Paleis Soestdijk 1


Een bezoek aan Paleis Soestdijk stond al een behoorlijke tijd op mijn lijstje. Aangezien binnenkort waarschijnlijk besloten wordt wat de bestemming van Paleis Soestdijk wordt en daardoor de deuren voor het publiek dichtgaan, was er haast geboden. De datum werd geprikt en zo vertrok ik op 23 juli in de vroege ochtend naar Baarn.


Onvergetelijk zijn de feestelijke defilés die op Koninginnedag door de voltallige koninklijke familie op het bordes werden afgenomen tijdens de regeerperiode van koningin Juliana. De traptreden kwamen vol met bloemen te liggen.


Prinses Wilhelmina bewoonde een gedeelte van het paleis en wilde niets afstaan waardoor de prinsesjes van koningin Juliana en prins Bernhard allemaal op één kamer sliepen.


Een gedeelte van de achterkant van Paleis Soestdijk. Het rode zonnescherm van de werkkamer van koningin Juliana is naar beneden.


De beelden van koningin Juliana en prins Bernhard zijn vervaardigd door Kees Verkade en op 19 mei 2009 onthuld door koningin Beatrix.


De eetkamer van het gezin.


Gezellig met z’n allen aan tafel. De hond heeft ook trek.


De bibliotheek. Koningin Juliana hield niet zo van poëzie, haar voorkeur ging uit naar biografieën. Voor de ramen wilde koningin Juliana geen vitrage, ze had er een hekel aan. In de bibliotheek wilde prins Bernhard wel gordijnen. Zodra hij ’s avonds binnen kwam, sloot hij de gordijnen.

De biografie van koningin Juliana door sociologe Jolande Withuis verschijnt op 27 oktober 2016.


Deze lamp in de gang is gemaakt door Lalique en werd in 1937 cadeau gedaan door het corps diplomatique.


Roetsjen van de trapleuning.


De kanonnenkamer. Koning Willem II liet replica’s van de kanonnen maken en de kinderen mochten in de tuin met losse flodders op elkaar schieten. Eerst stonden de kanonnen in een ovaal geplaatst op het tapijt. In de jaren vijftig van de vorige eeuw heeft prins Bernhard de kanonnen allemaal voor het raam geplaatst, hij kon de pers wel schieten die allemaal voor het hek stonden.

Dit is de eerste serie foto’s van mijn bezoek aan Paleis Soestdijk. Deel twee volgt een dezer dagen. Wil je een bezoek brengen aan Paleis Soestdijk kijk dan voor meer informatie op deze website.

Wereldwijde kleuren van vilt – Ellen Bakker


In 2012 verschenen twee publicaties van Ellen Bakker: Vilten is voor mij en Textielleeft!. De uitgave Viltpassie volgde in 2013 en een jaar later kwam TextileArt around the world. Hierna ging Ellen Bakker weer direct aan de slag met een nieuw werk. In de maand juni van dit jaar rolde Wereldwijde kleuren van vilt van de drukpers. Zoals we gewend zijn van Ellen is het wederom een prachtig vormgegeven uitgave geworden. Het boek is op kleur ingedeeld en een inspiratiebron voor de textielliefhebbers. Van meer dan 500 kunstenaars uit ruim 40 landen krijg je een indruk van hun werk. Vilten kleding, sieraden, objecten en gebruiksvoorwerpen, het komt allemaal voorbij. In totaal zijn er tien hoofdstukken waarbij elk nieuw hoofdstuk begint met een korte inleiding door één van de deelnemers over haar favoriete kleur. Deze introductie is te lezen in drie talen: Nederlands, Engels en Duits. Wil je meer informatie over de kunstenaars ga dan naar hun website die vermeld staat in het boek.


‘Wereldwijde kleuren van vilt’ begint met de kleur paars en Claudia Burkhardt zegt het volgende hierover: ‘Mijn moeder hield niet van paars en droeg deze kleur nooit. Waarom weet ik niet. In tegenstelling tot haar ben ik gek op paars, van Provençaals lavendel paars tot “deep purple”, zoals de Engelsen zeggen. De wolvezels en de zijde, die ik voor mijn werk gebruik, verf ik zelf. Blauw en rood vervloeien tot spannende tinten in de pruttelende verfpan.’


Na een introductie van een kunstenaar volgen steeds pagina’s met werk in dezelfde kleur van andere kunstenaars.


Rood is voor Leisa Rich de kleur van kracht. ‘Door doofheid bracht ik het grootste deel van mijn kindertijd door in stilte. Zoekend naar voorwerpen om aan te raken en mij op mijn gemak te stellen. Het satijnen randje van mijn eerste dekentje, waar ik van de ene naar de andere kant overheen streek voordat ik in slaap kon vallen in de enge stilte van het ziekenhuis. … Eén vuurrood satijnen jurkje met een gebloemd randje van kant was mijn favoriet. Het was gemaakt van mijn moeders werkkleding.’


Vilte Kazlauskaite gaat voor de kleur blauw. ‘Blauw is de lucht, de oceaan en de zee, de hoogtes en de dieptes. Voor het natuurlijk verven van blauw gebruik ik indigo of een mengeling daarvan met blauwhout. Blauw is mysterieus en filosofisch, het vraagt om introversie. Het maakt mij rustig. Mijn liefde voor blauw is zo krachtig dat ik in bepaalde periodes alles blauw verf.’

Verder komen de kleuren roze, oranje, geel, groen, turquoise, zwart & wit en natuurtinten aan bod in het boek. Een scala aan kleuren waar je alle kanten mee op kunt. Genoeg inspiratie om mee aan de slag te gaan.

Wereldwijde kleuren van vilt van Ellen Bakker is een mooie aanvulling op de eerdere uitgaven. Het is een heerlijk lees- kijk- en bladerboek en een inspiratiebron voor de textielliefhebber. Het boek heeft een liggend formaat van 280 x 210 mm, is een hardcover uitvoering met 168 pagina’s en een drietalige uitgave (Nederlands, Engels en Duits). ISBN: 978-90-825378-0-2. Prijs: € 29,50.

De rozendief – Inez van Dullemen


Willem Schenk is oud en ziek als hij terug kijkt op zijn jeugd en zijn liefdes. Willem was een moeders kindje, maar zij overleed toen hij nog een kind was. Zijn vader was kapitein op de Almelo, een koopvaardijschip. De meeste tijd bracht hij door op zee, maar als hij thuis was moest Willem aan de eettafel altijd naast zijn vader zitten aan zijn rechterhand, in de klaphoek, daar waar de klappen vielen. Zijn vader had weinig liefde voor zijn zoon Willem. Door de komst van zijn pleegmoeder Maat werd het er niet beter op. Op de lagere school speelde Willem veelvuldig met meisjes. ‘Wilde je een meisje zijn’, vroeg Anna, nadat Willem zijn geaardheid had opgebiecht. Nee, dat wilde Willem niet, hij was trots op zijn lichaam. Toch had hij tegelijkertijd de gevoelens van een vrouw, hij verlangde naar een man. Op den duur trouwde Willem met zijn begrijpende jeugdvriendin Anna, maar zijn gevoelens veranderden niet. Zijn geluk kwam dichterbij toen zijn wandkleden werden tentoongesteld in Parijs, hij ontmoette de veel jongere Marcel. Jaren hield deze verhouding stand totdat Marcel een andere man ontmoette. Ten slotte ging Willem weg bij Anna, maar na zijn hartinfarct pakten ze de draad van hun vriendschap weer op. Het werd tijd om de hele rommelzolder van zijn ziel op te ruimen en wat overbleef waren zijn wandkleden. Zijn laatste kleed ‘De rozendief’ toont het doorgeknipte verleden van Willem. Uiteindelijk heeft hij het maken van wandkleden het allerbelangrijkst gevonden.

Inez van Dullemen geeft op een hartverscheurende manier het leven weer van de textielkunstenaar Willem Schenk.

Postzegels ‘Jaar van het Boek’


Vandaag verschijnt het velletje Jaar van het Boek met op tien postzegels tien bijzondere boeken uit de Koninklijke Bibliotheek afgebeeld. De boeken zijn met verschillende standpunten van bovenaf gefotografeerd: opengeslagen, voor- of achterkant, de rug van het boek of rechtop staand. PostNL liet de postzegels ontwerpen door grafisch ontwerper Niels Schrader, die de omgevallen boekenkast als uitgangspunt nam. Schrader: ‘Want als je die laat kantelen, komen de boeken verspreid in een horizontaal vlak terecht. Als je daar dan van bovenaf op neerkijkt, ontstaat een landschap van boeken. Vergelijk het maar met een satelliet- of luchtfoto zoals je op Google Earth ziet. Alleen hebben nu boeken de plek van gebouwen ingenomen.’

Tevens verschijnt vandaag een postzegelvelletje met het thema 100 jaar Schiphol en een paar dagen geleden verscheen Doutzen mode & muze.

Bensdorp’s Royal Dutch Cocoa


MaaikeW:’Dit kaartje vond ik ook in Nusnäs Zweden, vorig jaar bestond Van Bensdorp cacao 175 jaar. Oprichter Gerardus Bensdorp beschouwde het als zijn missie om cacao met de gewone man en vrouw te delen: in plaats van het produceren van chocolade ging hij over tot cacaoproductie zodat de chocoladesmaak kon komen waar chocolade niet kon komen: chocolade was tot dan toe alleen voor de rijken. Generaties later bestaat Van Bensdorp nog steeds, uit mijn jeugd herinner ik me de Benco waarmee je chocolademelk kon maken. In Amerika werd Van Bensdorp geïntroduceerd in 1880, president Cleveland was een verwoed cacaogebruiker. De chocoladefabriek stond in Bussum, inmiddels 12 jaar leeg omdat productie voortgezet werd in Frankrijk. Er zijn plannen om de fabriek die als onderdeel van de Bussumse cultuur wordt gezien te behouden door o.a. ombouw tot 80 appartementen. Het merk brengt in de jaren 30 van de vorige eeuw een plaatjesalbum uit waarin 50 plaatjes kunnen worden geplakt van Nederlandse klederdrachten, het eerste plaatje is bestemd voor de Amsterdamse wezen. Dit kaartje dateert van 1907. Twee wetenschappelijke tijdschriften worden aangehaald om de cacao aan te prijzen. In 2009 is het effect van cacao nog onderzocht en dat was niet bepaald de eerste keer, voor deze studie gepubliceerd in Journal of Ethnoharmacology, 18 maart 2009, volume 122, issue 2, blz. 261-267, werden bonen van Bensdorp gebruikt. Bij ons gaat er ook altijd een doos cacao mee naar Zweden op vakantie, altijd lekker. P.S. Weet je nog dat koningin Máxima vertelde over het huwelijksaanzoek, over het schaatsen op de hofvijver maar dat zij zich vooral verheugde op de warme chocolademelk na het schaatsen, zou het deze cacao zijn geweest (royal dutch cacao)?’

De afbeelding van deze textielkaart is een advertentie uit een Engels magazine in 1907.

Klederdrachtmuseum in Amsterdam – Herengracht

Afgelopen zaterdag bracht ik een bezoek aan het Klederdrachtmuseum in Amsterdam. Het museum bevindt zich in een 17e eeuws grachtenpand aan de Herengracht en telt zeven kamers die geschilderd zijn in de voor een bepaalde regio kenmerkende kleuren en motieven. De dracht van Marken, Volendam, Urk, Spakenburg, Zeeland, Hindeloopen en Staphorst bewonderde ik en via een app volgde ik de audiotour. De mooie stijlkamers zijn te bereiken via smalle trappen. Je moet dus niet slecht ter been zijn, want een lift is er niet.
Ik maakte enkele foto’s in het museum om je een indruk te geven.


Hindeloopen. Getrouwde vrouwen uit Hindeloopen bedekten hun hart met een omslagdoek, om te laten zien dat hun hart bezet was.


Marken.


Een traditionele Staphorster bissekist. Als het bruidspaar ging trouwen kreeg de man van huis uit een bissekist mee en de vrouw een linnenkast. De bissekist werd gebruikt voor de kleding van de vrouw. De rokken die niet werden gedragen gingen netjes opgevouwen de bissekist in. Op deze manier hield je mooie rechte plooien. De handgemaakte kist was meestal van eikenhout, die later ook met de hand werd beschilderd. De vrouwen hadden gele waterverf en met een ganzenveer werd de kleurstof op de kist aangebracht. Met een stempel, die vaak uit een halve aardappel werd gemaakt, bedrukte men de kist. Boven de bissekist hing vaak de glazenkast; een pronkkastje voor het mooie servies dat niet werd gebruikt.


Kraplappen van de Spakenburgse vrouwen.


Spakenburg.


Zeeland.

Textielkaarten uit Zweden


MaaikeW: ‘In Nusnäs Zweden vond ik dit textielkaartje. Ik moest zelf denken aan de koninklijke familiefoto’s uit Lech van toen prinses Beatrix nog net iets ouder was als Amalia nu. Wat een verschil met de skikleding van nu waarbij koningin Máxima zelfs speciaal voor haar gemaakte skibroek draagt waarbij de billen gelift worden. Je zou je bijna afvragen waarom je skikleding draagt: voor het modische effect of voor het comfortabel kunnen skiën. Als je maar plezier hebt lijkt mij, en nu de fotosessies van de Oranjes ook niet meer vast lijken te staan en de jaarlijkse Lechfoto ook weleens minder vaak gemaakt kunnen worden, kan de aandacht van de outfits van de prinsessen weer naar de prestaties in plaats van de al dan niet doorgegeven outfit naar een jongere prinses wat toch van alle tijden is.’


MaaikeW: ‘We bezochten dit breed opgezette museum in Karlstad over oorlog en soldaten, en zo kwam ook het maken van de uniformen aan de orde en de onderscheidende kenmerken tussen de verschillende militaire rangen. Als kers op de taart vond ik deze textielkaart waarop een Zweedse kledingfabrikant (1950) voor militairen is afgebeeld: het naaiatelier met hardwerkende naaisters en een tevreden kijkende baas. Geen oorlogstijden maar toch altijd noodzakelijk textiel.’

In het Oudeliedengesticht


Vijf oudere vrouwen gekleed in uniform – net als de weeskinderen – van het Nederlands-Israëlitisch Oudeliedengesticht in de Nieuwe Kerkstraat in Amsterdam. De vrouwen zitten naast elkaar op een stoel terwijl ze bezig zijn aardappelen te schillen en groenten schoon te maken. De vrouwen en mannen woonden strikt gescheiden net als de meisjes en jongens in een weeshuis.

Omstreeks 1900 is het schilderij ‘In het Oudeliedengesticht’ gemaakt door Eduard Frankfort (1864-1920). Het schilderij is aangekocht door het Joods Historisch Museum.