Waarom heet een theedoek een theedoek?

Geplaatst op door

In het Eindhovens Dagblad staat de rubriek Vraag van de dag.
Eens werd de vraag Waarom heet een theedoek een theedoek gesteld.
Sanny de Zoete gaf het volgende antwoord:
In de 18e en 19e eeuw dronken deftige dames dagelijks thee uit fraaie porseleinen kopjes. Ze wasten de kopjes zelf af omdat ze de handen van de dienstmeiden daar te grof voor vonden. En ook de ruwe afdroogdoeken vonden ze niet geschikt.
Dat afwassen deden de dames in een bakje warm water in het theebuffet. Het afdrogen gebeurde met een zeer verfijnde damasten doek. De doek werd alleen voor de theekopjes gebruikt, vandaar de naam theedoek. Een naam die nooit meer verdwenen is.

Op de foto zie je een theedoek die geweven is door Van den Acker, speciaal voor het Boerenbondsmuseum.

30 gedachten over “Waarom heet een theedoek een theedoek?”

  1. Ik dacht toen ik de titel rechts in de kolom zag staan…, weer een raadseltje?
    Maar gelukkig niet, en op deze vraag had ik ’t antwoord ook geweten. ;oP LOL
    Ik gebruik m’n theedoeken tegenwoordig niet zo vaak meer voor het afdrogen van de afwas, dankzij de machine.
    Wel gebruik ik een zachte theedoek om m’n brilleglazen te poetsen, en ik gebruik ook theedoeken om m’n borduurwerk in wording (WIP) in te bewaren.
    :o)
    … en nu ga ik je linkjes nog even langs…
    :o)

  3. Mooi verhaal , van nu af aan bekijk ik de theedoek , die ik dagelijks ter hand neem , met andere ogen .
    Ik koop nooit zomaar een theedoek , altijd kijken of er nog iets bijzonders is .
    Dat maakt de afwas toch een beetje aangenamer . Er ligt altijd een enorme voorraad in mijnkast . In de museum winkel van het Mauritshuis zag ik ( lang geleden )prachtige theedoeken , zo mooi .
    Had ik toen maar tot aankoop besloten .
    Plannen waren er om weer eens gauw dat mooie museum te bezoeken .
    En dan komt het er niet van .
    Theedoeken zijn ook leuk om cadeau te doen .
    Ik gebruik ze soms als verpakking .
    Cadeau ingevouwen in een mooie theedoek .
    Er zijn tegenwoordig ook ronde theedoeken .
    Ik hoor er weinig meer over .
    Zou het wel bevallen . Je kunt nooit meer iets doen met een tipje op moeilijke plekjes drogen .
    Bovenstaande theedoek lijkt een beetje op de bekende pompdoeken en de buitenrand hetzelfde geweven .
    Pompdoek hing meestal bij de pomp vroeger ?Je zag ze ook veel gebruikt worden op het platteland .

  4. Ben ook heel benieuwd hoe de theedoek er in zijn geheel uit ziet.

  5. Leuke informatie!
    Bij een uitzet hoorde vroeger verchillende soorten droogdoeken, liefst 24 stuks van elk, wafeldoek die erg grof was en van fijn en zacht materiaal. Volgens mij waren er vier verschillende soorten elk voor een ander doel. Ik heb nog van die hele oude met rode randen van begin 1900-1930 in mijn linnenkast liggen, die zijn duidelijk niet vaak gebruikt.

  6. Gerrie, dat vind ik nou ook, dat een mooie theedoek de afwas aangenamer maakt 😉
    Verder gebruik ik mooie theedoeken om mijn handwerkjes in op te bergen, ik koop ze er vaak speciaal voor. tsja, je houdt van textiel of niet 😉

  7. Ik zal een nieuwe foto van het middenstuk maken. Vandaag kom ik daar niet aan toe. Even geduld.
    Marian’ne m, het is een nieuwe theedoek die ik van mijn schoonmoeder cadeau heb gekregen. Zij had een bezoek aan het Boerenbondsmuseum gebracht.
    @Gerrie, ik kreeg zo’n ronde theedoek eens cadeau bij een tijdschrift. Het ziet er leuk uit, maar niet praktisch.
    @Marianne, in die oude handdoeken waar jij het over hebt, staat vaak in een zijrand de naam geweven waar die doek voor gebruikt werd.

  8. wat een leuke thee doek. Ik herinner me de verschillende doeken van vroeger , een wafeldoek voor de wastafel plus een ruwe handdoek, rode of blauwe geruite “pompdoeken” voor in de keuken, grof geweven witte theedoeken met randen en fijn elinnendoeken voor het glaswerk , wat veel kastruimte hadden ze dan ook nodig

  9. Heel mooi zo’n oude theedoek.
    Tegenwoordig heb ik altijd van die moderne doeken…..met cafè erop!!
    :o)
    Wat een goed idee om je handwerkjes in een theedoek te bewaren!!
    Zal er eens een paar mooie ‘oude’ voor kopen!!
    LOL!!

  10. Een theedoek heet een theedoek omdat ie geen vaatdoek heet!!! Flauw grapje , mooi om al die wetenswaardigheden te lezen , blijf ze maar lekker door geven Berthi!!!
    Marlies

  11. Leuke log! Een paar weken geleden kocht ik in het Textielmuseum nog pompedoeken in blauw en rood met een ingeweven design-vrijheidsbeeld. Voor onze zoon, die binnenkort wat vrienden en een nichtje in New York gaat bezoeken. Handig mee te nemen cadeautje. En vol hollandse nostalgie!!
    Kocht laatst bij Albert Heijn ook leuke donkerrood geruite theedoeken. Droogt inderdaad véél aangenamer af, tenslotte tellen psychologische effecten óók!
    Leuk de stoffen uit de Van den Acker fabriek. (Ik ken nog een dochter van kostschool). Heb zo’n oortjesfauteuil, bekleed met een “moderne” stof altijd al leuk gevonden. Gaat er vast nog eens komen.
    Klassiekers blijven mooi!

  15. leuk de verhalen achter de verschillende droogdoeken.
    ik ben afgelopen week de winkel van Sanny de Zoete (Delft) binnen gelopen. wat een bijzondere doeken heeft ze!

  16. Er is een groot verschil tussen theedoeken , te dun !, dan is ie zo kletsnet, te dik! dan is het moeilijk in een klein portglaasje! Deze ziet er erg leuk uit.

  17. Ik ben vandaag nog eens achterin de linnenkast gedoken om mijn oude theedoeken beter te bekijken. Ik heb helaas geen ingeweven randen, maar gewooon hele saaie. Geen afbeeldingen, alleen maar fel rood aan twee kanten en aan de andere kanten minder fel. Wel van verschillenden kwaliteiten. De meeste van heel grof wafeldoek, die duidelijk nooit gebruikt zijn omdat ze zo stug zijn denk ik, dan die minder dik zijn maar nog steeds een wafelstructuur hebben, zachter aanvoelen. Dan waar rode draden zijn geweven tot grote blokken, die hebben ook van die rode dikke strepen aan de zijkanten. Die zijn van katoen en de andere zijn heel zacht en zijn van flanel. Ik heb het jaartal geschat aan de hand van wie ze zijn geweest, maar het kan ook best 1940 zijn geweest. Het is van mannen geweest die lang in Indië hebben gewerkt/gewoond en geboren zijn in Den Haag. Mijn moeder paste op hun huis en mocht daarna toen ze trouwde daar blijven inwonen in ruil voor eten te koken. Ze heeft die spullen allemaal geërfd omdat de ‘jongeste’ man geen kinderen had en haar beschouwde als een soort dochter. Mijn dochter en ik (daarvoor mijn moeder en vader) gebruiken nu nog steeds iedere dag die handdoeken die bijna na zoveel jaar een aan het verslijten zijn (alleen de zijkanten, de rest is nog steeds heel na pak weg 70 jaar gebruik?): wit met hele dunne randen als blokken. Oersterk dus.

  18. Marianne L, dat is heel interessant en mooi een verhaal er achter. Het is toch een stukje textiel geschiedenis daar achter in je kast :-)).

  19. ik gebruik tegenwoordig niet zoveel theedoeken meer.
    maar verschil is er wel degelijk.
    zelf gebruik ik altijd DDDD-theedoeken.
    deze krijg ik ook ieder jaar kado van mijn schoonmoeder voor mijn verjaardag.(van die mooie met allerlei afbeeldingen erop)
    de nieuwe doeken gebruik ik altijd om mijn gasfornuis mee af te dekken als ik het na het koken schoongemaakt heb.
    vind ik gewoon leuk staan.
    mijn moeder heeft eens een zooi van die wafeldoeken bij de c1000 gekocht.
    c1000 had een grote partij opgekocht en ze gingen toen over de toonbank voor 1 gulden.
    ze heeft nog op voorraad.
    aantal jaren geleden, bij de verhuizing heb ik er een flink aantal laten verdwijnen.
    maar ze blijkt een grote inkoop gedaan te hebben.
    en ze drogen voor geen meter.
    bij de vrouw waar ik iedere dinsdag schoonmaak, liggen ook van die ondroogbare doeken in de kast.
    gelukkig hoef ik daar niet af te drogen:P

  20. Leuk om jullie theedoeken verhalen te lezen.
    Persoonlijke verhalen zijn en blijven toch altijd het leukste!!

  26. Dit klopt niet!!!!!!!!
    Vroeger in de middeleeuwen maakte men thee doormiddel van alle kruiden en specerijen in een doek te deponeren, vervolgens goot men daar het kokend hete water overheen. Dit vingen ze vervolgens op in een theepot

  27. Nooit geweten dat er nog zoveel te vertellen is over de theedoek.En op 2 april mag ik de tentoonstelling openenen van geborduurde theedoeken in Goes.

  29. Geniet ervan op 2 april Marijtje.
    Je mag trots zijn wat je met “jouw” theedoek allemaal hebt losgemaakt.
    Ik heb met veel plezier gewerkt aan mijn twee theedoeken met als basis jouw idee.
    met vriendelijke groet,
    Jacqueliem

  30. Wat leuk om hier te lezen over de theedoek van Marijtje Ceelen.
    Jaren geleden de theedoek bewonderd en bewonderd en nog een keer bewonderd in de HzG, met de bdoeling er ooit één te maken. Geschikte theedoeken gezocht die toen moeilijk te vinden waren. Haar naam is altijd in mijn gedachten gebleven verbonden aan de theedoek !!!;-)
    Veel succes met de tentoonstelling !!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *