Friese merklap

Een merklap die bol staat van symboliek is voor mij waardevol. Toch waardeer ik een onafgemaakte merklap net zoveel. Kijk bijvoorbeeld eens naar deze Friese merklap. Als eerste vraag ik me af: ‘Heeft er één meisje, of hebben er misschien meerdere personen aan deze merklap gewerkt?’ Opvallend is dat de verschillende alfabetten, een kenmerk van de Friese merklap, redelijk geordend geborduurd zijn. Zoals gebruikelijk oplopend in hoogte van het aantal geborduurde kruisjes. Als eerste vijf kruisjes hoog, gevolgd door zeven, negen en elf kruisjes hoog. Op deze merklap zien we tussendoor nog het Gotische alfabet in zes kruisjes hoog geborduurd. De vrouw met de schommelwieg is een veel voorkomend motief op de Friese merklap, zo ook het schip en het randjesmotief (wit) met vogeltjes en hartjes in platsteek geborduurd. Het laatstgenoemde zien we terug op de randen van de boorden van hemden. Deze zijn dan weer afgewerkt met muizentandjes, ziet eruit als puntjes. Hier komt de uitdrukking tot in de puntjes verzorgd vandaan. Aan de boven- en onderzijde zien we de oefening van de muizentandjes.
Deze detailfoto laat de nonchalante afwerking zien. Lange draden hangen er losjes bij. Blijkbaar was er genoeg geld aanwezig om borduurgaren te kopen en hoefde het meisje niet zuinig om te springen met het garen. Deze merklap is een heel goed voorbeeld van een geborduurde oefenlap, wat in feite de bedoeling van een merklap was. Voor mij is dit absoluut meer dan een simpele broddellap.

Het Fries Museum heeft een grote collectie merklappen!

17 gedachten over “Friese merklap

  1. een erg leuk lapje. De kleuren spreken mij ook wel aan. Ik heb gisteren mijn moderne versie van de muizentandjes gefotografeerd. dit naar aanleiding van jouw opmerking “tot in de puntjes verzorgd” op mijn weblog. Het is een leuk steekje om te maken. bij mij komt er binnenkort ook een logje over

  2. dag, ik las op uw weblog, geschreven door Marlies 31 mrt, over breiende mannen in “Man bijt Hond”.
    Net gretig naar de herhaling gekeken maar begin nu te twijfelen of het geen 1 april grap was!
    Deze mannen waren allemaal echt onhandig met de pennen :-)).Mooie frieze lap, krijg gelijk zin om met de mijne verder te gaan. Leuke interessante weblog!!! vr. groeten Marianne v T.-Moll.

  3. Wat hebben merklappen ons toch veel te vertellen .
    Je raakt er nooit op uitgekeken . De vele figuren die een symbool zijn en de prachtige lettervormen .
    Zo,n mooi werkstuk kun je toch steeds weer opnieuw in de hand nemen en het bekijken vol bewondering . Gelukkig dat er toch nog wel het een en ander is bewaard gebleven en ook dat er opnieuw meer belangstelling is voor al dat moois .
    En wat een geluk dat je ons laat meegenieten .
    En geloof het echt , Berthi na alles wat we lezen op je web-log , daarna wordt er nog lang over nagepraat .
    Ik vertelde menig keer over het artikel van je mangeldoeken in Seasons .
    Nog maar net kreeg ik een mail van een vriendin die ook Seasons kocht en ze herkende de mangel doeken uit de tijd dat ze vaak logeerde bij familie in Zweden . Wel te begrijpen , omdat er veel geweven werd in Zweden .
    Veel mensen kennen wel een mangel , maar het gebruik van mangeldoeken is vaak onbekend .
    Het artikel in Seasons is een mooie informatie en dan de prachtige foto,s erbij !
    Ik kan me nog goed herinneren dat er in de linnenkamer van ons ziekenhuis ook een mangel stond . Die werd al lang niet meer gebruikt .
    Ik vroeg me wel eens af , waar zou dat gebleven zijn .

  4. Marcella, ik kijk uit naar je muizentandjes…!
    Ik heb de uitzending van Man bijt hond, met de breiende mannen ook gezien, Marianne. Ik neem deze heren tot nu toe niet serieus. Naar mijn idee ging het meer om de publiciteit!
    Gerrie, na het artikel in Seasons en de expositie weten hopelijk heel veel mensen het bestaan van de mangeldoeken en het doel ervan.

  5. ..lange draden..?
    dat laatste stukje wordt sowiewso nogal flossig, en hoe werk je dat dan keurig weg?
    ook nogal veel draad gebruikend, ron

  6. Mooi Zo’n merklap. Ik ben naar de tentoonstelling geweest die in het Fries museum werd gehouden. Ik heb m’n ogen uit gekeken. Een jaar of 20 geleden was ik ook in dat museum. Toen hadden ze op de zolder verdieping van die uitschuif panelen waar de merklappen in zaten. Ook toen genoot ik er al van. En als je dan leest hoe jong die meisjes waren!!! Maar er zijn ook mannen die merklappen borduren hoor! Ken je de site van Jan Houtman?http://home.planet.nl/~brui0331/index.htm
    Moet je maar eens op kijken.Groetjes Marijna

  7. dat er sowieso iemand (lang geleden) mee bezig is geweest, deze lap iedere keer weer in handen heeft gehad en het ontwerp heeft bedacht, maakt het kijken ernaar al de moeite waard.
    de symboliek van zo’n merklap is ook altijd heel boeiend.
    groetjes

  8. Meizoen, de draden laat ik zo zitten. Zuinig was het meisje niet bepaald met het borduurgaren!
    Marijna, ik ken de website en de merklappen van Jan Houtman. Bijzondere stijl!
    Kaffe Fassett is volgens mij bij zowat iedereen bekent. Al jaren is hij met handwerken bezig en maakt de mooiste kleurencombinaties.
    Anneke, ik ben het helemaal met je eens!

  9. lieve allemaal. wat een leuke mensen kom ik tege op de website en dan de merklap en de tandjes ik bijt miojn tanden erop stuk. soveel moois

  10. @ meizoen, weet je niet wat het afhechten van je draad is?
    Je gaat aan de achterkant onder enkele al gemaakte steekjes door om je draad weg te werken, en daarna knip je hem af…
    Verder moet je geen lange oversteken maken van het ene motief naar het andere, altijd afhechten!
    DAT gaat Berthi met deze authentieke oude merklap natuurlijk NIET doen, die MOET blijven zoals hij is!
    http://www.de-zwenknaald.nl/kruissteek.html
    http://www.de-zwenknaald.nl/tips%20en%20trucs.html
    :o)

  11. Ik hou van merklappen of van interpretaties ervan. En achterkanten..zit daar niet vaak een verrassende schoonheid? Ik zou bijna zeggen: kijk op mijn borduurpagina, ook daar een foto van een achterkant. maar volgens mij had jij die al gezien.

  12. Als of je met kapot getikte pijnlijke vingers netter zou kunnen borduren!
    Grrrrrr!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *