Kom, we trekken verder door Europa en komen met Frederike in Frankrijk aan. Tijdens haar vakantie bracht ze een bezoek aan de Soierie en daarvandaan stuurde Frederike onderstaande ansichtkaart naar mij.

Frederike is weer thuis en zij wil ons graag vertellen over de Soierie.

Frederike: ‘Soieries C.J. Bonnet. Jujurieux, 12, Côte Levet, Bugey-Vallée de l’Ain

Lyon is al eeuwenlang het hart van de zijdeproductie in Frankrijk. Een aantal jaren geleden bezocht ik in die stad het Maison de Canuts – het huis van de zijdewevers – waar ook op twee zijdegetouwen wordt gedemonstreerd. Ik vond de demonstraties op de Jacquardgetouwen hier intrigerend. Ik vernam bij dat bezoek al dat er veel zijdefabriekjes, nu musea, in het gebied rond Lyon zijn. Een van de grootste is die van Claude-Joseph Bonnet. Hij sticht zijn “zijdehuis” in 1810 in Lyon. In 1835 verplaatst hij zijn fabriek-pensionaat naar zijn geboortedorp Jujurieux, zo’n 60 km ten oosten van Lyon. De zijdefabriek zou actief blijven tot in 2001.

Het zijdemuseum zit in een van de, gerestaureerde, gebouwen van het eens zo grote complex: Bonnet bouwt zijn zijde-imperium uit tot een zelfvoorzienend dorp in het dorp Jujurieux. Naast de zijdefabriek, bevinden zich in dit “dorp” onder meer een kerk, een begraafplaats, slager, bakker, kruidenier (waar men verplicht is te kopen), een eigen “dokterspost” en een meisjespensionaat. In het begin werken en wonen er zeker achthonderd meisjes, vaak wezen, vanaf 8 jaar. Later, na een wetswijziging op de kinderarbeid, mogen meisjes vanaf 12 jaar er werken. Nonnen houden toezicht op hen en leren hen allerlei vaardigheden die nodig zijn voor een zelfstandig leven na werken in de fabriek. De meeste meisjes verlaten het complex rond hun 21e jaar. In de hoogtijdagen van de fabriek werken er in totaal 1200 mensen. In de laatste jaren voor de sluiting zijn dit er nog zo’n 25.

De werkplaats met tientallen getouwen staan er nog net zo bij als op de dag dat de fabriek gesloten wordt. Op veel getouwen staat nog de stof waar men op dat moment mee bezig is: prachtige, luxe en peperdure stoffen voor de couturiers van die tijd. Het meest interessant vind ik de rondleiding door deze werkplaats. Het procédé van het zijderupseitje tot het maken van de stof wordt getoond. En dit alles in de originele en authentieke omgeving van de werkplaats. Op een van de getouwen laat men het weven van velourzijde zien. Voorafgaand aan de rondleiding wordt uitgebreid aan de hand van twee pentekeningen uitgelegd wat er was en wat er nu nog staat van het complex en hoe de hiërarchie in de 19e en 20e eeuw er was. Het museum laat een vaste opstelling van de geschiedenis zien. In de tweede grote zaal worden wisselende exposities getoond uit 300.000 objecten die het museum bezit. In 2010 is dit L’empire des étoffes, vooral prachtige zwarte stoffen waarvan de fabriek zeer goede kwaliteit leverde.

Wil je de Soierie bezoeken mét rondleiding, en de Franse taal is je niet zo eigen, dan kun je vooraf bellen met het verzoek om een rondleiding in het Engels.

Thematentoonstelling 2010: De keizer van de stoffen, een overzicht van 200 jaar textielcreatie voor de Haute Couture (zoals ze in een aankondiging in het Engels zelf zeggen).’

Horaires et ouvertures individuels:
Ouvert du 1er juin au 30 septembre les mardis, mercredis, jeudis, vendredis: de 10h à 12h et de 14h à 18h. Les samedis, dimanches et jours fériés: de 14h30 à 18h30. Fermé les lundis.

Tarifs
Visite commentée usine et expositions:
Adultes: 4,50 €
Enfants: 3,50 €, gratuité – 13 ans

Expositions:
Adultes: 2 €, gratuité habitants de la Communauté de communes Bugey – vallée de l’Ain
Enfants: 1 €, gratuité – 13 ans