Zeeuwse merk(borduur)- stoplap anno 1803


Enige maanden geleden kreeg ik een Zeeuwse merk(borduur)- stoplap van het eiland Tholen onder ogen. Het is een borduurwerk van motieven en stoppen gecombineerd. De uitwerking is voor zover ik weet niet alledaags voor een Zeeuwse lap en daarom dus bijzonder. De eigenaresse kon de initialen en de naam niet ontcijferen. Peter en ik gingen aan de slag en hebben een start gemaakt met het onderzoek.


De merk(borduur)- stoplap is gemaakt door ‘ioannacornelia:Hhge’. Johanna Cornelia Hage maakte een foutje. Ze borduurde Hhge in plaats van Hage. In het motief dat wellicht een lantaarn voorstelt met daarin een levensboom/bloem, staat te lezen: anno 1802.


Johanna werd geboren op 30 september 1784 in Poortvliet en overleed op 93-jarige leeftijd op 25 november 1877 in Tholen. Johanna is twee keer getrouwd geweest. In 1804 trouwde Johanna met Marinus Kuiper (1778-1820) en in 1821 met Adriaan Geluk (1797-1861).


Links van de naam van de borduurster staan de initialen ICHE van haar vader: Isac Cornelisse (patroniem Cornelisse: Isac was de zoon van Cornelis Hage) Hage.


Rechts van de naam van de borduurster staan de initialen MARL van haar moeder: Maatje Rijstenbil.


Isac Hage en Maatje Rijstenbil kregen zeven kinderen waarvan er vijf op jonge leeftijd zijn overleden.


Links naast het grote geborduurde motief (wellicht een lantaarn) staan de initialen ICH en CIHE. Vermoedelijk gaat het hier om haar overleden zusje en naamgenoot Johanna Cornelia Hage (1783-1783) en haar oudste broer Cornelis Isac (patroniem Isac: Cornelis was de zoon van Isac Hage) Hage (1775-1841).


Onder de ICH en CIHE lezen we MIH, vermoedelijk haar overleden broertje Marinus Isac (patroniem) Hage (1789-1798).


Rechts van het grote geborduurde motief staan de initialen MCH geborduurd die mogelijk staan voor haar overleden zusje Maatje Cornelia? Hage (1792-1801).


Boven de initialen MCH lezen we CD KV. Waar staan deze letters voor? Johanna Cornelia borduurde alle initialen van haar broers en zussen behalve die van haar twee overleden broers (1778-1779 en 1780-1800) die allebei de naam Abraham kregen. Waarom heeft zij deze broers niet vermeld? Staat CD KV voor de linnennaaister?
Boven de initialen staat het jaartal 1803 geborduurd, het jaar waarin de lap af was.


We lezen: in het iaar anno 1803.



In de publicatie “Door mijn gedaen” staat op pagina 33 de merklap afgebeeld van Keetie Hage uit 1980. Johanna Cornelia Hage is in de verte familie van deze voormalige wielrenster.

20 gedachten over “Zeeuwse merk(borduur)- stoplap anno 1803

  1. Wat bijzonder allemaal, en wat hebben jullie veel ontdekt! Heerlijk om zo’n prachtige lap te mogen ontcijferen, en wat mooi ook de verhalen er omheen. Heel logisch was het in die tijd dat de kinderen het patroniem als naam kregen en dat de ‘echte’ achternaam niet altijd genoemd werd, maar ook dat een kind van hetzelfde geslacht de naam kreeg van een overleden broertje of zusje. Iets, wat nog tot in de jaren veertig voorkwam trouwens…

  2. Dit was ook weer een prachtige speurtocht. Mooie lap heel anders dan de andere borduurlappen.

  3. Wat een prachtig onderzoek. Het borduurwerk heeft zo veel meer waarde.
    Veel hebben jullie veel kunnen vinden over deze gecombineerde lap.

  4. Berthi…je bent helemaal op de Zeeuwse toer de laatste dagen…leuk hoor !! Wat hebben jullie weer veel speurwerk gedaan. Mn vader kwam vroeger op een van de Zeeuwse eilanden ook bij een Fietsenmaker die Rijstenbil heette, daar moesten wij als kinderen altijd om lachen.
    Bijzonder is de lap met aL die PLATTE STEKEN.

  5. s c h i t t e r e n d !
    Ik vind m ook echt mooi. Bij mijn borduursels gaat het me om ‘ het pad’ , dit is toch een voorbeeld van historie en verwevenheid met het leven van alledag, waardoor waardevolle informatie gegeven wordt.
    Prachtig! Chapeau voor jullie volharding 😉

  6. Wat heb je veel ontdekt over deze borduurlap.Triest dat er toen zoveel kinderen al zo jong overleden.En ook wat een geluk hebben mijn kleinkinderen om in deze tijd geboren te worden.
    Zelf wil ik ook een merklap maken over ons gezin,want vind het toch wel leuk voor ons ‘nageslacht’ om dit later te kunnen zien.
    Dankjewel Berthi voor alles wat je steeds weer laat zien en mij weer leert op deze manier.
    goed weekend
    groetjes,Truus uit Drenthe

  7. Wat een aparte lap. De kleur is voor mij zo anders. Wat fijn om al je bevindingen te lezen en dat het borduren toch in de familie is gebleven. Wat leuk om dat allemaal te ontdekken.

  8. weer een zoektocht gemaakt en wat een resultaat. Bij mijn moeder werd toen zij 3 jaar oud was een zusje geboren dat ook vrijwel direct daarna is overleden en het volgende meisje kwam een jaar later en heette ook weer Cornelia. Was denk ik vooral op het platteland gewoonte, Het kind kwam in plats van het overleden meisje, Fijn weekend Basje

  9. @Lupineke, de herhaling van namen was inderdaad heel gebruikelijk. Bij het onderzoek naar de stamboom die bij het merklappenboek hoort, komt de herhaling van namen ook terug. Soms best lastig.

    @elzaharlingen, … daarom zo bijzonder. Het speurwerk voor deze lap heeft ook weer de nodige tijd gekost, maar wel ontzettend leuk om er nu meer over te weten waardoor een lap toch meer gaat leven.

    @Licia Huizer, misschien is Rijstenbil een Zeeuwse naam?

    @Meizoen, tja, soms moet je volhouden en een lange adem hebben met een zoektocht!

    @Truus uit Drenthe, een merklap borduren over je gezin moet je beslist doen!

    @Basje, niet alleen op het platteland, maar ook in de grote steden kwam het voor om de namen te herhalen.

  10. Vanavond bij het spelletje 1 tegen 100 op NL1 een “moeilijke” vraag:
    Hoe heet een geborduurde lap met letters en kleine figuurtjes…….enz.
    Haha zelfs mijn mannen wisten dat dat een merklap is.
    Hebben ze toch iets van me geleerd ☺☺☺

  11. Wat een bijzondere lap is dit. Deze zou niet misstaan in een museum.
    Vooral ook door al die verschillende steken die zijn gebruikt.
    Wat mooi dat jullie toch iets van de geschiedenis van de maakster hebben kunnen vinden.

  12. @Ine, wat een leuke vraag en helemaal top dat jouw mannen het antwoord direct wisten! Je hebt ze goed opgevoed!:-)

    Ja, dit is een merklap die een plekje verdiend in een museum!

  13. Toch heel bijzonder wat een informatie je kan halen uit een merklap. Ik heb veel bewondering voor je geduld en doorzetting om de zoektocht tot een prachtig resultaat te brengen. Deze merklap leek me moeilijk te lezeen.

  14. wat een buitengewone lap is dit!
    En ik ken het gevoel dat de lap je informatie MOET kunnen geven als je maar het geduld om het te ontcijferen op kan brengen…….En dat is vaak niet makkelijk: steekje voor steekje is ongeveer het tempo.
    Dus alle respect voor het resultaat!!!

  15. Interessant om een Zeeuwse merklap uit te pluizen.
    Zelf ben ik begonnen met een Zeeuwse stekenlap. Van bovengenoemde lap kan ik weer een paar steekjes toevoegen. Ik woon pas 3 jaar in Zeeland en heb sinds 2 jaar de klederdracht plus de daarbij behorende technieken ontdekt. Zeer interessant, om te weten en om ze te leren. Bedankt voor dit artikel. Annemieke.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *