Merklap 1776



Wat heeft MM in 1776 haar best gedaan om zo’n magnifieke merklap voor elkaar te krijgen. Hoeveel uren werk zal zij hieraan besteed hebben? Heeft zij misschien nog vlijtig bij kaarslicht geborduurd? Wie zal het ons vertellen? Niemand, wij maken ons eigen verhaal!
Het zou goed zijn als hedendaagse borduurders/borduursters bij elk borduurwerk, dat zij maken, een logboekje bijhouden. Misschien wordt dit al gedaan, zoniet, dan is dit zeker een overweging waard.
Terug naar de merklap van MM. Mooie kleuren heeft zij gebruikt, het is een evenwichtige samenstelling en keurig geborduurd. Heel bijzonder is het wapen van Rotterdam dat we op deze merklap aantreffen. Verder zien we het liggend hert in een omheining en de grote papegaai op een tak. Beide motieven komen regelmatig voor op Zuid-Hollandse merklappen, maar ook op Zeeuwse merklappen. De aap spint de draad van het leven. Het duidt niet alleen op de eindigheid van het leven, maar ook op de deugdzaamheid. Het spinrokken en de verbetering op dit toestel, het spinnewiel, zijn attributen van de deugd. Met het onverwachte einde van het leven voor ogen moest men zo deugdzaam mogelijk de tijd doorbrengen. Rechtsboven zien we een schip, waar wel van gezegd wordt, dat dit als huwelijkssymbool werd geborduurd. Toch zou je eerder denken aan een levensschip.
Bijbelse motieven ontbreken ook niet op deze merklap, zoals: de verspieders van Kanaän, Jezus en de Samaritaanse vrouw bij de put, Adam en Eva bij de boom des levens, de mystieke wijnpers en de kandelaars met kaarsen.
De Hollandse molen en het melkmeisje komen we eveneens tegen. De engelen houden de cartouche, met de initialen MMD erin, stevig vast. Een groot geometrisch motief siert de lap. De vele bloemen, al dan niet in een vaas, wil ik niet vergeten. De hondjes, vogeltjes en de twee pauwen sla ik niet over. En dit wordt allemaal omlijst met een eikeltjesrand.
Als laatste wil ik het nog hebben over het motief, dat rechtsonder op de merklap staat afgebeeld. Dit motief is al door verschillende mensen geborduurd. Kijk eens bij Meizoen en bij Lelia, de log van 28 januari 2007.
Het patroon is uitgewerkt door Workbasket.

Al met al is dit een merklap die bol staat van de symboliek en die altijd goed bewaard is gebleven, gezien de staat waarin hij verkeerd. Zodoende kunnen en mogen wij er nu met z’n allen van genieten!

30 gedachten over “Merklap 1776

  1. Ohhhhhhhh!
    Ga vanavond alles beter lezen en bekijken, maar wat bijzonder en mooi!
    Fijne dag!

  2. Mooi, er waren vast geen patronen in die tijd. Waar werden die motieven dan vandaan gehaald? Is daar iets over bekend? Groetjes Martine.

  3. Bijzondere merklap! Ik deel je mening over het bijhouden van een logboekje als je werkt aan een merklap maar moet eerlijk toegeven dat ik niet zou willen weten hoeveel uren werk er in een merklap gaan zitten, het zal ongetwijfeld meer zijn dan je denkt, ook al is het in anders verloren uurtjes…

  4. Prachtige lap, en mooie patronen bij Workbasket, bedankt voor de link. Ik las op een van mijn favoriete blogs – http://littlecottonrabbits.typepad.co.uk – een bericht dd. 31 januari dat er onlangs een merklap uit 1797, gemaakt door Betsy Wardwell, is geveild bij Christie’s voor een fabuleus bedrag dat ik hier maar niet zal noemen. Dus meisjes (en jongens?), als jullie nu ijverig zitten te borduren, bedenk dan dat al dat werk ten bate van toekomstige erfgenamen kan zijn :-)!

  5. wat een pracht van een lap , en zo goed geconserveerd. Inderdaad de symbliek loopt eraf. Ik houd van een merklap geen boekje bij, de meeste verdwijnen hier ,so wie so, maar op de achterkant van de lijst maak ik een resume van wat erop saat en waar het patroon vandaan komt,

  6. Wat een prachtige merklap en bedankt voor de uitleg Berthi!
    Over het bijhouden van een logboekje: n.a.v. het lezen van haar berichtje van 11 januari op http://www.leanneshouse.typepad.com ben ik in een grote buro-agenda (was ‘over’ op kantoor DH)begonnen…lapjes van een quilt waar ik mee bezig ben, draadjes van borduurtjes, bonnetjes, leuke kaartjes, foto’s. Dagelijks een ‘koffiemoment’ om even in het boek te schrijven. Mijn werkstukken gaan meestal de deur uit en zo kan ik toch bijhouden wat ik gemaakt heb…..een aanrader!
    Iets anders…..zaterdag heb ik van m’n zus een prachtig damast servet gekregen, gekocht op Paleis Soestdijk. Volgens haar zou het geweven zijn door/in Textielmuseum n.a.v. 25-jarig huwelijk Pr. Bernhard en Kon. Juliana. Het stelt jachttaferelen voor. Ik ben er zo blij mee!

  7. Wat is dat leuk om via een merklap in iemands leven te kunnen kijken. En natuurlijk het raden naar de juiste betekenis van de gebruikte symbolen!

  8. Prachtige merklap Berthi! ik ga vanavond nog even meer lezen erover. Mijn logboek is mijn weblog. Het houdt niet echt nauwkeurig alles bij maar in grote lijnen vertelt het wel mijn handwerkleven en dat is leuk voor later. Ik heb de eerste 200 logs + foto’s nu op een schijfje.

  9. Heel mooie lap, deze volle lappen zijn wel mijn favoriet. Zou ik dit patroon bij mijn verzameling hebben. !? Errug weet het niet eens :-)).
    Ik begin altijd ijverig met een logboekje maar door het enthousiaste borduren vergeet ik er in te schrijven en achteraf weet ik van een deel niet meer waar ik de patronen uit/af heb gehaald. De symboliek die ik er in leg onthous ik wel. Zoals Basje doet, achterop de lijst toevoegingen schrijven is een goed idee.

  10. Wat een mooie merklap!!! Heel erg mooi…..Ik ben er vaak te onrustig voor om mijn handwerken in een logboekje te schrijven. Het wordt al wel veel gedaan. Eigenlijk wel leuk voor later. Maar net als Marcrlla is mijn web-log wel een beetje mijn logboek!! Op de achterkant van lijsten wordt ook veel gedaan.

  11. Schitterend, is er een patroon van??, is het een lap uit jouw eigen verzameling Berthi? Naast dat het heel mooi is, is ook het idee dat zoveeeel jaren geleden iemand hier aan heeft zitten borduren, niet wetend dat wij daar nu nog van kunnen genieten, zo bijzonder.

  12. Prachtige lap en uitleg. Ik moest er echt even voor gaan zitten om het allemaal in me op te kunnen nemen.
    Zelf maak ik van elke lap die ik maak een beschrijving in een bepaalde volgorde.
    ‘k Moet zeggen dat ik dat echt niet direct gedaan heb. Maar op een kladje het soort stof waarop je borduurd.
    De kleurnummers de afmeting enzv.
    Bovendien geefthet je direct een overzicht van wat je hebt gemaakt in een jaar.
    Fijn Berthi dat we mee mogen genieten met je.Dat is heel leerzaam.

  13. Is deze merklap in jou bezit Berthi??? Mooi wel geduldwerk he , maar goed dat weten we allemaal , als je handwerkt moet je niet gaan haasten , dan schiet je je doel voorbij , nl lekker ontspannen en mooie dingen maken.
    Ik heb net gehoord dat ik een plaats heb op een quiltweekend in Steenwijk ,[misschien dan nu maar een klein verslag ;-0 ?] alhoewel het quilten op een laag pitje staat , ga ik er toch heen , en ik mag er ook andere dingen doen , ieder gaat haar eigen gang , er is een workshop als je mee wilt doen , dus eventueel kan ik ook gaan borduren of lezen of me toch maar weer eens storten op de temari , wat me maar niet echt lukt.
    Nu even een klein tukje met een boekje op de bank , bijtijds eten en vanavond fietsen bij de fysio , ik ben nog steeds aan het proberen om de 10 km te halen , lukt ook nog steeds niet , zou dan eigenlijk elke dag moeten gaan , 1 of 2 keer in de week vind ik genoeg eigenlijk.
    Marlies

  14. Marlies….leuk joh!! Echt goed om daar heen te gaan!! Lekker handwerken en kletsen!!
    En heb je de 10km gehaald vandaag??
    :o)

  15. @martine van meeteren, gedrukte patronenboekjes voor borduurwerk o.a. in kruissteek, waren reeds vanaf 1523 verschenen, maar het eerste boekje met een alfabet in gotische kleine letters en een in Romeinse kapitalen voor borduursteken verscheen bij uitgeverij/drukkerij Johann Schönsperger te Augsburg in 1527.

  16. @…., prachtige boekverslagen heeft Leanne gemaakt!! Leuk om te lezen dat er veel borduursters zijn die een verslag van hun borduurwerk maken, in wat voor vorm dan ook.
    Wat grappig dat je op Paleis Soestdijk servetten kunt kopen. Heel bijzonder!! Ik kan me heel goed voorstellen dat je erg blij bent met zo’n speciaal cadeautje!!!

  17. @Betty, dit is een merklap uit mijn eigen verzameling. Tot nu toe is er geen patroon van verschenen. Uitzondering is het motief rechtsonder op de merklap staat, daar is wel een patroontje van uitgewerkt door Workbasket.

  18. @Marlies, zoals je in de vorige reactie kunt lezen is dit een merklap uit mijn eigen verzameling.
    Ontzettend leuk voor je dat je een plaats het gekregen voor een quiltweekend in Steenwijk. Dat wordt genieten. Alles mag, niets moet!! Wat wil je nog meer!!???
    Uiteraard willen wij t.z.t. graag een verslag van dit quiltweekend lezen.
    Rustig aan voor de 10 km, alles op zijn tijd!! Komt vast nog!!

  19. Berthi,
    Kun je een goed boek aanraden over symboliek in merklappen? Ik zag ergens “Letter voor letter” en vroeg me af of dat een mooi boek is, ken je het? Ik zoek eigenlijk een mooi naslagwerk met veel plaatjes en verhaaltjes en dus vooral uitleg!

  20. Hé mijn naam was weggevallen….ik – Francisca – had dus het stukje over Leanne en Soestdijk geschreven…sorry

  21. Hé mijn naam was weggevallen….ik – Francisca – had dus het stukje over Leanne en Soestdijk geschreven…sorry

  22. @Mienke, de ‘bijbel’ van de merklappen vind ik: ‘Over merklappen gesproken…’ van M.G.A. Schipper- van Lottum. Er staan wel afbeeldingen in, maar veel zwart-wit en niet allemaal van een goede kwaliteit zoals we tegenwoordig gewend zijn. Het boek stamt namelijk uit 1980. Inmiddels is er een herdruk van verschenen. Het is een naslagwerk, dat veel informatie geeft, maar absoluut geen leesboek is. Je vindt er ook enkele patroontjes in.
    http://www.wereldbibliotheek.nl/newsite/boeken.asp?boekID=140
    Het boek ‘Letter voor Letter’ heb ik ook en is een naslagwerk voor de geschiedenis van de Friese merklappen. Ook een heel goed boek.
    http://winkel.bruna.nl/Boeken/Kunst_,038_kunstgeschiedenis/Antiek/9040090165.htm
    Daarnaast is het boek van Alberta Meulenbelt, ‘merklapmotieven en hun symboliek’ een zeer goed naslagwerk. Veel informatie, maar geen leesboek. Veel patronen staan erin.
    http://winkel.bruna.nl/Auteurs_op_Alfabet/M/Meulenbelt,045Nieuwburg,044_A,046/9023009088.htm

  23. Leuk, nu weet ik dat jij het was, Francisca!!
    Reacties plaatsen gaat de laatste tijd weer heel traag. Je moet behoorlijk wat geduld hebben voordat je reactie er staat.
    Ik kan me voorstellen als je enige ogenblikken hebt gewacht en er staat nog niets, dat je dan nog een klik geeft. Gevolg is dat de reactie er dan ineens twee keer staat.
    Conclusie: bij weblogbeheer houden ze van geduld!!:-))))

  24. Mooi. En zoals altijd vind ik het verhaal bijna leuker dan de lap zelf (duikt onder tafel). Denk je dat de symboliek die wordt gebruikt hetzelfde is als de symboliek die in de schilderkunst wordt gebruikt?

  25. @yvonnep, ik vertel altijd dat ik het verhaal vaak belangrijker vind dan het handwerk zelf. Door het verhaal komt het handwerk tot leven. Het zegt/vertelt iets over de maakster en de tijd.
    Er zullen zeker overeenkomsten met de schilderkunst zijn. Ik heb een paar goede boeken. Ik zal de titels morgen voor je opzoeken.

  26. Zoals beloofd enkele titels:
    Lexikon der Symbole, ISBN 3921695546
    Hall’s geïllustreerde encyclopedie van symbolen in oosterse en westerse kunst, ISBN 9074310222
    Hall’s iconografisch handboek, Onderwerpen , symbolen en motieven in de beeldende kunst, ISBN 9074310052
    Christelijke symboliek en iconografie, ISBN 9022840174

  27. Beste Berthi,
    Mijn vader heeft ooit een merklap gered van de brandstapel bij schoonfamilie. Hij ziet slecht en kon er geen jaartal in vinden. Ik wist tot gisteren niet dat hij die had. Blijkt dat die ook uit 1776 stamt. Vergelijkingsmateriaal uit hetzelfde jaar. Het lijkt ook veel op jouw lap. Misschien wil je eens vergelijken?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *