Vanaf het moment dat Elsbeth Reits foto’s van Bohus Stickning zag, was zij verliefd. In het echt is het werk nog veel mooier volgens haar, dus voor wie deze zomer in de buurt van Uddevalla komt is Bohusläns Museum een aanrader. Tot 26 september 2010 is er de fraaie tentoonstelling Från arbetslöshetsprojekt till världssuccé (Van werkloosheidsproject tot wereldhit) te zien.
Elsbeth vertelt in het kort de geschiedenis van Bohus Stickning: ‘De Zweedse provincie Bohuslän ligt aan de westkust van Zweden. Tijdens de depressie in de jaren dertig werden de steengroeven in Bohuslän bijzonder hard geraakt wat resulteerde in een hoge werkloosheid en ontberingen. Een groep vrouwen uit het noorden van Bohuslän stuurde een afvaardiging naar de vrouw van de gouverneur in Göteborg, Emma Jacobsson, en vroeg haar te helpen bij het opzetten van een huisindustrie. In 1939 startte Bohus Stickning (Bohus Breien).
Emma Jacobsson was de drijvende kracht achter het stimuleren van het project en het verbeteren en ontwikkelen van de huisnijverheid. Op het platteland gaf Bohus Stickning een belangrijke sociale stimulans door de breicursussen die werden georganiseerd. Vanuit zijn oorsprong als een hulpproject transformeerde Bohus Stickning naar een bedrijf dat exclusief handwerk produceerde.
Patronen werden exclusief voor Bohus Stickning ontwikkeld. Initieel deed Emma Jacobsson dit zelf, later werd dit door professionele ontwerpers gedaan. Inspiratie voor patronen werd gehaald uit tentoonstellingen, architectuur en natuur, zoals het patroon Scilla geïnspireerd is door dwerg hyacintjes.
De eerste producten waren gewoon handschoenen en sokken van sterke wol. Maar al snel werd overgestapt op fijne wol en angora mengsels van de hoogste kwaliteit. In de jaren vijftig van de vorige eeuw was Bohus Stickning op het hoogtepunt van haar productie en werd het breiwerk geëxporteerd naar onder andere de VS. De productie stopte in 1969.
Sinds een aantal jaren is Bohus Stickning aan een opleving begonnen. Allereerst in Zweden en later door een grote tentoonstelling ook in de VS. Patronen zijn beschikbaar gemaakt door het mooie boek Poems of Color van Wendy Keele en breipakketten worden weer uitgebracht door Bohusläns Museum in samenwerking met Solveig Gustafsson.
In Nederland geeft Marja de Haan workshops en cursussen. Marja ontdekte Bohus Stickning op vakantie in Zweden en heeft haar kennis opgedaan via haar netwerk in Zweden en door te spreken met vrouwen die van eind jaren ’30 tot eind jaren ‘60 uit de vorige eeuw voor Bohus Stickning gebreid hebben. In het najaar staat een tweedaagse cursus Bohus Stickning op het programma van Needles4all waar gewerkt gaat worden met de wol uit Zweden aan een paar polswarmers.’
Foto: Vorig jaar organiseerde Marja de Haan een reis naar Bohuslän en Elsbeth was daar bij. Ze zijn toen ook op bezoek geweest bij Berith, wiens moeder vroeger voor Bohus Stickning gebreid heeft. De foto is van een trui die gemaakt is door Berith. Scilla is één van haar favoriete ontwerpen.
De ontwerpster van Scilla is Anna-Lisa Mannheimer Lunn, de tweede professionele (en onbezoldigde) ontwerpster die door Emma Jacobsson werd gevraagd te ontwerpen voor Bohus Stickning. Anna-Lisa woonde in Kopenhagen en zij was de ontwerpster die voor Bohus Stickning de zo kenmerkende ronde pas ontwierp.
Carla Meijsen schreef een uitgebreid artikel over Bohus Stickning in Handwerken zonder Grenzen 151.
Interessant verhaal en een mooie manier van breien. Jammer dat ik niet van de tentoonstelling wist. Van 8 t/m 15 mei zat ik daar 1,5 uur vandaan.
@Willy, ach, dat is nu jammer want ik denk dat jij die 1,5 uur reizen er wel voor over had gehad.
wat een mooie truienHet initiatief was prima en leuk dat het weer opleeft. Ik heb wel een IJslandse trui gebreid met een ronde pas en noorse truien. Heb nog een patroonl liggen dan de truioen van de olympische ploeg uit Zweden/noorwegen toen daar de Olympische spelen ware, Liefhebbeners kunen zich melden.bij meerderen wordt het een verloting. Basje
altijd mooi te horen dat tradities in ere worden gehouden
Wat een prachtig verhaal over “breien” Deze techniek staat weer volop in de belangstelling, al is het maar als patroon gedrukt op de IKEA bank.
Als je eenmaal de smaak te pakken hebt kun je niet meer ophouden.
Er zijn ook erg mooie garens te koop, de wintercollectie is weer binnen en ziet er prachtig uit.
Wat een prachtig motief en de kleuren om van te houden .
Ik herinner mij nog jaren geleden toen opeens zomaar de schappen met breigarens leeg werden en niet weer gevuld . Wat een trieste blik . Nu zijn we zoveel jaren verder en gelukkig er komt weer een breibloempje in onze breituin . Er zijn zelfs al perkjes te zien . Ik hoop dat het nog eens een prachtig aangelegde breituin mag worden , die nooit meer omgespit wordt .
Oude patronen van lang geleden die naar boven komen , er aan werken en blijven bewaren .Ook onze best doen om het door te geven en de jeugd van nu geinteresseerd laten raken . Niet heel het volk hoeft de brei of haaknaald te hanteren , want er zijn genoeg andere bezigheden en oude ambachten die ook niet verloren mogen gaan .
Bezigheid geeft voldoening en het een onderwerp om over te praten .
Mijn plannen zijn nog zovelen en of ik weer aan de brei zal komen . . .
Misschien wel eens af en toe een proefwerkje , kan ook spannend zijn .
Hier ook weer zo’n prachtig initiatief om ellende te boven te komen met behulp van creativiteit.
Ik vind het inderdaad ook prachtige patronen. En het is net even anders dan het inbreien mat de fairisle techniek zoals in de shetland truien. Alleen jammer dat de op zich niet al te hoge cursuskosten torenhoog worden door de reiskosten!
Zomaar een vraagje: de duitsers ‘stricken’ en de zweden ‘sticken’. Waar is de r gebleven?
@Elma, terwijl ‘heel’ Nederland met zomervakantie is, zwoegen de winkeliers met hun herfst/wintercollectie. Zo wordt het wel snel herfst!
@Gerrie, zodra jij alles op orde hebt, gaat het vast weer kriebelen om naald en draad ter te nemen.
@Mieke S, de cursus zowel in het noorden als het zuiden geven?
mooi zeg ,mooie kleuren ook…zeg hebben jullie soms ook zin in de herfst ??/zag bij willy ook al van die mooie breisels ….
Mooi dit patroon, ik herken er de bloempjes in.
Heb er de HzG maar even bijgepakt. Kijk dáár had ik het gelezen. (Dacht dat het bij jou was Berthi)
Prachtig dit verhaal. En een gedreven vrouw die Emma Jacobsson.
@Hilly, zoals je weet is de herfst, samen met de lente, mijn lievelingsseizoen. De herfst ietsiepietsie meer dan de lente!:-)
Ik ga snel de breisels bij Willy bewonderen.
@Ine,… en de kleuren zijn ook zo mooi van dit breiwerk.
Mieke s: De Zweden ‘stickar’! Het werkwoord is ‘sticka’.
@eva b., ik dacht al dat jij de uitleg aan ons zou geven. Dank je!
fijn dat je even verwijst naar HzG, dan kunnen de trouwe lezers zoals ik straks even de kast induiken voor nog meer informatie. Mooi breiwerk en leuk dat ook daar een Needles4all cursus in wordt gegeven. Ik ga er niet heen, maar heb wel e.a. aan andere cursussen geboekt daar. Heerlijk, weer iets om naar uit te kijken in het najaar
@eva b. ik bedoelde de ‘r’ achter de st. Die moet ergens verdwenen zijn!
@eva b. of erbij gezet natuurlijk. Het ligt er maar aan van welke kant (taal) je het bekijkt.
mieke s: In het Noors heet ‘breigaren’ strikkegarn, dus daar komt de ‘r’ weer te voorschijn. Als je een tekst vertaalt naar het Zweeds dan wordt die altijd korter dan de oorspronkelijke tekst.
Uddevalle. Helemaal geen verrassing dat dit moois daar vandaan komt. Lobke/Wobke (Monique van de Ven) kwam daar vandaan in Sil de Strandjutter.
Zonder gekheid. Het is echt prachtig om te zien. Heb ik weer wat nieuws geleerd.
Leuk dat je aandacht besteed aan het prachtige Bohus breiwerk Berthi!
Ik houd niet zo van die ronde passen op een trui, maar dit patroontje vind ik schitterend.