Indiaas mutsje

Vorige week vond ik in mijn brievenbus een cadeautje van Josefien: een oud Indiaas mutsje. Haar broer gaat regelmatig naar India en is heel goed in het zoeken naar mooie oude authentieke borduurwerkjes.

Josefien vertelt over het mutsje:

“Het mutsje is een voorbeeld van Banjara borduurwerk. Het woord Banjara betekent zigeuner en refereert aan de herkomst van een Nomadenstam van Noord-Indiase afkomst, uit Rajasthan. In de afgelopen eeuwen heeft de stam zich echter over Centraal en Zuid-India verspreid. De Banjara stam is in zijn vormgeving van kleding e.d. de meest kleurrijke groep van India. Het Banjara borduurwerk wordt vormgegeven door de vrouwen, voor traditionele, ceremoniële, maar ook dagelijkse kleding en textiel. Ze maken gebruik van heel uiteenlopende patronen en verschillende steken zoals: piepkleine kruissteekjes, petit-point, platte steken, kettingsteken, vlechtsteken.

Het valt vooral op door zijn originaliteit en elegance. Het gebruik van de spiegeltjes, de sprekende kleuren, maar ook kralen en schelpen zijn karakteristiek voor de Banjaras. Het zijn mooie en aansprekende stukjes werk en dat is de reden dat dit soort werk nogal verzamel-objecten zijn geworden.

Mijn broer heeft dit mutsje op mijn verzoek gekocht op een markt in Calcutta, in India: Kolkota.
Hij heeft er moeite voor moeten doen en naar moeten zoeken, want mooie, wat oudere stukken, waarin de spiegeltjes aanwezig zijn, en héél, worden schaars. Het nieuwe borduurwerk met spiegeltjes en felle kleuren is echt gemaakt voor de toeristen, je ziet het verschil onmiddellijk. Ik denk dat dit mutsje zo’n 40 à 50 jaar oud is. De vormgeving is wel gebruikelijk. Maar ze kunnen er ook heel anders uit zien.
Ikzelf heb zo’n mutsje met veel meer borduurwerk en heel weinig spiegeltjes.”

48 gedachten over “Indiaas mutsje

  1. ontzettend mooi, het kleurige borduurwerk van India ! en wat leuk om te hebben ! In het Tropenmuseum zijn ze nu bezig met een vernieuwde afdeling over India: er stonden wel al van die vrolijk gekleurde paardjes … en ik zag nog iets van de mooie stoffen ……..

  2. Aahaha, mooi Berthi, voel me net een ekster als ik dat zie, begerig en wil er met mijn neus bovenop zitten om ieder steekje goed te kunnen bekijken, gelukkig een detailfoto. Wat heerlijk dat je broer dat voor je mee kon nemen.
    DH Jan komt vandaag thuis van een 12-daagse reis met een voedseltransport naar Roemenië. Ik heb hem ook gevraagd om naar iets authentieks (handwerk dan) uit te kijken, maar ikzelf heb ook geen geen idee wat dat kan zijn. Waarschijnlijk is het er helemaal niet van gekomen, zal heel druk geweest zijn.

  3. Mooi handwerk, inspirerend de kleuren en steken. Krijg gelijk zin om te borduren :-)).
    Lief cadeau van Josefien en mooi dat haar broer de moeite heeft genomen !!
    Zoonlief is naar Egypte en ook ik heb gevraagd uit te kijken naar handwerk !!! (we krijgen er ook geen genoeg van hé)

  4. @marian’ne m en Corrie, spannend voor jullie!! Natuurlijk lezen we het op jullie blogs als het gelukt is!
    Corrie, de broer van Josefien heeft dit gekocht op een markt in India en niet mijn broer.

  5. Hey babes! Wow Berthi: dit is echt een CADEAU! Ik denk dat je een gat in de lucht sprong… en dan zie ik je voor me: met je ogen indrinken, met je handen strelen, met je neus misschien de Indiaase geur opsnuiven, met je hoofd de steekjes herkennen, jezelf proberen te zien in de kleine spiegeltjes. Zou ik tenminste doen.
    Wie meer wil weten over het Banjara-volk: http://www.joshuaproject.net/peopctry.php?rop3=111445

  6. &rog3=IN;
    sorrie dat hoorde er nog achter. Verkeerd knopje en toen werd-ie al geplaatst.
    Nog makkelijker: google-> banjara india en dan scrollen tot je het joshuaproject vindt. Leerzame info!

  7. @audrey, als eerste ben ik altijd overdonderd door de schoonheid van het handwerk als ik zoiets moois onder ogen krijg. Daar word ik stil van!! Mijn gedachten gaan direct naar al die hardwerkende vrouwen en heb daar bewondering voor. Kijk eens naar de hoeveelheid spiegeltjes die in het mutsje verwerkt zijn! Hoeveel uren arbeid zit hierin? Ik kan me voorstellen dat de mutsjes voor de toeristen veel eenvoudiger zijn en zoals Josefien zegt: je ziet direct het verschil.
    Ik heb ook nog wat informatie over de Banjaravrouwen:
    The Banjara women, however, are holding steadfast to their ancient mode of dress which is perhaps the most colorful and elaborate of any tribal group in India. Undoubtedly, their dress and jewelry sets them apart from all others. Their full length skirt, is blazing red with borders embroidered in mustard and green thread. The odhni (mantle) which covers the head is long enough to drape down their backs almost touching the feet. This also elaborately embroidered and studded with little mirrors which embellish their cholis (blouses). A variety of materials – silver, brass, some gold, cowries, ivory, animal bone and even plastic – are used in the making of a Banjara wardrobe. The women wear pretty silver anklets which clink as they walk barefoot. Long silver earrings are conspicuous, and patterned cowrie shells decorate their hair, and are worn on their wrists and ankles. The hundreds of cowries that the Banjara tribal women wear are very auspicious as they represent Lakshmi, the Goddess of prosperity. These women are mainly laborers but wear all their jewelry and embroidered clothing to do heavy work, which could consist of road construction or brick carrying.

  8. Misschien heeft JUUL me besmet met snel wat opzoeken. JUUL: concurrentie!
    Berthi, je zou moeten REIZEN, liefie. Doe je ogen es dicht met dat mutsje in je handen: Bij zo’n top-mutsje hoor je geluiden en geuren van curry enz te hebben, de zinderende warmte, de kleuren van sari’s, de sierlijke bewegingen van de Indiase vrouwen en hun prachtige sieraden (ben sieraad-gek), de snorren van de mannen, en natuurlijk de smaak van THEE, het langzame sjokken van de heilige koeien waar iedereen voorrang aangeeft, de vele tempels en beelden. Terug naar je muts: welke vrouw zou het gedragen hebben? Haar handen die het vastpakten en opzetten. Welke ogen zouden naar de vrouw gekeken hebben en haar en haar muts bewonderd hebben? Ahhhh, een verhaaltje…

  9. Corrie: wat zul je blij zijn met zijn werk en zijn thuiskomst! slinges opgehangen?

  10. @Berthi, wat onzorgvuldig weer van me om te schrijven dat jou broer dat zou hebben meegenomen. Ik had eigenlijk teveel haast vanochtend, moest om halftien bij de tandarts zijn en aansluitend met een oudere dame naar het ziekenhuis, daarna boodschappen doen, thuis de was ophangen, lunchen (doe ik meestal tegelijkertijd met even loggen) en nu mijn schaaltje Kellog’s leeg is ga ik was opvouwen, strijken en dan uitgeput op Jan zitten wachten. Nee hoor, ik voel me goed, hij zal meer uitgeput zijn dan ik denk ik zo.
    @ Ha, ha, nee Audrey, wij zijn niet zo van de slingers, maar onze blijdschap zal er niet minder om zijn. Gisteravond toen hij nog even belde vroeg ik met een brede grijns, die hij bijna kon horen: “En Jansje, morgen andijvie met een bal gehakt?!” Hij moest alleen maar lachen omdat ik het zo precies weet. Ondanks alle uitheemse gerechten die ik zo graag kook tot en met de Libanese keuken nadat ik daar een werkweek heb gehad, wil hij (en ik stiekem ook) als we thuis komen van een reis altijd onze thuiskomst vieren met de oerhollandse pot andijvie met aardappelen en een zelfgemaakte bal gehakt. Saai he!

  11. Helemaal niet, Corrie! Gisteren zat ik aan de boerenkool met rookworst, véél jus en een grote lik mosterd erdoor waardoor je neus ontploft.
    Ik kookte eens iets Noord-Afrikaans, het was toen ik pas bij Peet woonde. Er moesten heel veel citroenen in, en kipfilet en artisjokhartjes geloof ik. En het moest een tijd staan pruttelen. Zogezegd zogedaan. Toen we honger kregen ons bordje VOL geschept, met wat rijst. ZUUUUUUUUR !!! Ik denk dat ik met citroenDRUPPELS had kunnen volstaan. Peet zei met zo’n vertrokken mond: Zullen we brood met pindakaas eten?
    Daar ging mijn uren kokkerellen.
    En die keer dat mijn schoonouders bij ons kwamen eten. Ook in de begintijd met Peet. Ik wilde iets SPECIAALS maken en dacht: ijs met gesmolten chocolade! Dat leek me nou echt het summum. Ik dus zo’n reep gekocht en in een pannetje smelten. (Ik wist niet dat dat au bain marie ook kon). Mijn keuken wálmde tot en met (afzuigkap hadden we niet) en toen ik de chocoladedrab dan over mijn bordjes met ijs goot stolde dat direct op het ijs door de kou. Eigenlijk zag het eruit als ijs met keutels. Mijn (nu wijlen) schoonvader: Hubste ne knien??? (Heb je een konijn?).
    Mij kun je ook wakker maken met de geur van andijvie met krokante speklapjes. En jus.
    Maar ook met kip tandoori… om bij het Indiase mutsje van Berthi te blijven!

  12. @audrey, ik en reizen??? Daar heb ik toch helemaal geen tijd meer voor!!
    In mijn dromen reis ik al over de hele wereld. Misschien zijn mijn dromen mooier dan de werkelijkheid en moet ik dat ook maar zo laten!! Dromen moet je nooit verstoren! (^_^)
    @Corrie, jij zit vol spanning op manlief te wachten en dan mag er best af en toe iets mis gaan! Ga gezellig samen genieten van andijvie en een bal gehakt. De Hollandse keuken is berelekker!
    @audrey, goed dat je de vertaling van het Mestreechs geeft! Toch een raar taaltje, hé??? ROTFLOL
    Kip Tandoori hebben wij vorige week nog gegeten….. dat was smullen!!
    Nog even iets anders:
    Mooie films:
    http://berthi.web-log.nl/berthi/2005/09/asshak.html
    en http://www.biosagenda.nl/film_kandahar_3079.html

  13. Berthi: ik zei toch: doe je ogen dicht… zo reizen is ook leuk!
    Hee, jouw log over de asshak!!! Je kende dus het woord karavanserai al. Remember per mail mijn adresje voor jou in het Maastrichtse? Ik heb e.e.a. voor je uitgezocht. Kijk es op http://www.primitiveart.nl? Ken jij Coen Eggen (vermeld op die site), verzamelaar en kenner van niet-westers textiel?
    Leuk he, elkaar in een richting duwen.
    Wat is dat toch. Ik moet nog zoveel in huis, en ik word iedere keer naar je weblog getrokken. Ik ga nog eens aan het JUUL-syndroom lijden.

  14. wat een leerzma logs , mutsen , zigeuners allerlei lekkers uiit deiverse keukens al of niet zuur, wij eten ook graag hollandse pot , vooral na een vacantie , dat hoorde ik gisteren toen zoonlief terug kwam uit dubai en zich verkneuterde opeen bruine boterham met kaas

  15. Basje! Wat fijn voor je dat je je zoon kunt zien, omhelzen, horen! Een verlaat moederdagcadeautje voor je. Ben heel blij voor je. Heb je al dropjes voor hem in huis? En speculaas? En stroopwafels? Volgens mij is dat heel erg Hollands.

  16. Prachtig die muts, Berthi! De spiegeltjes doen me denken aan mijn eerste zwangerschapsjurk, die ik in Parijs kocht. Bij een opruimbui laatst, kwam ik hem nog op een foto in een oud modeblad tegen, terwijl ik hem gewoon bij een stalletje op de Marché aux Puces kocht. Ecru, terra, bruinig en spiegeltjes erin genaaid in het bovenstukje. En er waren borduursels op met vlechtjes van het borduurgaren eraan. Men beweerde toen, dat het een Afghaanse jurk was.
    Stom genoeg aan een schoonzusje geleend, die hem met rode sokken of een stofdoek samen gewassen heeft. Totaal verpest en toen maar weggegooid. Grrrrrr!
    @ Audrey: en hagelslag!! Toen we in Parijs woonden, namen mijn ouders weleens een vuilniszak vol verse boerenkool mee met worst van hun kampioen-slager en drop voor mijn DH, die met roken (Gauloises!!) gestopt was en toen dropjunk werd en voor mij (chocoholic) hagelslag. Vers wit stokbrood, nog warm, lik boter en vééééél hagel. Ik droom er nog weleens van, maar mag het niet van mezelf.

  17. Prachtig, dat mutsje, ik heb er een hele tijd naar zitten kijken. Wat een werk en akl die vrouwen die dat maakten. bedankt voor het leuke verhaal erbij. Ik geniet van je logjes. Ook het verhaal over Tweka heb ik met veel plezier gelezen: Ook ik herinner me zo’n gebreid badpakje; het was blauw met rood en wit in het bovenstukje.

  18. Berthi, wat een mooie muts laat je zien, het zijn de kleuren van India. Zelf ben ik er nooit geweest, maar een reislustig nichje is er een half jaar geweest en ook bij deze mensen gelogeerd.
    Ik ben zo’n muts die zelf nooit op vakantie ga.
    Ik vind het leuk om jullie verhalen allemaal te lezen, dus daar doe ik het mee.
    Groetjes.

  19. @audrey, ach ja, ik ben niet goed wakker vandaag! (^_^) Ik blijf in dromenland!!
    Langzaam begin ik te ontwaken en herinner me het mailtje van je over het adres wat je noemt. Coen Eggen ken ik niet, maar andere namen van de website wel. Ik moet toch maar eens richting het diepe zuiden gaan! 🙂
    De website is bij lange na nog niet compleet. Ik heb altijd een hekel aan websites die ‘under construction’ zijn, zoals deze website.
    Ik maak je link eventjes aanklikbaar voor de andere lezers:
    http://www.primitiveart.nl/
    Een weblog is fantastisch om elkaar te informeren, te stimuleren en enthousiast te maken voor verschillende handwerken!!
    O jee, ben je aangestoken met het Juul- syndroom???? ROTFLOL
    @basje, fijn dat je zoon weer goed en wel terug is uit Dubai!
    Ik kan mijn bruine boterham met extra belegen kaas ook niet missen!!!
    Stroopwafels, dropjes, speculaas… allemaal verrukkelijk!! Maar……. pure chocolade is nog lekkerder, vooral bij een kopje koffie!!
    @ineke, wat jammer dat deze jurk met zo’n bijzondere herinnering weg is!

  20. Ohhhhhhhh wat mooi! Nou ben ik echt toch wel een beetje jaloers om die mooie muts!
    Je ziet hier tenminste dat ze echt zijn. Tegenwoordig kun je kant-en-klare geborduurde spiegeltjes kopen, maar die zijn veel te regelmatig. Juiste deze hebben iets speciaals.

  21. Om de hoek bij de Rechtstraat, dan kom je in de Wycker Brug-straat (straat tegenover het station, richting Maas -kán niet missen-), en dan vind je als het station in je rug zit, FRIANDISE aan je linkerhand. Altijd poepiedruk.
    WAT is Friandise? Een pijpenlawinkeltje VOL bonbons. Handgemaakt met natuurlijke ingredienten, en daarom maar 14 dagen houdbaar. Amerikaanse en Russische presidenten hebben er van gesnoept en andere hotemetoten in de wereld, waaronder me, myself and I. Wit, melk of puur, gevuld met caramel, nootjes, creme, alcohol, vruchtjes, marsepein, u verzint het en ze hebben het. Ik heb al vele doosjes naar allerlei landen meegenomen of meegegeven, waaronder Japan, Luxemburg etc. En iedereen bedelt altijd om méér.
    Kijk, het wordt steeds aantrekkelijker om Mtr en mijn pot thee aan te doen…

  22. Ineke: gelukkig heb je nog een foto van je mooie jurk. Heb ook veel rondgestruind op de Marché au Puces, vlooienmarkt!
    Hollandse pot: APPELMOES!
    Trakteer jezelf eens op een warm bolletje brood, lik boter en dan NUTELLAAAAAA. Ohh. Hemels. Echt, het paradijs is hier hoor, zomaar om je heen, in je keukentje.
    Och, over eten gesproken. Er kwam eens een oudere dame bij mij, met echt wit haar. Ze had een fuchsia-vest aan, en het stond zo mooi. Haar vriendin begroette haar en zei liefhebbend: Jij bent vandaag net zo’n framboos met een toef slagroom erop.
    De dame wist even niet hoe ze kijken moest: lachend of met beledigde oogjes.

  23. @Audrey: appelmoes is niet typisch nederlands.
    Een vriendin van mij verzeilde ooit in een Amish-dorp in de USA. (Amish is strenge sekte, die nog leven zonder electriciteit en nog in paard en koetsje rondrijden als in de 18e eeuw). Zij kocht dus de plaatselijke handgemaakte delicatesse “apple-sauce”, sjouwde met het kleverige glazen potje naar Nederland, vliegtuig in, trein in, taxi in, om thuis tot de ontdekking te komen dat ze met een jampotje appelmoes (peperduur!!) had rondgestruind, haha.
    En ook in la douce France kennen ze “compôte de pommes”!
    Speaking about appelmoes: ik had een tante, die over iemand heel verontwaardigd kon zeggen: “ze is nog te beroerd om appelmoes voor haar man te maken!” Nou vindt mijn DH appelmoes helemaal niet lekker, dus ik maak het ook zelden 🙁

  24. Ineke: ben je dus ook niet beroerd…
    In Indonesie hadden wij 2 apen, achter in de tuin. Een keer in de zoveel tijd mochten we wat bestellen uit NL. Dat werd dus inderdaad rookwordt, Zwitserse kaas (uit zo’n geel kartonnen strooidoosje, of rood), blikken vol appelmoes etc. De apen voerden wij altijd de laatste restjes: appelmoes aan de vinger. Ze vonden het heel erg lekker. Manga (hier zeggen ze mango) en banaan uit eigen tuin vonden ze ook lekker.
    We hadden ook een arend met iets aan zijn poot, en een eekhoorn, hondjes, visjes. Mijn vader bracht altijd gewonde dieren mee naar huis. Toen ze overgeplaatst werden zijn de dieren naar een goede dierentuin gebracht of naar vrienden.
    Kijk, Corrie, hoe jouw welkomstdiner voor jouw Jan een log over een Indiaas mutsje kan brengen naar apen en appelmoes via sjokolaaaaa. Daar zit logica in.

  25. Berthi, wat een verrassing zo’n muts in je brievenbus. Mooi borduurwerk! En erg leuk met die spiegeltjes.
    Corrie en Audrey, de gewone Hollandse kost smaakt mij ook erg goed. Helaas geen zuurkool. Na thuis komen van vakantie is dat ook zo lekker, andijvie met bal…..

  26. @Marianne, je mag zo vaak komen kijken naar het mutsje als je wilt!! (^_^)
    @audrey, handgemaakte bonbons….. nu kan ik de verleiding bijna niet meer weerstaan…. !! (^_^)
    Appelmoes? Ik zou haast zeggen: wie eet er tegenwoordig nog appelmoes?
    …. altijd lachend kijken, is mijn advies!!
    @ineke, aparte aankoop van je vriendin! (^_^)
    @audrey, zelfs in Indonesië kan men niet zonder de Hollandse pot!! (^_^)
    Jullie tuin was een dierentuin! (^_^)
    Mijn (stads)kinderen zeggen nu al regelmatig dat wij een dierentuin hebben… en dan noemen ze al het ongedierte op!!! (^_^) (^_^)
    @Corrie, alles goed gegaan met de terugreis van manlief?

  27. Met sju met uitjes… En door de andijvie eeeeventjes een scheutje wijnazijn.
    Ik houd wel van zuurkool maar kan het al 30 jaar niet eten. Komt zo: Peet moest in dienst naar Noord-Duitsland, het gebied waar hij en zijn eenheid ingezet moest worden in geval van oorlog tegen een Russische aanval. Dat was in de koude-oorlog tijd. De keukenwagen, met etensvoorraad verongelukte wegens gladheid. Die kwam van het talud af en alle voorraad kwam bloot te liggen en wilde varkens aten het binnen de kortste keren op. Het enige wat hen restte was de zuurkool die in plastic tonnen zat, die hadden de varkens niet open gekregen. Toen heeft Peet met zijn makkers 2 weken lang ’s ochtends, ’s middags, ’s avonds, ’s nachts zuurkool moeten eten. Dat was héééééél lekker, zegt Peet, de eerste keer, maar werd met de dag minder.
    Zodoende.

  28. @audrey, overal waar ’te’ voor staat is niet goed!! Zuurkool vind ik heerlijk. Helaas denken de kinderen daar anders over. Conclusie: wij eten zo ongeveer één keer zuurkool in de wintermaanden! Jammer, maar waar!!

  29. Goed, kom jij naar Mtr. Etnootjes kijken met je nieuwe muts op, zorg ik voor bonbons met vooruit die koffie, ik de thee. Maak jij zuurkool. Corrie, kom je ook?

  30. Ben altijd dol op al die Indiase kleuren. Zo vrolijk. Gelukkig stond er onderaan de log een foto van de voorkant van het mutsje, want ik snapte eerst niet hoe het zat.

  31. Leuk om te zien dat je mijn verhaaltje bij het mutsje uit India in je log (15 mei) hebt gezet.
    Ook leuk dat iedereen het een mooie aanwinst vindt, dat zal ik aan mijn broer doorgeven, het zal hem plezier doen.
    Hij verblijft alweer vijf maanden in India en ik hoop dus dat hij af en toe nog wat moois aan handwerk ontdekt.

  32. Hallo Josefien,
    Leuk dat je een reactie hebt geplaatst. Natuurlijk, zou ik zeggen, heb ik je informatie erbij gezet. Dat maakt het zo boeiend!
    Vijf maanden in India, dat is niet niks. Hij zal zeker nog wel eens mooi handwerk voor je meebrengen. Je broer heeft smaak en weet de weg inmiddels in India!

  33. Dag Berthi, een paar weken geleden kwam ik je naam tegen in de krant n.a.v. je collectie Chinese kindermutsjes. Dat stemt blij want kennelijk zijn er nog een paar mensen die serieus bezig zijn met textiel te verzamelen. Hoe serieus ik dat doe mogen anderen beoordelen, ik weet allen dat het een levenslange passie is die zo tussen mijn 12de en 14de virusachtige vormen aannam en nog steeds (ik ben nu 58) doorwoekert. Het heeft in elk gev al een collectie van een 600 stuks vaak spectaculaire textilia uit Afrika en Azie opgeleverd, waaronder ook een 40 tot 50 stuks Banjara. Vorig jaat heb ik uit een particuliere Indiase collectie een 30 stuks kunnen kopen. Verder uit de collectie van Michael Beste in Baden-Baden nog een paar topstukken verworven. Michael is de kenner bij uitstek, met alleen al aan Banjara een 1000 stuks in bezit.
    Dit najaar staat een lezing van mij op het programma over de Banjara, in Maastricht.
    Overigens hou ik op verzoek wel vaker middag- of avondvullende lezingen, met uiteraard de textiel live bij me, voor niet te grote groepen.
    Ik las in een van de reacties iets over reizen middels zo’n net verworven mutsje:Ik heb zelf een rug die al heel lang volledig over zijn houdbaarheidsdatum heen is dus ik heb nooit gereisd. Voor mij is textiel altijd een vervangend resimiddel geweest, een reden om me te verdiepen in die andere cultuur.
    Als er iemand is die t.z.t. een lezing wil bijwonen, of er zelf, voor een groep van maximaal 20 personen, een wil organiseren hoor ik dat wel.
    (gcceggen@xs4all.nl)
    Succes verder, en gewoon genieten.
    Coen Eggen

  34. @Coen Eggen, ontzettend leuk om hier een reactie van je te lezen. Ik stuur je nog een email.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *