo en Comino. Gozo is nog kleiner dan Malta en op Comino staat alleen een vakantieverblijf. Omdat het zo klein is kom je de president en de ministers regelmatig tegen, soms hebben ze er namelijk ook nog een andere functie naast. Voor ingewikkelde zaken moet je je vaak dan ook rechtstreeks tot de minister wenden, want het land kent niet zoveel bureaucratische lagen als bij ons.
De eilanden kennen heel veel kleine plaatsjes, maar geen van deze plaatsen zou – naar gangbare Europese standaard – groot genoeg zijn om een stad genoemd te worden.

In de afgelopen jaren heb ik vele van de toeristische attracties al gezien, maar in het handwerk van Malta had ik me nog niet echt verdiept. Dit jaar heb ik daar dus wat extra aandacht aan besteed. Het handwerk van Malta is Bizzilla: kant. Kant maken werd daar al gedaan in de 16e eeuw, maar toen was het een vorm van naaldkant. Jaren van depressie zorgden er voor dat de aandacht voor het maken van kant verdween, maar het werd nieuw leven ingeblazen door een adellijke, Engelse dame: Lady Hamilton Chichester. Dat was in 1833. Zij zorgde er voor dat kantwerkers uit Genua naar Malta kwamen om de mensen daar te leren hun oude patronen te gebruiken voor het kantklossen, wat minder arbeidsintensief is dan naaldkant. Het kwam vooral tot bloei op Gozo, omdat daar een enthousiaste ontwerper woonde. Deze nieuwe vorm van werkgelegenheid bracht de bewoners een verbetering van hun levensstandaard. Het duurde dan ook niet lang of het kant van de Maltese eilanden had een heel eigen stijl en karakter. Ook nu zie je veel kantwerksters op Gozo aan het werk, gewoon in het portiekje van hun woning of voor de deur van een winkeltje.

Het meest herkenbaar is de honingkleur van de Spaanse zij, waarvan veel van het oude kant werd gemaakt. Zwarte zij werd ook gebruikt, maar dat was minder populair, dus nu ook schaarser terug te vinden. Later werd ook linnen gebruikt, vooral voor huishoudelijke voorwerpen.

Een ander herkenningspunt is het gebruik van het Maltezer kruis in de patronen: een acht-puntig kruis, stammend uit de tijd van de kruisridders. Zeker in alle werkstukjes voor de toeristen is dit kruis verwerkt.

Verder vind je vaak een soort “bloemetjes van graankorrels” terug in de patronen, kort en rond van vorm. Maar het is moeilijk om informatie te vinden over dit onderwerp. Er zijn eigenlijk maar twee boeken over geschreven, beiden door Consiglia Azzopardi. In de bibliotheek van Valletta heb ik de boeken wel gezien, maar ze bevatten hoofdzakelijk patronen en die zeggen mij niet zo veel.

Een adellijke familie op het eiland, de familie de Piro, heeft een grote collectie. Ik heb het huis van de familie – de Casa Rocca – dat voor een deel voor publiek toegankelijk is , bezocht en ontmoette, bij toeval, ook de Markies zelf. Hij is de verzamelaar van het kantwerk en hij organiseert ook een jaarlijkse kantklos-wedstrijd, die gesponsord wordt door de lokale bank.


Hij vertelde heel graag een boek uit te willen brengen met de mooiste stukken uit zijn collectie, maar het kostte hem moeite een fotograaf te vinden, die in staat was het werk goed vast te leggen. Hij hoopte dat ik het boek zou kunnen zien als ik volgend jaar terug kwam. Voor een blik in het huis van de markies: Casa Rocca Piccolo.’

16 gedachten over “Bizzilla: handwerk van Malta

  1. Dit is een heel interessant verhaal, Josefien. Ik heb veel geleerd over Malta en mte name dat het handwerk van Malta kant is die de naam Bizzilla heeft gekregen.
    Gelukkig heb je elk jaar een goede reden om terug te gaan naar Malta… namelijk om je zus te ontmoeten. En wie weet kan je volgend jaar het mooie kant van Malta in een boek vinden.
    Heel fijn dat je voor ons deze log hebt geschreven. Dank je, Josefien!

  2. Josefien@ Dit was een interesant stukje geschiedenis. Vooral voor de kantliefhebbers onder ons. Het bloemetje uit graankorrels ziet er prachtig uit.
    De vormslagen waar de blaadjes uit bestaan worden geklost met 2 paar ( 4 klosjes ) en dan maar zorgen dat ze gelijk worden. Dat is bij deze blaadjes (vormslagen) op de foto erg goed gelukt. Wij hopen dat je volgend jaar het boek kunt kopen. Ik weet zeker dat er hier ook veel mensen belangstelling voor hebben.
    Elma

  3. Mooi stuk Josefien, ik kende dit niet !!
    Wat een mooi kant en leuk de achtergrond ervan te weten.
    Alhoewel ik het kruis niet zo sierlijk vind op zo’n fijn kleedje.
    De bloemetjes daarentegen zijn zo sierlijk !!
    Mooi optrekje !!:-)).
    FANTASTISCH !!!!

  4. Onder de prachtige kanten van Malta groet ik iedereen .
    Heb net uitgebreid mijn verhaal en dank geplaatst onder de lieve teckel van Berthi , ik dacht dat ik hier was .
    Zoeven m,n stem getest door wat voor mijzelf te praten .
    Het is vershrikkelijk die stem .
    Straks komt de huisarts , mijn medicatie was net bijgesteld en dit is een controle bezoekje .
    Hij weet nog niks van wat mij is overkomen .
    Ik vrees dat hij mij een spreekverbod op legt als rust voor mijn stem .
    Tot later !!!

  5. Gerrie….. Doe het maar rustig aan met je stem…….
    Is natuurlijk ook wel erg moeilijk want je wil je verhaal natuurlijk ook graag kwijt. Het is ook wel erg belangrijk om er over te praten!!! Sterkte Dame!! Erg vervelend allemaal vooral omdat je al zulke moeilijke jaren achter je hebt!!
    *reikt een mooie bos rozen aan*

  6. oohhh zet mij maar in the green room of the library of het terras ziet er ook sfeervol uit ,plek genoeg voor z’n allen…mooi stukje geschiedenis vertel je hier Josefien ,leuk!

  7. schitterend Josefien !! ik zag dat er ook nog hele mooie kleding bewaard is gebleven ….. een boek zou heel mooi zijn met zoveel schatten ..

  8. Josefien een interessant verhaal …… en je kunt blijven dwalen door het Casa….

  9. Als aanvulling: de familie de Piro bestaat uit verzamelaars. Er zijn diverse verzamelingen te bewonderen, je kijkt je ogen uit!
    De markies is gek van kant, een dochter verzamelt schilderijen, zijn vrouw verzamelde antieke waaiers, er is een collectie servies en zilveren voorwerpjes (ook prachtig!) en inderdaad ook mooie schaakspelen.
    Als je de foto bekijkt zie je dat de Dame van de schaakstukken geen kroon draagt. Volgens de gids kwam dat voort uit het feit dat de Heer, in de ogen van de makers, de hoogste kerkelijke persoon vertegenwoordigt en die heeft geen Dame naast zich……….!

  10. Josefien: dank je wel voor al deze informatie. Het brengt een stukje wereld dichterbij! Wat leuk he, dat een heer weg is van kant. Mocht je hem nog es ontmoeten: zeg maar dat er in NL veel belangstelling zal zijn voor zijn boek!

  11. @Josefien, leuk weetje over de Dame in het schaakspel!
    Er komen niet zoveel boeken over kant uit. Dus, ik denk ook dat er in Nederland zeker belangstelling voor zijn boek zal zijn.

  12. Josefien, wat heerlijk om weer iets van Malta te lezen, ik heb daar ongeveer moijn mooiste vakantie beleefd, we logeerden eerst een heerlijke week op Gozo aan de Xlendi-bay en later in Bugibba’op Malta zelf, natuurlijk bezochten we ook Gozo per boot, het was allemaal verrukkelijk. We hebben op Gozo heerlijk gegeten bij een Nederlandse die met een man uit Gozo is getrouwd, alles zo heerlijk met verse vis en op Malta aten we bij een man die enkele jaren in Nederland had gewerkt en nu een restaurant had, topkwaliteit verse vis. Zéér vriendleijke mensen en heel veel cultuur te zien op beide eilanden. Die reis zou ik graag nog eens over doen. Ik herinner me dat we in Xaghra de prehistorische tempels bezochten en dáár zag in de huizen van de plaatselijke bewoners enkele vrouwen in de deuropening hun kantwerk maken. Ik heb spijt als haren op mijn hoofd dat ik tóen niet meer geïntersseerd ben geweest. je snapt hoe blij ik ben met dit log Berthi en Josefien. Dank jullie wel.

  13. Wat een leuk stukje zeg! Ik vind (cultuur-)geschiedenis namelijk interessant en ik heb een zwak voor alles wat met handwerken te maken heeft, al ben ik zelf slechts een zeer incidentele en al even luie (want kleine patroontjes) borduurster. Ik heb totaal geen verstand van handwerktechnieken. Maar ik vind de bezigheid zoiets oergezelligs en rustgevends hebben. Het resultaat is vaak tijdloos mooi en bovendien (alweer) gezellig in het gebruik. Ja, u merkt het, ik ben zeer pro-gezellig en pro-knus. Daar kom ik graag voor uit.

  14. Vorige week had ik de Markies al een berichtje gestuurd en daarin aangegeven dat er zeker belangstellenden zouden zijn voor zijn boek. Dat wordt door de reacties hier bevestidgd.
    En @Corrie: Als ik terugreis van Malta tref ik altijd mensen aan in het vliegtuig die zeggen: een weekje Malta is ook wel genoeg.
    Het is maar klein, ik heb nu alles wel gezien………..
    Onzin natuurlijk, ík heb zelfs nog niet eens alles gezien. Maar het is leuk om eens te lezen dat iemand er graag nog eens terug zou gaan.
    Doen, dus! Het zal zeker een andere vakantie worden dan de vorige, maar genieten is er niet moeilijk, in de juiste tijd van het jaar. (de zomer is wel heel erg heet!)

  15. @Josefien, echt onzin dat je alles in één week tijd gezien kunt hebben, alleen al in die prachtige bibliotheek in Valetta kun je een dag zoet zijn, ik zou alles nu ook nog intenser bekijken en ervaren. Het is echt iets om over na te denken om nog eens te doen. In de zomer zien ze ons daar beslist niet, ik kan niet tegen warmte, maar in het vroege voorjaar is het er heerlijk, we waren er toen halverwege april en later wil ik zeker niet gaan. Gozo is ook heel erg bijzonder, ook daar zou ik zo wel terug willen gaan.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *