Dit jaar vindt de zesde editie Rijswijk Textiel Biënnale plaats in Museum Rijswijk. Tot en met 6 oktober 2019 kun je de werken van de tweeëntwintig kunstenaars bewonderen. De deelnemers hebben oog voor heden en verleden: in toegepaste materialen en technieken, én onderwerpskeuze. Daarmee is deze biënnale kind van zijn tijd en een passend vervolg in een sterke reeks.
De geselecteerde kunstenaars staan in de voorhoede door het vernieuwend gebruik van textiel dat zij toepassen voor indringende beeldtaal en krachtige boodschappen. De protestdoeken van Paul Yore belichten gender, kerkelijk misbruik, consumentisme en blank superioriteitsdenken. Lawrence Bailey heeft oog voor stedelijke rafelranden en brengt dit aan het licht met proclamatiebanieren. Het werk van Lawrence gaat ook over wat er niet is, wat niet te zien is. Het romantische beeld van de eenling in een overweldigende natuur krijgt bij hem een alter-ego in de vorm van de sporen van de solist die de stad achter zich heeft gelaten, afgedwaald even voorbij de grenzen van bewoond gebied. Noora Schroderus maakt bankbiljetbobo’s weer menselijk en, en passant vrouwelijk – de meeste zijn man. Nigel Cheney maakt met particuliere lijkwaden lokale historie universeel. Het hergebruik van vintage textiel transformeert vergane glorie tot ’toekomstige erfstukken’. Zijn handwerk is erop gericht generaties te bedienen.
Lia de Jonghe heeft slechts wat dunne stoffen lapjes, bij voorkeur vintage, en draad nodig om portretjes van huizen en mensen in lijndraad weer te geven. In deze tijd van selfies, waarmee tamelijk veel mensen zichzelf ongegeneerd aan hun kennissenkring presenteren, is het minder goed voorstelbaar dat er tijden zijn geweest dat mensen wat ongemakkelijk kijken voor een fotosessie. Neem de portretten Oma en Opa, die zijn gebaseerd op familiefoto’s uit een oude schoenendoos. Vriendelijk vorsend kijken ze je aan. Er wordt welwillend meegewerkt aan het principe van de portretfoto, maar écht blootgeven voert een stap te ver.
Ook Anna Astapova maakt persoonlijke nostalgie invoelbaar voor een breder publiek door middel van grafisch breiwerk waarbij zij uitvergrote letters als uitgangspunt neemt. Door ontwerpen niet te printen/drukken, maar uit te voeren als breiwerk voegt ze een aantal elementen toe. Naast een andere materialiteit zijn dat tijd, aandacht en handmatig uitvoeren. Het biedt haar letterwerken een flexibele(r) uitstraling. Ook letterlijk: de wijze van presenteren varieert van flodderig los tot strak opgespannen. Kristine Fornes borduurt om bepaalde historische plekken levend te houden. Zijn haar draadschetsen weergaven van (ooit) bestaande natuur en architectuur, de weefsels van Bhakti Ziek zijn eerder beeldpoëzie, waar elementaire zaken als versvoeten hun rol innemen. Elizabeth Fram focust met haar weefsels op het alledaagse.
Kayla Mattes is er op uit om iets van het vluchtige van het internet te archiveren; duurzaam, want in tapijtvorm. Het internet telt (maart 2019) 20 miljard websites met 150 biljoen webpagina’s. Pagina’s komen en gaan en wordt er gearchiveerd, volledigheid lijkt ondoenlijk. Het bewaren van data is een andere dimensie ingegaan. Volstonden twee decennia terug wat albums en schoenendozen voor het opslaan van foto’s, in het digitale tijdperk draait alles om geheugen: in eigen computers of in de Cloud. Kayla Mattes legt daar iets van vast met tapijten als duurzame informatiedragers.
Tien kunstenaars heb ik in het kort toegelicht, maar de andere twaalf deelnemers dragen eveneens een boodschap uit. Het gaat om: Ana Barboza Gubo, Max Colby, Josefina Concha, Paula do Prado, Katherine Entis, Higi Jung, Mirjam Kruisselbrink, Mark Newport, David B. Smith, Monika Supé, Marianne Thoermer en Kata Unger.
Bij de Rijswijk Textiel Biënnale 2019 verschijnt een geïllustreerde catalogus – tweetalig: Nederlands en Engels – , geschreven door Frank van der Ploeg. Prijs: € 17,50. De catalogus is mooi vormgegeven, rijk geïllustreerd, en van iedere kunstenaar is een beknopte beschrijving te lezen dat aangevuld wordt met duidelijke foto’s van de kunstwerken.
Tijdens de Rijswijk Textiel Biënnale 2019 is er een uitgebreid aanbod aan workshops: Workshop Shibori op 16 juli 2019 – Zomerweek: Kunst kijken en kunst maken (7-12 jaar): 22 juli tot en met 26 juli 2019 – Workshop Shu Bao (papieren naai-etui) maken op 26 juli 2019 – Workshop: Folded Embroidery op 27 jul 2019 – Workshop Ontwerp je eigen sieraad van textiel op 22 augustus 2019 – Workshop Boucharouite tasje weven op 23 augustus 2019 – Workshop Textiel verven met natuurlijke verfstoffen, lokale planten en afval op 27 augustus 2019 – Workshop Tie-dye: kleur je shirt op 29 augustus 2019 – Workshop Shibori op 30 augustus 2019 – Workshop Ontwerp je eigen sieraad van textiel op 6 september 2019 – Workshop Boucharouite tasje weven op 7 september 2019 – Werkplaats: Schatgraven in je Eigen Verleden onder leiding van Sylvia Roes van 4 oktober 2019 tot en met 21 februari 2020. Kijk voor informatie over de workshop op de website.
Op zondag 15 september 2019 vindt een grote textielmarkt plaats, van 11.00 tot 17.00 uur. De Rijswijk Textiel Biënnale is te zien tot en met 6 oktober 2019. Kijk voor openingstijden van Museum Rijswijk op de website.