Textielpost – Elzas I



MarianneP: ‘We zijn in Ste Marie in het Val d’Argent (Elzas). Hier vindt ieder jaar in september het Carrefour Européen du Patchwork plaats. Het Val d’Argent is een belangrijke plaats in de geschiedenis van de Amish en één van de (vele) exposities is altijd gewijd aan de quilts van de Amish en aan de geschiedenis van hun verblijf in Ste Marie.’

Jacob Ammann werd geboren in 1644 in Erlenbach in het Simmental, Kanton Bern. De Zwitserse bisschop verhuisde in 1693 naar de Elzas. Hij wilde de ‘broeders’ van de Elzas aanmoedigen voor meer discipline in hun religieuze praktijk en een eenvoudiger manier van leven te volgen. Hij wilde dat er in plaats van eenmaal, tweemaal per jaar het Heilig Avondmaal zou worden bediend (sacramenten waren niet zo populair bij de wederdopers), ook wilde hij dat gemeenteleden die een zonde hadden begaan aan de Meidung moesten worden onderworpen. Dat betekende dat zo iemand radicaal werd buitengesloten en geen contact meer mocht hebben met de groep. Ook verbood Ammann het bijknippen van de baard en wilde hij niet dat kleding werd voorzien van moderne knopen (de ouderwetse haken en ogen waren goed genoeg). Door zijn sterke persoonlijkheid kwam hij al snel in conflict met de oude doperse gemeenschap in Sainte Marie-aux-Mines, en later met die van Zwitserland en de Palts, die uiteindelijk leidde tot een breuk. Hij vestigde zich met zijn volgelingen in de vallei van Sainte Marie-aux-Mines. Hij zelf woonde in La Petite-Lièpvre waar men denkt dat hij als kleermaker heeft gewerkt. In 1712 verliet hij de vallei en verhuisde naar een plaats niet ver van Zellwiller, in de buurt van Barr. Alle sporen van hem zijn op dit punt verloren gegaan. Hij zou rond 1730 overleden zijn.

De Amish van tegenwoordig zijn de afstammelingen van de aanhangers van Jacob Ammann; hun naam getuigt ervan. De Ammann-mennonieten kregen het zwaar te verduren in de Elzas. Ze werden Häftler (haften = hechten, blijven zitten) genoemd, omdat ze hun kleding met haken en ogen sloten, in tegenstelling tot de andere mennonieten, de knopendragers of Knöpfler.

MarianneP is inmiddels weer thuis en vertelt het volgende over het quiltfestival in de Elzas: ‘Het Val d’Argent is een dal in de Elzas waar vroeger veel zilvermijnen waren. In de dorpen Sainte Marie-au-Mines, Sainte Croix, Liepvre en Rombach is in de maand september ieder jaar (dit jaar voor de 16e keer) een groot internationaal quiltfestival. Verspreid over de vier dorpen zijn op 22 locaties (de meeste in Ste Marie) exposities van quilts uit voornamelijk Europese landen met als eregast een land uit een ander werelddeel, dit jaar was dat Korea. Wij staan dan een aantal dagen op een camping in Ste Marie en dat is ook al leuk: een camping vol quilters! Verder zijn er in een grote hal winkeltjes met quiltmaterialen (meer dan 100!) uit alle landen, voor quilters een waar Walhalla. We hebben genoten van alle bijzondere textiele kunst, want er was heel veel modern werk en ook heel speciaal werk zoals bijvoorbeeld de insecten van Saskia van Dijk. Ook heel bijzonder vond ik het borduurwerk van Marie-Thérèse Saint-Aubin. En natuurlijk raak je niet uitgekeken op de Japanse quilts, die zijn van een perfectie, daar word je stil van.’