Vlas terug in Limburg

Vlas na zeventig jaar terug in Limburg, meldt de kop van het artikel van Guus Urlings in Dagblad De Limburger. ‘Vorig jaar was er één landbouwer die het aandurfde een deel van zijn akkers met vlas in te zaaien. Dit jaar zijn er al acht bedrijven in de regio, die in totaal 45 hectare vlas verbouwen. De vlasteelt is na pakweg zeventig jaar bezig zijn plaats op het Limburgse platteland te heroveren. Voorlopig onder de noemer proefproject.

Dat er geëxperimenteerd wordt met vlasteelt in Zuid-Limburg, heeft vooral een economische reden. De prijzen van traditionele landbouwgewassen staan al jaren onder druk. Dus zoeken de akkerbouwers naar alternatieven die méér opleveren. Vlas lijkt een goede kandidaat. De Zuid-Limburgse löss leent zich goed voor deze teelt, zeggen deskundigen. En omdat de vraag naar natuurlijke kwaliteitsstoffen als linnen toeneemt, biedt vlas ook financieel perspectief.

De teelt van vlas heeft een lange historie in Limburg. Bij opgravingen in Elsloo werden in een ongeveer 7000 jaar oude nederzetting van de Bandkeramiekers resten van vlas aangetroffen. Maar het gewas heeft hier nooit zo’n belangrijke rol gespeeld als in Vlaanderen en Noord-Frankrijk of in Zeeuws Vlaanderen, dat anno 2007 het overgrote deel voor zijn rekening neemt van de 4600 hectare vlas die Nederland rijk is. Voor zover er in Limburg in het verleden vlas werd geteeld, gebeurde dat bovendien voornamelijk in Noord- en Midden-Limburg. De oudst bekende vermeldingen over het verbouwen van vlas in deze provincie dateren uit de 15de eeuw en uit 1539. In 1875 werd in Noord- en Midden-Limburg 488 hectare vlas verbouwd. Een deel van de opbrengst van de vlasteelt was bestemd voor eigen gebruik, maar een plaats als Horst ontwikkelde zich op basis van de vlasteelt tot een regionaal centrum van textielindustrie. De concurrentie uit de grote nationale en internationale textielcentra werd echter al snel voelbaar. Al in 1851 wordt de linnenweverij in het gemeenteverslag van Horst omschreven als kwijnend. Diezelfde grote textielcentra met hun massaproductie zorgden er ook voor dat de teelt van vlas voor eigen gebruik tegen het einde van de 19de eeuw snel terugliep. De fabrieksproducten werden toen zó goedkoop dat zelf weven niet meer loonde. Vlas werd een bijproduct, waarmee vooral armere boeren op kleine, verspreide perceeltjes nog een paar centen probeerden te verdienen.

In de jaren ’30 was het definitief voorbij met de vlasteelt in Limburg. Wat bleef, was de herinnering, vastgelegd in bijvoorbeeld benamingen als Vlasven of Rotven. Verwijzingen naar de waterpoelen waarin het geoogste vlas vroeger te roten (lees: rotten) werd gelegd om de vezels vrij te maken. Dat was vroeger. Maar hoe zit het nu? Voorlopig blijft het nog even afwachten. Zoals altijd, bij een proef.’

25 gedachten over “Vlas terug in Limburg

  1. Ik ben gek op geschiedenis, dus bedankt Berthi 🙂 Jij hebt ook altijd interesante en leuke verhalen. Ik wens je een fijne nacht, welterusten, Aina

  2. Inderdaad, dit is een interessant verhaal. Het zou een verrijking van het landschap zijn als er weer vlas geteeld gaat worden.

  3. Hier word ik wel blij van, alle beroepen die verloren zijn gegaan vanwege de industrialisatie verdienen een nieuwe kans en het zou toch heerlijk zijn als onze kleinkinderen ook weer konden zien, gewoon in het dagelijks leven, hoe materialen ontstaan en verwerkt worden en ja als er dan van die blauwe velden aan vast zitten vraag je je af wie dat niet zou willen. Wat een prachtig bloemetje.

  4. Mijn moeder kwam uit Horst, en zij en mijn tantes vertelden mij vroeger, dat er in Horst textielindustrie geweest was. De mensen uit Horst werden ‘dreumels’genoemd, want een dreumel is een draadje.

  5. Mooi zeg dat die “oude” gewassen weer terugkomen! Prachtige blauwe bloemen! Ik hoop dat er ook weer eens ergens korenbloemen te plukken zijn , vind ik altijd zo mooi , ik liep vroeger een heel eind om ze te plukken , ging dan vaak op de terugweg wat drinken bij een tante om even bij te komen [ik was nooit zo sterk] en kwam dan helemaal blij met mijn bloemen thuis , daar werd het niet echt gewaardeerd , maar ik bleef lopen om ze te plukken!!!
    Marlies

  6. mooi verhaal en een veld vlas in bloei is echt een plaatje. de zaden leveren lijn olie , ik dacht ook voor de bio brandstof

  7. Nu maar hopen dat er linnen gewven gaat worden! Mooi plant is het eigenlijk hé? Zo zie je maar dat alle dingen van vroeger toch weer eens terug komen!

  8. Hallo! Een berichtje van het zonnige Tenerife..hoewel er vandaag wat wolken zijn. Hier gaat verder alles goed, lekker bruin al, allebei! En een jas, blouse en 2 tassen gekocht! haha en Luuk 2 blouses en nu gaan we naar de Zara. Overmorgen vliegen we alweer naar huis, dus tot dinsdag heel vroeg!
    Groetjes, Luuk en Eline

  9. Ik ben net terug van Tecklenburg. Waar ik het poppenmuseum bezocht heb. Boven op de zolder hadden ze een tentoonstelling over vlas. Leuk om dat nu ook op deze site terug te zien.
    Ik geniet elke dag van jouw site.vr.gr.Hilda

  10. Dit is weer interessant, dit wist ik niet.Het lijkt me inderdaad erg mooi om een heel veld vlas in bloei te zien staan.Net als in frankrijk die velden vol zonnenbloemen.Hopenlijk zet dit door.

  11. @Mary, wat een interessante link!
    @Anna, nooit geweten dat de mensen in Horst dreumels werden genoemd.
    Grappig om te weten dat een dreumel een draadje is. Waar komt zoiets toch vandaan?
    In ieder geval erg leuk dat je dit ons laat weten.
    @Annelies, wat zou het prachtig zijn als dit project haalbaar wordt.
    @ingrid h.g, ik zou ook graag eens een bloeiend veld zien. Het lastige is dat het bloemetje zo kort bloeit. Je moet er als de bliksem bij zijn.
    @Luuk en Eline, wat een grote verrassing om op deze plaats een berichtje van jullie te lezen. Al twee tassen… waren ze zo leuk of bijzonder of goedkoop?? De verzameling tassen groeit wel hard!:-)
    Zara kom je ook overal tegen!:-)
    @Hilda, fijn om te horen dat je geniet van dit weblog. Een bijzondere combinatie; poppenmuseum en vlasexpositie samen. Of was het misschien een wisselexpositie?
    @lynda en marlies, een veld zonnebloemen of korenbloemen… allemaal prachtig om te zien!!

  12. Prachtig blauw bloemetje!
    Mooi log!
    In Horst heb ik een fabriekje bezocht dat machinaal kant maakt. De laatste in Nederland. Prachtig, die oude machines met die ponskaarten!

  13. @dijn/audrey, de kantfabriek is er niet meer. Ik heb over de geschiedenis van deze kantfabriek een artikel geschreven voor Handwerken zonder Grenzen. Net op tijd want vrij snel erna sloot de fabriek zijn deuren. Er komt nu een museum die dit jaar klaar moet zijn, als alles tenminste nog volgens de planning loopt.

  14. Ach jee toch, dat wist ik niet. Wanneer ben ik er geweest. Vorig jaar, of 2 jaar terug? De mevrouw zei toen al dat ze aan het praten waren met de gemeente.

  15. hallo Berthi,
    Ik heb een vraag weet u misschien een bedrijf of een boer die de vlas produceerd in Limburg? Heeft u de contact gegevens?
    Ik ben dringend opzoek naar een producent in Limburg. In verband voor een project.
    Hoop snel van u te horen,
    groet Elena

  16. @elena pereira, dit bericht schreef ik in 2007 toen er in Zuid-Limburg een proefproject werd gestart met het telen van vlas. Het is de vraag of dit project geslaagd is zodat men hiermee verder is gegaan. Ik kan daar geen antwoord op geven.
    Misschien is het een idee om te gaan informeren bij VVV-kantoren.

  17. Dank u wel , zal ik doen. U heeft geen adres of contact gegevens van een boer of een persoon die hier meer over weet?
    Gr, Elena

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *