Vernaaide linten



Vernaaide linten zijn geborduurde linten die onder de batisten bovenmuts van de Marker vrouw werd gedragen en ze schijnen een beetje door. Er werd veel aandacht besteed aan deze linten ondanks dat je ze nauwelijks zag. Iedere vrouw had er een aantal in haar bezit, soms wel een dozijn of meer, en ze werden geregeld bij het zetten van de kap verwisseld. Er waren ook linten die bij bepaalde hoogtijdagen behoorden. Ze zijn bijna altijd met zwarte zijde of D.M.C. garen geborduurd op wit linnen. Zo’n lint is ongeveer 50 tot 60 cm lang en aan de beide uiteinden zijn de initialen in Friese letters geborduurd. De oudere linten zijn vrij smal, later zijn ze breder geworden en met nieuwe randen. Dat zijn de zogenaamde naamlinten, die bij hoogtijdagen werden gedragen en hun motief dan ook meestal ontlenen aan een Bijbels onderwerp. Zo zijn er bijvoorbeeld: engelenlint, Adam en Eva, de Druivendragers, Geloof, hoop en liefde. Andere naamlinten die ook door-de-weeks werden gedragen zijn: driekronenlint, poppenlint, kraaienlint, sterrenlint, klokkelint, drakenlint.





De jonge vrouw droeg zo’n Bijbels naamlint het eerst wanneer zij haar belijdenis deed. Later werd het de gewoonte om het ‘Geloof, hoop en liefde’ lint te dragen. Na die dag werd het lint weggelegd, tot zij de bruid was. Dan droeg zij het met het aantekenen en op de tweede zondag, wanneer zij met de bruidegom ter kerke ging. Met de trouwplechtigheid, werd het naamlint vervangen door een smal lintje. Na het trouwen werden de naamlinten met Pinksteren en Pasen gedragen. De Marker vrouw was trots op haar lintenvoorraad en zij hield nauwlettend in de gaten dat haar patroon niet werd nagemaakt.



41 gedachten over “Vernaaide linten

  1. Wat is dat toch mooi (dicht) borduurwerk, he!! Jammer toch dat het onder de muts vrijwel verstopt zat!
    Het onderste ‘cartouche’ vind ik mooi, en om de engelen moet ik altijd een beetje lachen. Die koppies en pootjes :-).
    Moest er juist van de week aan denken en heb zin om met deze motieven te borduren (voor het nieuwe thema?).

  2. Heel mooi die linten Ik geniet als ik zit te kijken en te lezen . Als dit nu het nieuwe thema is dan weet ik vast al wel wat.

  3. Iedereen zit alweer te popelen om aan iets nieuws te beginnen .
    En wat een prachtig borduurwerk bij de klederdrachten . Marken heeft ook wel een heel mooie klederdracht , heel kleurig .
    En hoe Marken zich tooide bij de Oranje feesten . Zoveel boeken zijn er al verschenen over de diverse klederdrachten hier in Nederland en nog is er zoveel waarvan we nog niet op de hoogte zijn .
    Ik zit er aan te denken hoeveel werk het niet was om zich aan te kleden , op te tuigen !
    Fijn dat je een mooi onderdeel van de dracht uit Marken liet zien .

  4. Een heel mooi artikel Berthi en wat een mooi kant aan de muts. Het lint was dan wel gedeeltelijk verstopt onder de muts maar ik denk dat de vrouw “voelde”dat ze het droeg ze had het ook heel bewust gekozen.Het was ook niet haar bedoeling om te showen denk ik het hoorde volgens haar zo. Ik zal toch binnenkort de boeken die ik heb over klederdrachten eens door gaan lezen. Berthi je brengt weer heel wat te weeg, wordt er dus (weer ) niet gepoetst.

  5. @Gerrie, op Marken zie je steeds minder vrouwen in dracht. Voordat je aangekleedt bent, is er enige tijd verstreken. Als de dames in dracht naar het ziekenhuis moeten voor een onderzoek, dan geven zij van tevoren aan dat zij extra tijd nodig hebben voor hun kleding. Sommige dames hebben speciale kleding gekocht, voor het geval ze naar het ziekenhuis moeten.
    Op het bovenste vernaaide lint zie je het wapen van Amsterdam. Het is heel goed mogelijk dat deze Markense dame als dienstbode in Amsterdam werkte.
    De Marker dracht is de moeilijkste dracht van Nederland. Je hebt zoveel verschillende onderdelen, voor zoveel speciale gelegenheden. Eigenlijk zou er een nieuw boek geschreven moeten worden over deze dracht.

  6. @Henny, de Marker vrouw was trots op haar lintenvoorraad en het was niet nodig om hiermee te pronken. Zij wilde juist dat het niet nagemaakt werd.
    Denk bijvoorbeeld aan maandag, wasdag. Je moest oppassen dat je buurvrouw niet het patroon zou natekenen als je lint hing te drogen aan de waslijn.’Afkijken’!! Daarom heten de geborduurde randjes op de Marker merklappen ook wel ‘afkijkjes’.

  7. Dag Berthi, schrijf jij dat nieuwe boek ? Of een boek met de verschillende patroontjes. Lijkt me erg boeiend. Wat een prachtige linten. Zou het niet leuk zijn om daar een verzameling van te starten…Zo interessant ook omdat ze allemaal verschillend zijn. Zouden ze eigenlijk wel in de (antiek)handel te vinden zijn? Wat een mooie dingen toch allemaal….

  8. @Sylvie, ik wil dit jaar beginnen aan een boekje over merklappen, dat al jaren op de plank ligt. Het wordt de hoogste tijd dat dit boekje eindelijk verwezenlijkt wordt.
    Als iemand anders tijd heeft voor Marken…??? Ik heb al eens aan verschillende mensen gevraagd om het boek over Marken te schrijven, maar helaas tot nu toe niemand die er voor wil gaan. Kost teveel tijd, krijg ik altijd te horen.
    De vernaaide linten zijn steeds moeilijker te vinden en als je ze tegenkomt hangt er tegenwoordig een mooi prijskaartje aan. Maar er zijn mensen die een aantal linten in hun verzameling hebben. Op zich zou je hier al een klein boekje over kunnen schrijven, met patronen erbij. Wie voelt zich geroepen….??

  9. Zal idd veel werk zijn. Tegenwoordig heb je klederdracht boeken die van elke klederdracht een paar blz. behandeld. Dat is eigenlijk te beknopt.
    Wel zou het een idee zijn om het uitgebreide boekje van Maria v Hemert te herdrukken met dan mooie kleuren foto’s extra erbij.
    Want op zich staat er in dat boekje heel veel informatie.
    In oude Ariadnes (1974) en HzG is ook informatie over Marken te vinden.
    Ik dacht dat het ‘afkijkjes’ heetten omdat een merklap een voorbeelddoek is/was. Maar idd er mocht niet afgekeken worden :-)).

  10. Berthi, moet je doen hoor, want er kunnen niet genoeg boekjes over Merklappen uitkomen. Zeker in Nederlands en over Hollandse lappen.

  11. ik kan me voorstellen dat een mooi vernaaid lint voor de vrouw aanvoelde als een mooi stuk lingerie, niemand ziet het maar jij wéét dat je het draagt. Ik heb geen tijd voor een boek hoor 🙂 maar er staan wel een of meerdere linten op mijn lijstje maakdingen. Wat misschien wel leuk is: een thema weekje Marken organiseren, dan schrijven we (degenen die mee willen doen) die week alleen logjes over Marken en gebruiken onze eigen boeken als bronnen. hebben we zo bij elkaar toch een leuk geheel. Ideetje om eens nader uit te werken?

  12. @marcella, prima idee. Ik wil nog zoveel van Marken laten zien. Voor informatie maak ik natuurlijk ook gebruik van mijn boeken en van horen vertellen!! Daar kunnen we het 20 januari over hebben? Jij komt dan toch ook?

  13. mooi he, die linten.
    en dat de mensen er toendertijd, tijd voor hadden is niet te begrijpen.
    nu met alle luxe machines, hebben wij nog niet eens tijd om één sok te breien. :P)
    ik zelf, verzamel heel veel over de urker klederdracht.
    toen bertie het over de urker sokken kreeg, kwam ik tot de ondekking dat in ieder boek/artikel, heel veel verschillende dingen worden behandeld. en van ieder ding maar een klein stukje.
    ieder ding heeft een hele geschiedenis, en schrijvers willen vaak een totaal plaatje geven.
    op die manier wordt er veel weggestreept.
    al het uitzoeken en studeer-werk, schrikt de mensen af om een boek te maken.
    alleen van deze linten kun je al een flink boek maken.
    als ik ooit nog eens tijd krijg…..
    nee, toch maar niet.
    alleen het zoeken naar het patroon van de urker sok was al veel werk, en nog niets gevonden.
    zelfs geen duidelijke foto.

  14. @salamander, het speurwerk alleen al kost gigantisch veel tijd, vervolgens het schrijven en vindt dan maar eens een uitgever die het boek wil uitgeven!! Je krijgt altijd te horen: de doelgroep is te klein, er is geen geld mee te verdienen. Die ervaring had ik ook met mijn boekje over mangeldoeken. Dan zit er niets anders op om het in eigen beheer uit te geven!

  15. @Marijgje, ik ga proberen om wat vaker een handwerk uit mijn eigen verzameling te laten zien, met toelichting!

  16. Berthi moet je doen!!!
    Ik wist hier echt helemaal niets van!! Leuk om dit te lezen en om die mooie linten te zien. De Engeltjes zien er een beetje vreemd uit. Zien die er altijd zo uit?? Het lijkt wel op iets heel anders!!
    :o)

  17. Zo werden de gehaakte mutsjes van Bunschoten Spakenburg ook goed bekeken tijdens de preek in de kerk konden ze thuis nagehaakt worden.

  18. dit is helemaal nieuw voor mij.
    wat zien ze er prachtig uit.
    waarom heten het eigenlijk vernaaide linten?

  19. @Henny, dank je voor de toevoeging! Ik kan me heel goed voorstellen dat men in de kerk van Bunschoten/Spakenburg goed keek naar de patronen van de gehaakte mutsjes.
    Op Marken werd in de kerk ook ‘afgekeken’!
    Ik vraag me af of de mensen iets mee kregen van de kerkdienst?:-) Ze wilden iedereen zo goed mogelijk in de gaten houden en vooral kunnen ‘roddelen’ wie er wel en wie niet in de kerk zaten!:-) Dat waren nog eens tijden met belangrijke zaken!:-)

  20. Toen ik dit allemaal las , dacht ik ook even aan de gehaakte kapjes uit Spakenburg en Bunschoten .
    Proberen wij ook niet iedere keer iets na te maken . . . .?

  21. @Wilma, ik heb meerdere voorbeelden gezien van engeltjes en die zien er inderdaad meestal een beetje ‘apart’ uit. Ik vermoed dat het te maken had met het linnen waarop je borduurde. De engel moest passen op de breedte van de stof.
    Daarnaast moest het patroon tussen de ‘legger'(= de diagonalen) en de ‘bon'(= de driehoekige vakken ertussen) komen.

  22. Ja zeker Gerrie ik wil het wel toegeven ik maak ook dingen na, of begin in ieder geval met het idee van een ander.Als ik niet al dat moois van anderen zag was mijn fantasie ook snel uitgeput.
    En dan dat naar de kerk gaan. Waarom moest je in het voorjaar en in het najaar in het nieuw. Ik vind nog steeds dat de reden was dat er anders over gesproken werd dat je niet netjes genoeg was.Mijn oma hield zich er ook erg aan ja want dat hoort zo zei ze dan.

  23. @…., gelukkig zijn de ‘regels’ veel losser geworden en wordt er veel minder op je gelet zodat je meer je eigen keuzes kunt maken! Wij blij!!

  24. Nou gelukkig wel, anders had ik mij regelmatig in de nesten gewerkt.
    Heb veel van dat ‘spiedende’ meegemaakt in mijn geboortedorp Huizen.

  25. dank je voor de toelichting. op scheveningen zie je een enkele keer ook nogde oorspronkelijke klederdracht, ik vind het heel bijzonder.
    op wieringen, waar ik mijn jeugd heb doorgebracht had je dat toch volgens mij niet, terwijl het wel lijkt of de klederdracht een beetje de dracht was van het vissersvolk, of zit ik er nu helemaal naast?

  26. Noor nu je het zegt, denk het ook. Mijn geboorte dorp was ook een vissersdorp, net als Spakenburg/Bunschoten/Marken.
    In die kleine gemeenschappen was het zeer behoudend. Ze trouwden niet met van buiten af.

  27. Nou Berthi, je hebt vandaag weer heel wat los gemaakt bij ons. Ik heb net op een trapje gestaan om het boekje waar Maranne\m het over had op te zoeken.Ik heb het stukje over de vernaaide linten gevonden. En dan moet je wel even verder kijken hé! Het idee van Marianne m vind ik wel een goeie! Nieuwe foto’s in kleur erbij. De tekst is inderdaad uitgebreid. Trouwens…zijn dat linten die jij zelf hebt die je liet zien?Ik vind dat wit borduurwerk ook erg mooi wat in dat boekje staat. Wel heel erg veel werk!!!

  28. @Marijna, dit zijn linten uit mijn eigen verzameling. Het boekje van Maria van Hemert pak ik er heel vaak bij! Het geeft goede en duidelijke informatie.

  29. Mooie drachten met streeksieraden zie je vooral op plaatsen waar men het goed had. Kijk je naar Brabant en Limburg dan zie je sobere, sombere dracht.

  30. Wat is het toch dat die oude klederdrachten ons zo trekt. Zelf heb ik ook een (kleine) verzameling van staphorst en volendam. Heb er ook een flink aantal boeken over en verzamel alle patronen die ik maar kopen/krijgen kan. Marken is mijn favoriet om zijn prachtige kleuren en borduurwerk.

  31. wat een wetenswaardigheden komen over me heen vanochtend, ik ben ?achter ? met he lezen van de logs, (waar had ik het zo druk mee~?????) mooie linten

  32. denk datna je log over de vernaaide liten de folklore wel eens favoriet kan worden,

  33. Wat ontzettend mooi om weer andere patronen van vernaaide linten te zien dan waar ik zelf mee aan het borduren ben. Heb inmiddels al zo’n 14 verschillende vernaaide linten op mijn lap staan en wil deze linten ook graag borduren. Heb je er een patroon van of wil je ze maken, zodat deze op op mijn rol kunnen. Uiwisselen kan natuurlijk ook.

  34. Hallo,
    Via Google kwam ik op deze weblog en ik vroeg me af als jullie miss. weten waar ik dit soort lint/kant kan inkopen.
    Ik wil dit gebruiken voor een project en heb vele meters nodig.
    Overal op internet vind ik wel amateuristische sites (marktkoop-handelaren) welke veel kant aanbieden maar dit allemaal in 2 tot 5 cm breed graag wil ik breder liefst rond de 10, 12cm breed hebben.
    Het moet veel klasse hebben op het gebied van afwerking.
    Alvast bedankt,
    BJ

  35. Hallo Marken,

    Na paar avonden gestudeerd hebben op de Vernaaide Linten van Marken die wij prachtig vinden zoeken wij de print van Amsterdam maar dan in hoge resolutie.

    Met vriendelijke groet,
    Jim

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *