UN à UN brengt een eerbetoon aan 170 jaar Vlisco-geschiedenis en de opmerkelijke relatie tussen Helmond en Afrika, tussen producent en consument en tussen stofdessin en de verhalen waarvoor de ontwerpen als inspiratie dienen. De arbeiders van de fabriek in Helmond hebben hun vakkennis van generatie op generatie doorgegeven, net zoals de Afrikaanse vrouw de verhalen en mythen achter elk patroon aan haar dochter heeft doorgegeven.

Vlisco werd in 1846 opgericht door Pieter Fentener van Vlissingen en bestaat nog steeds omdat het patroon en de druktechniek van het bedrijf de tijd hebben doorstaan. De productie in Helmond is verbeterd en verfijnd, maar de basis van het waxproces blijft hetzelfde. Door dit proces ziet elke meter bedrukte stof er anders uit dan de vorige.

Vlisco zou niet bestaan zonder de ‘Nana Benz’- de dynamische ondernemers die het bedrijf Vlisco in Afrika hebben helpen opbouwen. Zij zijn de Afrikaanse vrouwen die in Afrika in de stoffen handelden en kwamen met nieuwe ideeën voor patronen en kleuren. De Afrikaanse vrouw staat nog steeds centraal bij Vlisco. Lokale kleermakers maken van de stoffen kleding die de persoonlijkheid van de consument of de identiteit van haar gemeenschap weerspiegelen.

Het klassieke ABC-dessin is een patroon van de Haarlemsche Katoen Maatschappij en kwam voort uit de samenwerking met Ebenezer Brown Fleming. Deze stof is een versie van een andere katoendrukkerij uit die tijd: Ankersmit. Het idee voor dit patroon is hoogstwaarschijnlijk aangedragen door missionarissen. Mensen dragen dit dessin om aan te geven dat ze naar school zijn geweest en kunnen lezen en schrijven. Ze hechten ook belang aan een goede opleiding voor zichzelf en hun kinderen.


Dessin 6 bougies. In mei 1940 kwam de Portugese handelaar Nogueira in Helmond aan en gaf opdracht voor een dessin met zes bougies, dat aangaf dat de drager ervan welvarend was en het is een ode aan de Nana Benz. Maar het dessin kreeg ook een andere populaire betekenis: de vrouw in het midden is sterk genoeg om zes mannen aan te kunnen. Er is ook een ontwerp met acht bougies.


Detail van de kleurrijke expositie Vlisco 1:1 UN à UN in het Gemeentemuseum Helmond.


De presentatie laat zowel klassieke dessins, herinterpretaties als nieuwe ontwerpen zien, en belicht ook de beroemde symboliek van de stoffen.


Vlisco blijft verandering niet alleen accepteren, maar zoekt verandering ook op. Wie weet hoe nieuwe druktechnieken het waxproces kunnen verbeteren, nieuwe ontwerpen kunnen stimuleren en meer flexibiliteit en keuze kunnen bieden?


De expositie Vlisco 1:1 UN à UN is te zien tot en met 12 maart 2017 in het Gemeentemuseum Helmond.