Expositie Quilts – Kunst met een Q I

Een tentoonstelling van Amerikaanse quilts in 1972 in het Stedelijk Museum te Amsterdam is de aanzet geweest tot de huidige ongekende populariteit van lapjeswerk. Het quilten was door Europese kolonisten meegenomen naar Amerika en daar als traditioneel handwerk steeds in ere gehouden. Er volgden meer exposities, cursussen, er verschenen publicaties en er ontstonden clubs. In 1983 werd het Nederlandse Quiltersgilde opgericht.

In 2004 bezocht ik voor de eerste keer een grote quilttentoonstelling. In het Koetshuis bij Borg Verhildersum hingen schitterende lappendekens ook wel bedeldekens genoemd. Gisteren zag ik mijn tweede grote quilttentoonstelling: Quilts – Kunst met een Q in het Fries Museum te Leeuwarden. Het was de lange reis meer dan de moeite waard. Het is een schitterende expositie die prachtig van opzet is. Saskia Meulendijks was de vormgever voor deze tentoonstelling.

Ik begon mijn route keurig volgens de richtlijnen bij de Schatkamer en vervolgens de Theaterzaal, waar zes thema’s werden geïntroduceerd: geschiedenis, techniek, materiaal, vorm, toepassing en emotie. Bij de getoonde handwerken stonden nummers die een verwijzing gaven naar de uitleg. Ik keek in de donkerte rond, maar kon nergens enige tekst ontdekken. Ha, ik zag daar enkele dames met boekjes lopen. Het maakte me snel duidelijk, wilde ik aanvullende informatie dan moest ik teruggaan naar de balie om een boekje te kopen. Alleen maar kijken en geen informatie, dat gaat bij mij tenslotte niet.

In deze twee zalen werd ik al getrakteerd op de mooiste voorbeelden van patchwork en quilten. De foto hierboven laat een patchwork poppendeken van bedrukte katoen zien, 55 x 44 cm, Friesland, 1750-1800. In de 19e eeuw werd patchwork als naaioefening gemaakt door meisjes. Jonge vrouwen pasten de techniek toe voor hun uitzet.

De pop slaapt onder een fraai geborduurd linnen lakentje met de initialen AA en daartussen een levensboom.

Het doorstikken van meerdere lagen stof op elkaar zorgt voor stevigheid. Hierboven zie je een voorbeeld van Zaans stikwerk dat toegepast is op een linnen voorspelder of borstlap. Hoogte 33 cm, Friesland, 18e eeuw.

Een deken van handbeschilderde sits, 270 x 180 cm, India, 1725-1750.

Een gestikte deken van handbeschilderde sits met vogels, 206 x 2210, India/Friesland, 1720-1750.

Deze ‘patchworkstoel’ vond ik erg grappig. Carin Schnitger beplakte vijf stoelen met postzegels, 1998-2008. Geïnspireerd door afgekeurde postzegels van schoonvader Willem Don, vandaar de naam Willem voor de hele serie. Twee stoelen staan op de expositie. Willem I-Willem en Willem V-Klaarke. De tweede naam is ter ere van de ‘besteller’ of van degene die de meeste postzegels heeft geleverd.

Baukje Alles Tjepkema uit Oostermeer was 10 jaar toen zij deze merklap borduurde in 1773. De lap heeft een afmeting van 39 x 44 cm. Zij was de grootmoeder van Antje Gjalts Reitsma. Antje gebruikte deze merklap als voorbeeld voor de geborduurde letters op haar lappendekens.

Een detail uit de lappendeken van Antje Gjalts Reitsma uit Oostermeer. De deken die zij op 14-jarige leeftijd maakte in 1848 heeft een afmeting van 212 x 174 cm.

De merklap van Baukje en de lappendeken van Antje hangen in de zaal waar het thema geschiedenis is. Hier tref je fraaie Nederlandse en Amerikaanse antieke lappendekens aan, maar ook quilts van Kaffe Fassett. Vanaf de jaren negentig ontwerpt hij quilts en zijn eigen stoffen. Liza Prior Lucy voert de ontwerpen uit. Frisse vrolijke kleuren kenmerken zijn werk. Hij werkt volgens de Engelse traditionele manier, een herhaling van dezelfde basisvorm en een voorkeur voor bloemmotieven. De ontwerpen van Kaffe Fassett worden uitgevoerd met de naaimachine.
In 2007 bezocht ik de overzichtsexpositie van Kaffe Fassett in Hasselt.

Dit is de eerste serie foto’s van de quilttentoonstelling. Morgen het vervolg.

23 gedachten over “Expositie Quilts – Kunst met een Q I

  1. Jij een nachtvogel, ik ook! Prachtig hè zo’n verzameling waar dan ook nog continuiteit in zit. Niet alleen moois van vroeger, maar het gaat gewoon door. Geweldig! Deze expositie staat ook nog op mijn lijstje om te gaan zien (en ik ben er ietsje sneller). Jouw verhaal maakt de voorpret alleen maar groter. Dank!

  2. Door je verslag is het zeker dat we naar Leeuwarden moeten om dit moois ook allemaal te zien.

  3. Jammer toch, dat het zo ver weg is. Wat ik er tot nu toe in blogs van heb gezien, is zo boeiend, ook voor niet-quiltsters.

  4. Grappig dat je begint met de historische stukken. Ik vond het zo boeiend dat ze in het babydekentje lapjes ontdekten die ze terug zagen komen in patroondelen van Friese klederdracht jurken.
    Lange reis……..ja, dat hebben wij Friesen altijd als er wat leuks is, omdat het meeste in de Randstad is. We zijn dus gewend om lang te reisen. Breiwerk/borduurwerk/haakwerk mee, in de trein en genieten van het oer Hollandse landschap.

  5. wat een lange dag al kan opleveren . Fijn dat je er zo van hebt genoten en wij nu ook. Dagje Leeuwarden staat nog wel op mijn lijstje. Misschien te doen samen met DD, Ik heb nu wel kroiebels om het zlef ook te willen zien.

  6. Heerlijk met Berthi weer nagenieten!
    Met een quiltvriendin bezocht ik deze tentoonstelling op 13 december.Het was de lange treinreis meer dan waard.Als je de kans hebt : ga het zien !

  7. Berthi ik verheug me door al die mooie verslagen over de tentoonstelling steeds meer op een dagje naar Leeuwarden.

  8. Mooie foto’s Berthi, bedankt! De tentoonstelling (2x gezien) is de moeite waard. Een mooie gevarieerde collectie, prachtig vorm gegeven. De reis naar Leeuwarden waard!

  9. @Frouke, ik was erg laat met de log gisteren. Het bewerken van de foto’s kostte manlief veel tijd.
    Heerlijk voor je om zo dicht bij huis zo’n prachtige expositie te kunnen bezoeken. Ga lekker genieten.
    @Lous, zeker doen! Jij als gedreven quiltster ‘moet’ dit zien!
    @Saskia, tja, de reistijd voor jou is nog meer dan voor mij!
    @Tijm, ik moet vanuit het zuiden ook vaak langer reizen dan de meeste mensen. Maar als er geen vertragingen zijn, is het allemaal te doen met openbaar vervoer.
    Ik had veel leesvoer bij mij afgelopen zaterdag!:-)
    @Basje, als het je lukt om naar Leeuwarden te gaan, moet je dat beslist doen. Het is echt een expositie waarvan je lang na zult genieten.
    @Mien B, moi dat jij er al zo vroeg bij was!
    @Willy, doen!
    @Maartje, zelfs twee keer gezien… Dat kan als je niet zo ver weg woont!
    De lange reis ben ik alweer vergeten omdat ik een boeiende interessante expositie heb gezien.
    @José, ook een mooie expositie voor jou om naar toe te gaan. Ik zag op je blog dat je het nieuwe boek van An Moonen al in huis hebt.

  10. Bedankt voor de foto’s en het prachtige verhaal ga morgen weer verder met lezen.
    Groetjes ELza

  11. 2 zien meer dan één. Dat lakentje met borduurtje heb ik helemaal gemist. Wél heb ik me staan te vergapen aan “Spring of Desire” van Ted Storm. Ik kon niet naar Rotterdam voor de beurs en was blij verrast deze hier te zien.
    En dan te bedenken dat ik nog geen enkel lapje aan elkaar heb gezet.

  12. Prachtig al dat Quilt-en borduurwerk.Het is weer echt genieten vandaag,bedankt!!Truus

  13. @ Tijm de Fries: Ik weet niet hoe lamg jij in de trein zit naar de Randstad. Maar van Landgraaf (Zuid-Limburg, waar ik woon) naar Leeuwarden is het bijna 5 uur treinen (als er geen vertraging is). Je kunt er op z’n vroegst om kwart over één ’s middags zijn. Niet iets om “even” te doen dus.

  14. Het lijkt me een prachtige tentoonstelling,wij gaan aanstaande zaterdag de lange treinreis maken…;-))
    Dankjewel voor de mooie foto’s,nu hebben we er nog meer zin in!

  15. mooie reportage Berthi, ik denk dat het deze keer voor jou en mij even ver reizen is, maar ook van hieruit gaan we binnenkort “treinen”. Deze tentoonstelling is te mooi en uniek om niet te bezoeken.

  16. Als Berthi een tentoonstelling bezoekt weet ze ons altijd weer wat extra’s te laten zien.
    Haar geoefende textielogen zien elk detail, waar wij weer van kunnen genieten.
    Elma

  17. Wat moet dat mooi geweest zijn Berthi, ik zit al te genieten van jou beschrijving en ik had het graag met eigen ogen willen zien.
    Groetjes
    Ines

  18. Wat een fantastische tentoonstelling hè Berthi! Ik ben er ‘nog’ maar één keer geweest, maar ga zeker vaker….(ik ben dan wel een ‘noorderling’, maar dan is de reis ook ‘al’ 1,5 uur, maar die zijn het meer dan waard…)
    Dapper van je dat je zo’n lange treinreis er voor over hebt,
    vrolijke groet,

  19. Bedankt voor de mooie foto’s en het verhaal er bij. Het is vast een prachtige en kleurrijke tentoonstelling. Zaterdag ga ik alles met eigen ogen zien, want dan reis ik richting Leeuwarden. Ik verheug mij er nu al op.
    Ik ben trouwens wel benieuwd wat voor moois je ons morgen weer laat zien

  20. Dit moet echt een heel bijzondere en bijzonder móóie expositie zijn want ik heb bij meerder bloggers foto’s bekeken en ik heb steeds weer nieuwe prachtige dingen gezien. Wat een prachtige foto’s vind ik de eerste twee, de mooie antieke pop, het broderiewerk erom heen en dan de quilt waar ik helemaal wég van ben vanwege de prachtige kleuren. Zó een zou ik zelf dolgraag hebben/maken.

  21. @ine, de expositie is zo groot, het ene onthoud je beter dan het andere.
    O ja, Ted Storm! Schitterend! Het had ook een machti mooi plekje op de tentoonstelling.
    @Saskia, misschien weekendje weg?:-)
    @MarianneD, dat wordt een feest voor jullie!
    @Marcella, zo dacht ik er ook over!
    @Elma, nou, niet altijd volgens mij!:-) Ik probeer wel alles heel goed in me op te nemen.
    @Annelies, echt een expositie voor jou!
    @Ines, dadelijk komen er nog enkele foto’s. Veel foto’s waren niets geworden omdat het erg moeilijk fotograferen was in het museum. En ik wil graag scherpe duidelijke foto’s plaatsen.
    @Francisca R, heerlijk dat jij vaker gaat! Je zult elke keer weer iets nieuws ontdekken.
    @Wijni, alvast een goede reis en heel veel kijkplezier.
    @Corrie, jij bent toch al begonnen?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *